Veilig online shoppen: zo doe je het!
Nog één cadeautje vergeten of liever geen drukke winkelstraten trotseren? Heel wat mensen shoppen ook voor kerst online. Hoe je dat veilig aanpakt, zeker op minder bekende websites, vroegen we aan expert Leen Desmedt.
Wie is Leen Desmedt?
Jurist bij het Europees Centrum voor de Consument (ECC). Je kunt bij deze organisatie terecht als je nood hebt aan juridisch advies over je aankopen of als je een klacht wilt indienen tegen een handelaar gevestigd in een andere Europese lidstaat, Noorwegen of IJsland.
Veilig online shoppen
Waarschijnlijk shop jij ook weleens online, bij je favoriete retailer of bij bekende spelers als Bol.com. Maar in je zoektocht naar leuke of originele kerstcadeautjes kom je misschien ook weleens terecht op een website die je niet kent. En dan is het slim om deze tips in het achterhoofd te houden!
Enkele algemene tips
- Vergelijk prijzen: bekijk of je het product elders goedkoper vindt, maar hou daarbij ook rekening met de verzendkosten.
- Bestel je cadeaus op tijd: de levertermijnen staan vaak vermeld op de website, maar tijdens drukke periodes kan er vertraging zijn. En een verkoper heeft nu eenmaal een wettelijke levertermijn van 30 dagen.
- Doe je betaling enkel via een beveiligde site. Je herkent die op twee manieren: aan een slot of sleuteltje onderaan je scherm, maar ook aan het webadres: dat begint dan met https// in plaats van http//. Geen slotje of https//? Dan hebben criminelen meer kans om persoons- of betalingsgegevens te stelen.
10 tips om veilig online te shoppen
1. Ga na waar het product vandaan komt en of de website wel veilig is
Leen Desmedt: “Bestudeer de website altijd alvorens je iets koopt. Ga eerst af op je buikgevoel: zijn het bedenkelijke foto’s, staat de tekst vol schrijffouten of is het een vreemde url? Dat betekent weinig goeds. Onderzoek daarna wie de verkoper is. Het is niet omdat er ‘.be’ in een webadres staat, dat het om een Belgische verkoper gaat. Kun je de naam, het fysieke adres, de contactinformatie en het ondernemingsnummer vinden op de website? Dan is dat een goed teken, al is het geen zekerheid. Helaas worden mensen met slechte bedoelingen steeds beter in het namaken van goede websites. Via eccbelgie.be vind je de webshopcheck, een handige tool om te achterhalen of je op een betrouwbare website surft.”
2. Lees reviews
Beperk je daarbij niet tot de beoordelingen die je op de website zelf vindt, maar zoek verschillende recensies op verschillende websites op. Hoe meer recensies, hoe realistischer je beeld. Trustpilot.com is een website die recensies verzamelt. Geef de naam in van het bedrijf en lees wat erover geschreven wordt. Ten slotte deelt de FOD Economie nog een handige tip om valse recensies te ontdekken: twijfel je aan een recensie, kopieer dan de tekst van de review en plak hem in een zoekmachine zoals Google. Vind je dezelfde tekst op meerdere websites terug, dan is er waarschijnlijk sprake van een valse review of eentje waarvoor de reviewer betaald werd.
3. Kies bij voorkeur voor betaling via een debet- of kredietkaart
Leen Desmedt : “Beide methodes hebben voor- en nadelen. Een betaling met een debetkaart – dat kan bijvoorbeeld ook met een QR-code of Payconic zijn — heeft als voordeel dat enkel het bedrag dat je overmaakt van je rekening zal gaan. Maar het bedrag gaat rechtstreeks naar de verkoper. Is die frauduleus, dan is een terugbetaling krijgen heel moeilijk. Betalen met een kredietkaart geeft je dan weer meer kansen op terugbetaling als je met fraudeurs te maken krijgt. Maar omdat je jouw kredietkaartnummer geeft, hebben handelaars de kans een groter bedrag van je rekening te halen. Geldtransfers kunnen handig zijn. Via Paypal kies je bijvoorbeeld om te betalen via een vooraf opgeladen saldo, zo hoef je jouw financiële gegevens niet te delen met een verkoper. Bovendien geniet je aankoopbescherming. Moet je echter via een geldtransfer als Western Union betalen, wees dan zeker dat je de verkoper kunt vertrouwen.”
Het terugzendrisico is voor de consument. Wil je een duur product terugsturen, verzeker het dan via de koerierdienst
4. Hou je ogen op voor onbetrouwbare ‘dropshippers’
Leen Desmedt : “Bij dropshipping bestel je bij een webshop, maar die heeft geen eigen voorraad of opslagplaats. In plaats daarvan wordt je bestelling doorgestuurd naar een buitenlandse leverancier die rechtstreeks bij jou levert. Dat is legaal, voor zover de verkoper de consument hierover informeert. Die info zit echter vaak verborgen in de algemene voorwaarden, kleine lettertjes die een consument zelden of nooit leest. Het risico bij dropshipping is dat je bovenop je aankoopprijs ook de douane-en inklaringskosten dient te betalen. Dit zijn de kosten om het product in de EU binnen te krijgen.
Ontvang je je pakje en wil je beroep doen op je herroepingsrecht, dan kan het dat je pakje terug moet naar bv. China. Niet alleen zijn de terugzendkosten dan aanzienlijk hoger, ook de terugzendrisico’s zijn groter. Staat die info niet in het aanbod of de algemene voorwaarden, dan blijft de verkoper verantwoordelijk voor die extra kosten.
