Het ABC van de coronacrisis

Had jij vóór het coronavirus al gehoord van ‘hoestschaamte’ of ‘raambezoek’? Waarschijnlijk niet! De hele crisis heeft de creativiteit serieus aangewakkerd, want er zijn heel wat nieuwe woorden ontstaan. Een ABC met de belangrijkste en soms ook grappigste uitspraken. 

A

Aanloopleren: nieuwe leerstof aanleren aan de hand van instructiefilmpjes, videogesprekken en oefeningen op onlineplatformen.

Anderhalvemetereconomie: op het werk minstens anderhalve meter afstand bewaren om besmetting te voorkomen.

Anderhalvemetersamenleving: een samenleving waarin burgers op publieke plaatsen, denk maar aan winkels en het openbaar vervoer, minstens anderhalve meter afstand houden om besmetting te voorkomen.

B

Balconcert: een optreden in de openlucht, vaak aan een zorginstelling, waarvan de bewoners kunnen genieten vanop hun balkon.

Balconversatie: een gesprek met de buren of toevallige passanten die je voert vanop het balkon.

Balkonbingo: een potje bingo waarbij de spelers deelnemen vanop het balkon.

Berenjacht: een spelletje om wandelingen met kinderen leuker te maken. Het concept is simpel: plaats een beer aan het raam of de voordeur, die de kleintjes makkelijk kunnen spotten. Het spel is genoemd naar het kinderboek Wij gaan op berenjacht uit 1995.

Betaalhygiëne: regels om betalingen veilig te doen, zonder de gezondheid van anderen in gevaar te brengen.

C

Contacttracer: iemand die vanuit een callcenter mensen opbelt die mogelijks met een coronapatiënt in contact zijn gekomen.

Coroma: een jeugdige grootmoeder die in de lockdown op de kleinkinderen past, terwijl ze zelf tot de risicogroep behoort.

Coronababy: een baby die verwekt werd tijdens de coronacrisis, de maanden waarin mensen in hun kot moeten blijven, en dus eind 2020 of begin 2021 geboren zal worden.

Coronaboete: een proces-verbaal dat je krijgt als je de maatregelen niet naleeft in de lockdown.

Coronabrandhaard: een besmettingshaard van het coronavirus.

Coronabuddy: een virusbuddy tijdens een epidemie.

Coronacrimineel: iemand die de regels van de lockdown overtreedt. Of een verkoper die producten tegen woekerprijzen verkoopt. Denk maar aan handgel en wc-papier.

Coronahamsteren: grote voorraden inslaan van eten, drinken en wc-papier voor het geval dat je het coronavirus oploopt en in isolatie moet.

Coronakapsel: het resultaat van een tijdlang niet naar de kapper te gaan, en je coupe zelf onder handen te nemen met de schaar, de tondeuse of een kleuring. Of het door iemand anders laat doen, zónder kapperservaring weliswaar.

Coronaklever: iemand die géén anderhalve meter afstand houdt.

Coronazi: iemand die – zoals een taalnazi op taalfouten wijst – mensen berispt die zich niet aan de coronamaatregelen houden.

Coronaregering: een regering die speciale volmachten heeft gekregen in de strijd tegen het coronavirus.

COVID-19: de naam van het virus dat een ernstige of zelfs dodelijke luchtweginfectie kan veroorzaken, en dat momenteel de hele wereld in z’n greep houdt.

Covidioot: iemand die zich uit pure domheid niet houdt aan de coronamaatregelen.

D

Deurbezoek: een bezoekje brengen aan iemand waarbij je niet verder gaat dan de voordeur, om besmetting te voorkomen.

Drive-byverjaardag: geen verjaardagsfeest zoals we het kennen, maar een slinger aan auto’s die langs het huis van de jarige job rijden waarbij de passagiers enthousiast zwaaien.

E

Eendenbekmasker: het snavelvormig chirurgisch mond-neusmasker dat lijkt op een eendenbek als je ’t opzet.

Ellebooggroet: een groet waarbij je de ellebogen tegen elkaar tikt, als alternatief voor de drie kussen, de knuffel of een handdruk.

Ellebooghoesten: hoesten in de elleboog om te voorkomen dat het virus via de lucht of de handen wordt verspreid.

E-peritieven: een virtueel aperitief.

F

FaceTimediner: een etentje met vrienden of familie waarbij elk in z’n eigen kot zit, en je elkaar kunt zien door te Facetimen.

Flatten the curve: de curve afvlakken, ofwel ervoor zorgen dat het aantal besmettingen, ziekenhuisopnamen en sterfgevallen zo weinig mogelijk stijgt.

G

Gezichthoester: iemand die opzettelijk in het gezicht van een ander hoest. Ook wel een coronahoester genoemd.

Groepsimmuniteit: de immuniteit van een groep mensen of dieren tegen een infectieziekte. Dat kan komen door een vaccinatie, of wanneer heel veel mensen de infectie hebben gehad.

H

Hamsterschaamte: als je je schaamt wanneer je heel veel boodschappen in één keer doet om een crisis te overbruggen, en wanneer je denkt dat anderen je als hamsteraar zien.

Hamstershamen: iemand die hamstert luidkeels tot de orde roepen, of op de sociale media te kijk zetten.

Hekgesprek: een gesprek met de buren, met een haag of een hek tussen jou en je gesprekspartner om die anderhalve meter te garanderen.

Hoestschaamte: als je je schaamt wanneer je moet hoesten. De mensen zouden kunnen denken dat je ziek bent en anderen zult besmetten.

