“Kinderen gezond laten eten? Op onze school lukt het wél, en ze vinden het nog lekker ook!”
Te weinig groenten en te vaak vlees en frietjes, dat staat er op het menu in onze Vlaamse scholen. Er is nog heel wat werk aan de winkel volgens het Vlaams Instituut Gezond Leven. Toch zijn er ook goede voorbeelden waar gezond eten voorop staat, zoals in De Zevensprong in Leuven.
Het Vlaams Instituut Gezond Leven serveert de basisscholen en het middelbaar onderwijs elke drie jaar een enquête met vragen over onder meer de aangeboden maaltijden op school. Daaruit blijkt dat er nog heel wat werk aan de winkel is. Zo biedt slechts de helft van de ondervraagde scholen een volwaardige portie groenten – lees: een half bord – aan. Nog geen derde gaf aan regelmatig – minstens één keer per week – een vleesvervanger op het menu te zetten. Kortom: te vaak vlees en frietjes en te weinig groenten. Geen bijster goede start voor onze kinderen.
Schoolvoorbeeld in De Zevensprong
Gelukkig bestaan er ook scholen die al een hele stap verder staan. Hét schoolvoorbeeld vonden we in Leuven, waar basisschool De Zevensprong een aantal jaar geleden een eigen kok in dienst nam. Benoît Reisner verzorgt elke dag opnieuw een verse en gezonde warme maaltijd voor de kindjes, met de nadruk op zoveel mogelijk groenten. “Groenten zijn de basis voor al mijn maaltijden”, aldus Benoît. “We zijn intussen ook overgeschakeld van twee vegetarische dagen naar drie, en dus nog één keer per week vlees. De kinderen hebben er nooit een probleem van gemaakt en ook de ouders zijn enthousiast.
Mijn keuken is vooral een wereldkeuken. Vandaag stond er een wokschotel met groentjes op het menu. Gisteren was het dahl, een Indisch gerecht, en de dag ervoor een vegetarische pastaschotel
Als je denkt aan kidsproof eten, kom je uit bij de typische gerechten die je ook op de kindermenu’s van de meeste brasserieën vindt. Spaghetti, kip met appelmoes en frietjes of een koninginnehapje. Niets van dat in de keuken van Benoît, hij gaat voor wereldse gerechten. “Mijn keuken is vooral een wereldkeuken. Vandaag stond er bijvoorbeeld een wokschotel – puur met groentjes – op het menu, en die viel heel goed in de smaak. Gisteren was het dahl, een Indisch gerecht en de dag ervoor een vegetarische pastaschotel. Pasta is altijd een topper bij de kinderen, maar ik kies bewust voor volkoren pasta. Op die manier krijgen de kinderen voldoende vezels binnen én hebben ze geen last van een energiedip in de klas in de namiddag.
Eén keer per week is er vlees, en ook dat proberen we zo duurzaam mogelijk te houden, al is dat niet altijd even makkelijk. We zijn zoekende. Kiezen we voor bio-vlees of schaffen we ook die ene vleesdag af en gaan we volledig plantaardig?
Ik ben niet bang van de reactie van de kinderen. Als je probeert zoveel mogelijk af te wisselen, kun je heel lekker vegetarisch koken. Ik werk bijvoorbeeld veel met peulvruchten, maar ook eieren en halloumi doen het steeds goed.”
Proeven van de wereldkeuken van kok Benoît
Veel ouders zijn gefrustreerd dat de kinderen tegenwoordig zo weinig lusten of hun bordje niet leeg eten. Dat zijn de uitzonderingen in De Zevensprong, aldus Benoît. “Dit is nu mijn vierde jaar hier en ik heb de indruk dat de kinderen mijn keuken gewoon zijn en het lekker vinden. Natuurlijk heb je ook hier enkelingen die wat moeilijker zijn wat eten betreft. Ik ga niemand verplichten om hun bord volledig leeg te eten, maar de regel is wel dat ze van alles eens moeten proeven en dat doen ze ook.
Ik maak er een punt van om alles zelf te maken, niet alleen de desserts. Zo weet ik zeker wat er allemaal in zit
Eén à twee keer per week zorg ik ook voor een dessertje, en meestal is dat op dagen dat de maaltijd misschien wat exotischer is. Ik kies vaak voor chocolademousse, chocolate chip cookies of verse kaneelbroodjes. Die laatste zijn trouwens altijd een schot in de roos!
