Ouderverstoting: kind-ouder-vervreemding na scheiding

De cijfers van langdurige onderzoeken in westerse landen liegen er niet om.  Afhankelijk van waar je woont, kan tussen de 10% en de 54% van de kinderen het contact verliezen met één van zijn ouders een jaar na de scheiding. Soms met ouderverstoting tot gevolg. Om dit onder de aandacht te brengen, werd 25 april officieel uitgeroepen tot ‘Internationale dag van de Ouderverstoting.’

Wat is ouderverstoting?

Ouderverstoting of het PAS-syndroom (Parental Alienation Syndrom) wordt ook wel eens dé echtscheidingsziekte bij uitstek genoemd.

• Ouderverstoting heeft niets te maken met een kind dat gegronde redenen heeft om afstand te nemen van een ouder, bijvoorbeeld na mishandeling of verwaarlozing.
• We spreken van ouderverstoting wanneer het kind het negatieve middelpunt wordt van een gezagskwestie.
• Wanneer een (groot)ouder systematisch wordt zwartgemaakt en het kind op de duur hier ook aan gaat bijdragen.
• Wanneer de verzorgende ouder in het kind haatgevoelens tegen de andere ouder inbrengt, die dan een eigen leven gaan leiden.

In België bestaan geen duidelijke cijfers over ouderverstoting. Wetenschappers spreken voorzichtig over zo’n 3250 vaders en moeders van wie de kinderen gemanipuleerd worden door de ex-partner. 6% van de echtscheidingen kent ouderverstoting.

Zware gevolgen

Mentale gezondheid

Ouderverstoting wordt geclassificeerd onder een ‘syndroom’, omdat het kind een echte stoornis ontwikkelt. Deze stoornis bestaat uit hysterie en in ernstige gevallen uit paranoia. Een kind wijst z’n ouder niet zonder reden af, dat is biologisch gezien tegen zijn belang in. Als de ene ouder bij een kind haat ‘programmeert’ ten opzichte van de andere ouder, heeft dit grote gevolgen op de geestelijke gezondheid van het kind.

Ruzie en agressie

Het kind leert dat ruzie en agressie normaal is tussen ouders en dat je gerust leugens mag vertellen over elkaar.

Blijvende littekens

In het dagblad De Telegraaf zei kinderpsychiater en PAS-syndroom specialist Richard Gardner hierover in een interview:

“Een kind dat wordt ingezet als wapen bij een scheiding, wordt eigenlijk ernstiger beschadigd dan een leeftijdsgenootje dat het slachtoffer is van seksueel misbruik. Wie mishandeld of misbruikt wordt, kan aangifte doen. De dader wordt bestraft, de ellende houdt op. Sommige kinderen komen over dat trauma heen. Maar jongens en meisjes die door de ene ouder volgepropt worden met negatieve informatie over de andere ouder, hebben levenslang. Die worden gedwongen zogenaamd vrijwillig zonder papa of mama op te groeien en moeten leren leven met leugens die hen zijn opgedrongen.”

Lees ook:

• 6 tips voor het verwerking van een echtscheiding
• Vrienden maken, hoe doe je dat?
• Leer nee zeggen dankzij deze 5 tips