De vakantie staat voor de deur en veel gezinnen vertrekken op reis. Eindelijk ontspanning, of wordt het toch vooral de kinderen entertainen? Een vriendje meenemen lijkt in veel gevallen dé oplossing, maar is dat wel zo?
Blije kinderen, blije ouders. Als je op vakantie vertrekt wil je vooral genieten en samen fijne herinneringen maken. Broertjes en zusjes spelen lekker samen en de ouders kunnen eindelijk de batterijen weer opladen. Als je echter maar één kind hebt, of kinderen die veel in leeftijd schelen, dan is dat niet zo evident. Een vriendje of vriendinnetje meenemen op vakantie zodat jouw zoon of dochter een (speel)kameraad heeft, klinkt als muziek in de oren. Maar is het de ultieme parent hack? Dat vroegen we aan Sofie Van de Velde, zelf mama van drie kinderen en gezinsbegeleider en -therapeute.
Vriendje mee op vakantie
Vooral voor gezinnen met één kind lijkt een vriendje meenemen op vakantie dé parent hack. Is dat zo?
Sofie: “Goh, er komt toch wel wat meer bij kijken dan je op het eerste gezicht verwacht. Ik heb ooit een meisje hier in begeleiding gehad die enig kind is en waarvan de mama en papa hadden beslist om een vriendinnetje mee te nemen op vakantie. Er zijn toch wat dingen die veranderen als zo’n kind ineens in je gezin opgenomen wordt voor een tijdje. Mama en papa gaan misschien anders reageren dan je gewoon bent, je moet de aandacht die eerst uitsluitend voor jou was opeens kunnen delen. Soms gaan we er als ouder wat licht overheen en vergeten we dat dit toch een behoorlijke impact kan hebben op een kind en dat, wie eigenlijk een vriendinnetje moet zijn, plots een soort indringer wordt. Het kan voor sommige kinderen bedreigend overkomen.”
Goed overeenkomen op school is natuurlijk iets anders dan dagenlang samen zijn.
“Dat klopt. Heel veel is afhankelijk van de band die de kinderen hebben. Hoe lang kennen ze elkaar al, zijn ze al eens samen op kamp geweest bijvoorbeeld, komt dat vriendje of vriendinnetje regelmatig bij jullie gezin over de vloer en blijft hij of zij af en toe eens slapen? Dat zijn allemaal dingen die zo’n vakantie kunnen beïnvloeden.”
Een ideale leeftijd is er niet, maar een kind van acht meenemen of een echter puber, dat is natuurlijk een groot verschil
Is het ook belangrijk dat je de ouders goed kent?
“Dat maakt het vaak makkelijker, maar het is natuurlijk niet noodzakelijk. Wij zijn nu net terug van een korte vakantie en hadden, naast onze drie kinderen, ook een vriend van onze zoon mee. Die jongen kwam hier wel eens over de vloer, maar het is niet dat ik hem of zijn ouders supergoed kende. Mijn kinderen zitten al in het middelbaar en dan is dat normaal dat je de ouders van hun vrienden niet meer zo frequent ziet als dat in het lager onderwijs het geval is bijvoorbeeld. Pubers laat je voor een stuk los, en dat is er een gevolg van.”
Is er een ideale leeftijd voor een kind om een vriendje of vriendinnetje mee te nemen?
“Een ideale leeftijd is er niet echt, maar een kind van acht meenemen of een echte puber, dat is natuurlijk wel een groot verschil. Als ze wat jonger zijn, dan is dat een echt speelkameraadje. Pubers zijn op die leeftijd bezig zichzelf te vormen, en dan kan het al eens sneller botsen. Je ziet op die leeftijd ook meer intriges, vooral bij meisjes. Die kunnen heel hard zijn voor elkaar. Dat wil je op vakantie natuurlijk liever vermijden.”
Goede afspraken maken goede vrienden
Hoe ga je om met regels die er gelden, want die kunnen verschillen van gezin tot gezin?
“Zeker op die puberleeftijd is het erg belangrijk dat de verwachtingen en afspraken op voorhand voor iedereen duidelijk zijn. Je hebt de regels van je gezin, die op vakantie misschien wat losser zijn, maar in principe moet iedereen zich daaraan houden. Dat kunnen redelijk eenvoudige dingen zijn zoals het uur waarop je gaat slapen, maar wat doe je met schermtijd of uitgaan bijvoorbeeld? Het is belangrijk dat je hier niet enkel als gezin over praat, of met de vriend of vriendin, maar ook met hun ouders. Zo vermijd je niet enkel frustratie op het moment zelf, maar ook achteraf.”