Het is het niet zo eenvoudig om een malafide dropshipper te herkennen. Lees zeker de retourneringsvoorwaarden: vermelden die een adres buiten de EU, terwijl de verkoper gevestigd is binnen de EU, dan heb je met dropshopping te maken. Verder geldt ook hier weer: doe de webshopcheck!”
5. Wees extra alert bij aankopen via sociale media
Leen Desmedt: “Veel klachten die we krijgen, hebben te maken met aankopen via sociale media. Perfecte foto’s en sterke aanbiedingen verleiden je via Facebook, Instagram of andere platformen tot een aankoop. Natuurlijk maken ook betrouwbare verkopers reclame via sociale media, daarom is het ook hier weer belangrijk om goed te controleren bij wie je koopt. Denk terug aan die algemene regel: als het te mooi is om waar te zijn, dan is het dat waarschijnlijk ook!”
6. Laat je niet alleen verleiden door lage prijzen
Consumentenorganisatie Test-aankoop doet onderzoek naar bekende webshops als Temu, Ali Expresss of Shein, en de resultaten zijn niet al te rooskleurig. Er verschenen verschillende artikels over gevaarlijke stoffen in kleren en speelgoed, ontbrekende ingrediëntenlijsten op cosmeticaverpakkingen, slechte kwaliteit en namaakgoederen. Op deze websites shop je vaak heel goedkoop, maar ze zijn minder goed voor het milieu en soms zelfs gevaarlijk, dus. Leen Desmedt: “Ik ben zelf niet zo’n fervente online shopper, maar doe ik het toch, dan koop ik graag binnen de EU. Want zelfs al richten dergelijke sites zich tot de Europese markt, dan is het toch nog vaak moeilijker bij problemen om de handelaar zijn Europese verplichtingen te laten naleven.”
7. Laat je niet vangen door namaakartikelen
Leen Desmedt: “Heb je een wel héél goedkoop merkproduct op de kop kunnen tikken, dan bestaat de kans dat het om namaak gaat. Invoer van namaak is in de EU illegaal. Je product is dan niet alleen van minder goede kwaliteit of misschien zelfs slechts voor je gezondheid, je bent als koper ook aansprakelijk. Wordt je pakje tegengehouden door de douane, dan ontvang je het niet. Bovendien kan de merkhouder bij jou aankloppen voor de vernietigings- en administratieve kosten. En dat komt al snel neer op 300 euro.”
8. Lees goed de retourneringsvoorwaarden
Leen Desmedt: “In principe heb je recht op 14 dagen bedenktijd, dat wordt het herroepingsrecht genoemd. Hoewel veel bedrijven deze terugzendmogelijkheid gratis maken, stelt de wet dat de kosten en het terugzendrisico voor de consument zijn. Wil je een duur product terugsturen, verzeker de terugzending dan via de verzenddienst!
Bepaalde zaken kun je nooit terugsturen. Denk maar aan concerttickets of gepersonaliseerde items zoals een T-shirt met de naam van je zoontje erop. Het volledige lijstje van niet terug te sturen producten vind je op de website van het ECC. In andere gevallen heb je in principe wel recht om je product terug te sturen en je geld terug te vragen. Al zijn er ook uitzonderingen. Kocht je een koffiemachine en heb je die al getest of maakte je het snoer van een lamp korter, dan kan de verkoper een waardevermindering in rekening brengen.”
9. Denk na over welke gegevens je deelt
Leen Desmedt: “Of je nu een nieuw product koopt of een tweedehandsgeschenk zoekt, denk goed na over welke gegevens je deelt bij je aankoop. Verstuur niet zomaar kopieën van je identiteitskaart, bankkaart of rijbewijs. En laat je nooit verleiden om je pincode te delen.”
10. Trek aan de alarmbel indien nodig
Leen Desmedt:
- “Vermoed je fraude met je debet- of kredietkaart, bel dan Cardstop op het gratis nummer 078 170 170. Surf naar www.mijnkaart.be om je geld terug te vorderen of contacteer je bank.
- Heb je een klacht over je bestelling? Klop aan bij Consumer Connect. Die gidst je naar de bevoegde instantie voor jouw vraag of probleem.
- Hulp nodig? Neem contact op met het ECC via eccbelgie.be/contact of op het nummer 02 542 33 46.
En vergeet vooral ook niet, in heel veel gevallen gaat het wel helemaal goed!”
Shoppen bij een retailer: de voordelen
De meeste bekende retailers – ook wel detailhandelaars genoemd – hebben ook zelf een webshop waarop je kunt shoppen. Denk maar aan E5, JBC of Torfs. Daar shoppen heeft ook wel wat voordelen:
- Het is duidelijk bij wie je bestelt; de meeste retailers zijn bovendien gemakkelijk bereikbaar en hebben een uitstekende Nederlandstalige klantenservice mocht er iets mis dreigen te gaan bij je online aankoop.
- Je kent de kwaliteit en vaak ook je maat van de producten die je koopt, omdat je er in veel gevallen ook al eens fysiek bent geweest.
- Je kunt aan huis laten leveren, maar ook in een winkelpunt. Op die manier geniet je van het advies van de verkoper.
- Je shopt lokaal en steunt je favoriete retailer.
Heb je deze artikels al gelezen?
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!