I

Immuniteitspaspoort: een document waarop staat dat je immuun bent voor een bepaalde ziekteverwekker, waardoor je een contactberoep mag uitoefenen of op reis kunt gaan.

Infectielawine: een plotselinge sterke stijging van het aantal besmettingen.

iPad-zuster: een verpleegster of zorgkundige in woonzorgcentra, die geen bezoek meer toelaten, die de bewoners in contact brengt met familie en vrienden via FaceTime of Skype.

J

Jojolockdown: de afwisseling tussen een strenge lockdown en een versoepeling van de coronamaatregelen.

K

Kuchscherm: een scherm van kunstglas dat aan de kassa of het onthaal wordt geplaatst om besmetting te voorkomen.

L

Lockdown: de noodtoestand waarbij een land, een streek of een huis op slot gaat om de mensen te beschermen tegen een gevaar of een dreiging, zoals het coronavirus.

Lockdownfeestje: een feestje waarbij mensen aanwezig zijn die de lockdown niet ernstig nemen.

M

Modemasker: een mondmasker gemaakt uit kwaliteitsstof dat niet meteen dient ter bescherming, maar eerder als modeaccessoire wordt gebruikt.

N

Neuswisser: het swabstaafje waarmee het zorgpersoneel testmateriaal verzamelt uit de neusholte, om te controleren of iemand besmet is of niet.

Niesschaamte: als je je schaamt wanneer je moet niezen. De mensen zouden kunnen denken dat je ziek bent en anderen zult besmetten.

O

Ophokplicht: de plicht om jezelf te isoleren als je vermoedt dat je besmet bent, of een van je gezinsleden het virus heeft opgelopen.

P

Plexiglassamenleving: een samenleving waarin bijvoorbeeld kassiersters in supermarkten en baliepersoneel achter schermen van plexiglas zitten om zichzelf te beschermen tegen een virus.

Preteaching: een synoniem van aanloopleren. Wil zeggen dat kinderen nieuwe leerstof aanleren aan de hand van instructiefilmpjes, videogesprekken en oefeningen op onlineplatformen.

Puberoma: een vrouw van zestig of ouder die geen anderhalve meter afstand houdt, en ook de andere regels aan haar laars lapt.

Q

Quarantainebubbel: iemand die zich zo heeft afgesloten van de buitenwereld dat er helemaal geen fysiek contact met anderen kan zijn.

Quarantainekilo’s: de extra kilo’s op de weegschaal die te danken zijn de lockdown.

Quarantinderen: tinderen zonder dat je nieuwe mensen ook in het échte leven kunt ontmoeten.

Quarantaine: een cocktail, zoals een Martini, die je thuis in quarantaine drinkt.

R

Raambezoek: een bezoek waarbij het contact beperkt blijft tot zwaaien voor het raam.

Raamknuffelen: als je op raambezoek bent, doen alsof je elkaar omarmt of knuffelt met glas tussen jullie twee.

S

Social distancing: afstand houden van elkaar en openbare gelegenheden zoals festivals, protestacties of buurtfeesten vermijden om de verspreiding van een virus tegen te gaan.

Stoepbezoek: een bezoekje aan een risicopatiënt waarbij je niet verder gaat dan de stoep.

Straatschaamte: als je je schaamt wanneer je tijdens de lockdown over straat wandelt, zelfs al is het om boodschappen te doen.

Strandpas: een pasje dat je toegang geeft om op het strand te gaan.

Superbesmetter: ook wel een superverspreider genoemd. Iemand die heel veel andere mensen heeft besmet met een virus.

T

Thuisjuf: een mama die in tijden van corona haar kinderen les geeft, of helpt bij het huiswerk.

Toogviroloog: iemand die zich voordoet als een expert maar eigenlijk foute informatie verspreidt over virussen.

Twitterviroloog: iemand die zich op Twitter kritisch uit over de coronamaatregelen die door échte virologen werden geadviseerd.

U

Unlocken: de maatregelen van de lockdown versoepelen om uiteindelijk het normale leven weer op te pakken.

V

Virorunner: een student die vrijwilliger in een academisch ziekenhuis de swabs naar het lab brengt, om zo het zorgpersoneel te ontlasten.

Virusvluchteling: iemand die vlucht uit een dorp of zelfs een land waar een virusepidemie heerst, om zichzelf in veiligheid te brengen.

Voetgroet: een begroeting waarbij je niet de handen schudt, maar een tikje tegen iemand anders z’n voet geeft om besmetting te voorkomen.

Vouchervakantie: een vakantie die je deels of helemaal betaalt met een voucher die je kreeg nadat je oorspronkelijke reis werd gecanceld door het coronavirus.

W

Wc-papierschaamte: als je je schaamt wanneer je wc-papier hamstert.

Wuhanshake: een begroeting waarbij je elkaar eerst met de binnenkant van de ene voet aantikt, om het dan opnieuw te doen met de andere voet. De naam komt van de Chinese stad waar eind 2019 het coronavirus uitbrak.

Z

Zijlijnviroloog: een deskundige of leek die vanaf de zijlijn kritiek geeft op virologen die de overheid adviseren.

Zorgapplaus: een applaus dat gegeven wordt voor alle mensen die werken in de zorg, om te laten zien dat hun werk gewaardeerd wordt.

Zorgheld: iemand die onder moeilijke omstandigheden, zoals de uitbraak van het coronavirus, werkt in de zorgsector.

LEES OOK ZEKER DEZE ARTIKELS EENS DOOR:

• Angst door corona: hoe ga je om met gepieker en stress?
• Sporten in tijden van corona: zo hou je het veilig en gezond
• Veilig winkelen in tijden van corona: tips om besmetting te voorkomen

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!