Overleg met de ouders hoe en hoe vaak jullie contact houden. Tegenwoordig hebben zelfs jongere kinderen een smartphone waardoor je potentieel constant in verbinding kunt zijn.
Welke afspraken maak je nog best op voorhand?
“De regels en verwachtingen zijn één ding, maar even belangrijk is het financiële luik. Het kan misschien voor de hand liggend lijken dat als je iemand uitnodigt jij instaat voor de kosten, maar die kunnen op vakantie hoog oplopen. Zeker als je bijvoorbeeld met het vliegtuig gaat. Soms wordt het verblijf en alles wat er ter plaatse gedaan wordt betaald door het gezin dat uitnodigt, maar betaalt het vriendje of vriendinnetje de vlucht. Dat is natuurlijk afhankelijk van je eigen situatie, die van het vriend(innet)je en de plek waar jullie naartoe reizen.
Ook hoe jullie contact houden is belangrijk. Tegenwoordig hebben zelfs jongere kinderen een eigen smartphone waardoor je potentieel constant in verbinding kunt staan. Neem je dus een kleiner kind mee, dan overleg je best met de andere ouders hoe vaak en op welke manier jullie contact willen hebben. Sommige kinderen vinden het fijn en helemaal oké om even van huis te zijn, terwijl anderen echt nood hebben aan een dagelijkse babbel met mama of papa.”
Wat als er heimwee optreedt?
“Ja, dat kan je op voorhand niet altijd goed inschatten, natuurlijk. Het helpt natuurlijk wel als je het kind goed kent en hij of zij jou ook. Bovendien zijn er vandaag de dag zoveel mogelijkheden om met elkaar te bellen, of zelfs te videobellen. Even mama zien op een schermpje kan in veel gevallen helpen, maar je hebt ook kinderen die er net verdrietiger door worden. Daarom is het zo belangrijk om op voorhand goed met de ouders te praten en af te stemmen.
Ik heb persoonlijk ervaring als leidster in de jeugdbeweging, en dat vind ik in dit geval wel een meerwaarde. Ook al sta je er daar niet alleen voor, toch kom je in aanraking met gelijkaardige problemen en ben je ook verantwoordelijk voor de kinderen van iemand anders. Dat laatste is misschien wel het allermoeilijkste!”
Blijf bij jezelf als gezin, met jullie gewoontes en rituelen, en neem het vriendje of vriendinnetje er tijdelijk in op
Hoe kun je toch nog voldoende aandacht hebben voor je kerngezin?
“Het is heel erg belangrijk om dit goed in het achterhoofd te houden. Jullie zijn als gezin op vakantie en jullie hebben jullie dagelijkse regels en gewoontes. Ik denk dat je automatisch extra aandacht gaat geven aan het vriend(innet)je, want je wilt tenslotte ook dat hij of zij het naar zijn zin heeft. Maar tegelijkertijd mag je het gezin niet uit het oog verliezen, en dat is een zoektocht. Ik denk dat je best jezelf blijft als gezin en dat je dat vriendje of vriendinnetje gewoon tijdelijk opneemt in jullie bubbel, met jullie gewoontes en rituelen. Op die manier trek je niemand voor en is iedereen evenveel waard.“
Heb je nog een goede tip voor ouders die overwegen een vriendje mee te nemen op vakantie?
“Nodig dat vriendje eerst een keer uit om te komen slapen. Zo leren jullie als gezin, inclusief je zoon of dochter, het kind toch op een andere manier kennen dan na gewoon een paar uurtjes spelen. Aanschouw het een beetje. Bekijk hoe de kinderen met elkaar omgaan en hoe het vriendje zich opstelt ten opzichte van jou (en de rest van het gezin). Dan ziet het vriendje ook meteen hoe het eraan toegaat in jullie gezin en wat de regels zijn rond bijvoorbeeld schermtijd of slaapuur. Is er iets wat je opvalt of waar je je zorgen om maakt, dan kun je daar met je zoon of dochter over praten.
En probeer het misschien ook eerst een keer uit door een weekendje naar zee of de Ardennen te gaan in de plaats van meteen een vliegreis van twee weken naar Spanje te boeken.”
Met dank aan Sofie van de Velde van SaménZa.
Meer tips voor op vakantie:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!