Als je als ouder met je kinderen speelt, help je hen om zich gezond te ontwikkelen. Maar is dat wel zo? Is samen spelen wel zo belangrijk als wordt beweerd? Gezinswetenschapper Philippe Noens laat er graag zijn licht op schijnen.
Wie is Philippe Noens?
- Docent opleiding Gezinswetenschappen
- Onderzoeker Kenniscentrum Gezinswetenschappen (Hogeschool Odisee)
- Auteur van het boek ‘Mogen we nog wel straffen?‘
- Schrijft opiniestukken voor onder andere Knack, De Standaard, De Morgen, Humo
‘Papa, gaan we een spelletje spelen?’ ‘Mama, ik wil spelen met jou.’ Wie jonge kinderen in huis heeft, kent het vast wel: de (lok)roep om samen te spelen. En vaak lees je dat door de smartphone aan de kant te leggen en verstoppertje te spelen of monopoly erbij te nemen, je er als ouder voor zorgt dat je kind zich gezond kan ontwikkelen.
Waarom dat zo is? Omdat je tijdens het spelen échte aandacht aan je kind geeft, en dat samen spelen zo kan bijdragen tot een goede ouder-kindband. Samen spelen, met een ouder of met andere kinderen, is ook goed voor de sociale ontwikkeling. Kinderen spiegelen zich aan het gedrag van anderen, testen rollen uit, en leren omgaan met conflictsituaties. Door samen te spelen, bijvoorbeeld door te sporten of buiten te spelen, zijn ze ook actief bezig, wat hun fysieke ontwikkeling dan weer ten goede komt. Er zijn, kortom, veel voordelen verbonden aan het (samen) spelen en dus knutselen, gamen en puzzelen we er vandaag op los.
Grootouders speelden niet
Je zou bijna vergeten dat het er nog niet zo héél lang geleden helemaal anders aan toe ging. Mijn grootouders speelden werkelijk nooit met mijn vader en moeder toen ze klein waren. Dat werd niet gezien als hun taak. Kinderen waren er om elkaar te plezieren, ouders waren er om enig ‘sérieux’ bij te brengen. Uiteraard was het allemaal niet zo zwart-wit, maar daar kwam in het grote lijnen wel op neer. Ook op andere plekken in de wereld wordt spelen – ook vandaag nog – niet gezien als taak van volwassenen. Men zou het toen zelfs vreemd gevonden hebben om een volwassen man op een kinderstoeltje schooltje te zien spelen.
Spelen als norm?
Is een kindgerichte activiteit dan altijd beter dan bijvoorbeeld samen aardappelen schillen en tegelijkertijd de dag overlopen?
Dat we vandaag zoveel tijd doorbrengen met onze kinderen is alleen maar toe te juichen en dat een aanzienlijk deel van die tijd speel-tijd is, is natuurlijk leuk. Het probleem zit erin dat we ‘samen spelen’ hebben verheven tot een aspect van goed opvoeden. Wij begrijpen het als norm, terwijl elkaar aandacht geven nog op zoveel andere manieren kan. Als pedagoog zou ik niet weten waarom samen een puzzel leggen beter zou zijn dan pakweg samen een fietsband plakken. Tikkertje is meer een activiteit op kindniveau, zeker, maar is die kindgerichte activiteit daarom zonder meer beter dan bijvoorbeeld gezamenlijk de schapen van de buren voederen of met z’n twee aardappelen schillen en tegelijkertijd de dag overlopen? Het is vaak niet zo belangrijk wat je precies met je kind(eren) aan het doen bent. Belangrijker is dat je iets doet – dat je hen betrekt – en hoe je dat doet.
Je kunt samen met je kind een Legokasteel maken, maar toch alle signalen van je kind missen. Je kunt samen in de file staan of naar de winkel gaan, en heel goed begrijpen wat je kind bezighoudt. Je kunt samen in de tuin werken, en wat je doet en zegt aanpassen aan het tempo van je kind. En je kunt samen Fortnite spelen en helemaal niks aan elkaar hebben.
Waar het echt om draait
Ik durf nog een stapje verder te gaan. Voor zover ik weet is niet spelen met je kinderen in het geheel niet schadelijk voor hun ontwikkeling. Tijd doorbrengen is belangrijk. Er zijn voor je kind(eren) is belangrijk. Maar hoe je die tijd invult, welke activiteiten je precies uitvoert, maakt eigenlijk niet zoveel uit. Zolang het gezond verstand maar primeert. Het houdt geen pas een eenjarig ukje een hele dag mee te nemen naar een luid muziekfestival, want daar heeft het werkelijk niks aan. Maar voor de rest: anything goes. Ook samen patatten jassen zorgt dus voor een goede band.
Meer over opvoeden:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!