Ik maak er een punt van om alles zelf te maken, niet alleen de desserts. Zo weet ik zeker wat er allemaal in zit. Tegenwoordig heb je veel kindjes die allergieën of intoleranties hebben en dan neem je liever geen risico.”
Gezond eten is ook lekker eten
Elke ouder heeft die typische gerechtjes die je de kinderen elke week kunt voorschotelen. Ook Benoît heeft enkele toppers, al zijn ook die niet alledaags. “Waar de kinderen volledig zot van zijn is mijn pasta pesto. Ik voeg regelmatig aan mijn zelfgemaakte pesto ook nog wat extra broccoli toe, een tip die ik kreeg van een van de ouders trouwens. De kinderen vinden dat superlekker en op die manier hebben ze nog wat extra groentjes binnen. Een andere favoriet is Gobi Manchurian, een Indisch gerecht dat bestaat uit bloemkool in beslag dat gefrituurd wordt. Vergelijk het gerust met een bloemkoolnugget, geserveerd met een zoetzure saus, een beetje rijst en kerstomaatjes.”
Vorig jaar zette ik een aantal keer frietjes op het menu. Ik had écht gedacht dat het feest zou zijn, maar dat viel een beetje tegen
In de meeste Vlaamse scholen staat er bijna wekelijks frietjes op het menu, dat vindt namelijk iedereen lekker. Benoît vond dat ook de kindjes van De Zevensprong eens frietjes verdienden, en zette het vorig jaar een paar keer op tafel, maar de reactie was niet wat hij ervan verwachtte. “Ik had écht gedacht dat het een feest zou worden, maar dat viel een beetje tegen. Ik had er alleszins veel meer van verwacht (lacht). Ik zal het dan maar positief bekijken en ervan uitgaan dat de kinderen mijn groentjes ook lekker vinden, zeker?”
Lege boterhamdozen?
Niet iedereen eet warm in De Zevensprong. Sommige kinderen brengen ook hun eigen boterhammetjes mee. Onlangs verschenen alarmerende berichten in de media over het toenemende aantal lege boterhamdozen in de Vlaamse scholen. Dat ontging ook Benoît niet. “Bij ons valt het gelukkig mee, dat moet ik eerlijk toegeven. Al is niet alles wat de kindjes meekrijgen even gezond. De kindjes die warm eten op school krijgen ook elke dag een verse kom soep en twee keer per week voorzien we gratis soep voor de hele school. Op die manier willen we ervoor zorgen dat alle kinderen op een laagdrempelige en lekkere manier een goede portie groenten binnenkrijgen.
We zorgen ook voor gezonde snacks en tussendoortjes zoals groenten en fruit voor tijdens de pauzes. Dit komt niet rechtstreeks uit de keuken, dat is de school die het voorziet, tegen een klein prijsje.”
De prijs van een gezonde maaltijd
De maaltijden ‘s middags zijn uiteraard ook niet gratis. Kleutertjes betalen vier euro, de kinderen uit de lagere school 6 euro. “In de ideale wereld kunnen scholen in de toekomst een gratis gezonde warme maaltijd aan elk kind aanbieden, zoals dat in andere landen wel het geval is”, zegt Benoît. “Bij deze een warme oproep aan de Belgische overheid! Maar voorlopig proberen wij op onze manier ons steentje bij te dragen. De maaltijden die de kinderen krijgen zijn lekker en gezond, en het prijskaartje valt mee als je ziet wat je ervoor krijgt. Maar ik begrijp natuurlijk ook dat dit voor bepaalde ouders niet haalbaar is.
Om break-even te kunnen draaien, bieden we ook afhaalmaaltijden aan. Ouders kunnen op voorhand aangeven op welke dagen ze ook graag een maaltijd bestellen en dan kunnen ze hun potje achterlaten bij mij in de keuken. Ik kan natuurlijk niet voor iedereen koken. Meestal zijn het zo’n twintigtal afhaalmaaltijden bovenop de vijftig maaltijden voor de kinderen van de school.
We merken dat de ouders die gezonde voeding ook heel belangrijk vinden en die lijn proberen door te trekken thuis. Ik heb vernomen dat het gezond eten een van de redenen is om voor onze school te kiezen. Dat is natuurlijk heel fijn om te horen.”
Meer lezen:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!