Hun mentale gezondheid, fake news, de oorlogen in de wereld of toch het klimaat? Waar liggen jongeren in 2025 écht van wakker van en wat zijn hun grootste uitdagingen? We legden de vraag voor aan Maarten Leyts, auteur van ‘Generation ZAlpha’ en oprichter van Trendwolves, het internationale trendbureau met een focus op jongeren.
Jongeren in 2025
Die jongeren, laat ons dat even schetsen, gaat dat om Gen Z?
Maarten: “Dat gaat inderdaad over de bewuste Gen Z, jongeren die nu ongeveer tussen 14 en 27 jaar zijn. Het is alleszins een erg interessante groep die zich in een uitdagende periode ontwikkelt. Ik ben ervan overtuigd dat het voor jongeren vandaag de dag moeilijker is om op te groeien, om een eigen identiteit te ontwikkelen en een plaats in te nemen in de maatschappij dan voor vorige generaties.
Hun venster op de wereld is natuurlijk veel groter geworden. Als je vroeger op zoek ging naar je identiteit of het vinden van een antwoord op de vraag ‘wie ben ik?’, dan keek je naar de mensen rondom jou. Nu is het internet erbij gekomen, waardoor je het plotseling opneemt tegen de rest van de wereld. Echte mensen uit alle windstreken, en vandaag de dag zelfs virtuele figuren, dat is een stuk uitdagender! Jongeren groeien ook op met een continue waarschuwing dat wie ze online ontmoeten niet de persoon kan zijn die hij of zij zegt te zijn.
Niet enkel de tijd waarin je opgroeit is belangrijk, maar vooral ook de technologie. Die drukt namelijk een bepaalde stempel op hoe je de wereld percipieert en wat je communicatievoorkeuren zijn. Wij zaten vroeger met z’n allen rond één televisie te kijken naar eenzelfde boodschap. Tegenwoordig zit iedereen in de zetel te staren naar zijn eigen smartphone, elk met een andere boodschap.”
Wat zijn de uitdagingen voor deze jongeren?
“Ik denk dat de digitale balans vinden een grote uitdaging is. Tieners tussen 10 en 14 jaar staan open voor alles en zijn erg beïnvloedbaar. Ze zijn volop op zoek naar hun identiteit en de peer pressure groeit. Je ziet wel dat ze ook in die jaren erna graag meegaan in de need for speed, de nood aan snelheid van de technologie. Maar het is ook duidelijk dat ze, eens ze wat ouder worden, op zoek gaan naar balans.
De tieners van nu zijn virtual natives. Ze bevinden zich regelmatig in virtuele werelden van Roblox, Fortnite of Minecraft. Voor hen is dat echter de realiteit…
De échte jongeren van vandaag, de tieners, noemen we ook de generatie ZAlpha. Dat is eigenlijk een microgeneratie die heel wat uitdagingen kent. Eigenlijk zijn zij geen digital natives, maar virtual natives. Tijdens de coronacrisis hebben we hen letterlijk achter hun scherm gezet. Ze bevonden zich een groot deel van hun tijd in wat wij een virtuele wereld zouden noemen. Via Snapchat spraken ze met hun vrienden af in een Roblox- of Minecraft-wereld om daar te spelen. Je kunt het een beetje vergelijken met de manier waarop Gen Z, de digital natives, contact hield via de sociale netwerken. Eigenlijk communiceren ze op eenzelfde manier als GenZ dat deed via sociale netwerken, alleen doen de ZAlphas hetzelfde maar in een 3D-game-achtige omgeving.
Opgroeien in die nieuwe virtuele werelden drukt ook een stempel op het brein van die 10- tot 14-jarigen. Wat wij zien als een virtuele realiteit zien zij als werkelijkheid, als de waarheid. Die 3D-omgeving ís hun wereld. Als een ZAlpha in een Roblox-, Minecraft- of Fortnite-wereld een influencer tegenkomt, dan heeft hij die écht gezien. ZAlphas dwepen ook met K-pop en Manga figuren. Zij maken geen onderscheid tussen die realiteiten. Dat betekent dat zij ook andere verwachtingen hebben naar de toekomst toe.
We gaan ons moeten aanpassen als we hen willen bereiken. Vroeger had je fear of missing out, tegenwoordig is het fear of going out. Moet iets echt fysiek gebeuren? Steeds minder mensen willen alle dagen op kantoor gaan zitten en zelfs events moeten echt de moeite waard zijn om jongeren erheen te lokken. Ook de retail gaat zich anders moeten profileren als ze de nieuwe generatie wil bereiken.
We moeten hún taal spreken. 33% van de jongeren in Amerika gelooft gezondheidsadviezen op TikTok meer dan de dokter. Dat is crazy, toch? Je kunt dat erg vinden, maar ik ben van mening dat je daarop moet inspelen. Gelukkig zie ik meer en meer dokters die deze formats ook gaan gebruiken om correcte informatie te geven. Desinformatie is de grootste uitdaging voor de komende tien jaar. Je moet er dus mee aan de slag.”
Desinformatie is de grootste uitdaging van vandaag. Jongeren halen hun info uit video’s van amper 6 seconden.
Waar liggen jongeren nog wakker van in 2025?
“Ik denk dat Gen Z wel een aantal dingen onderstreept heeft. Ik denk dat het hun verdienste is dat wellbeing en mentaal welzijn zo hoog op de agenda staat tegenwoordig. Zij hebben het bespreekbaar gemaakt.
Hetzelfde geldt voor de klimaatproblematiek. Al moet ik eerlijk toegeven dat je daar met een bepaald spanningsveld zit. De jongeren zijn zich erg bewust van wat er in de wereld gebeurt, de vraag is of ze er zich naar gedragen. Jongeren gingen betogen voor het klimaat, maar lieten tegelijkertijd massaal hun tenten achter na een festival. Dat klinkt een beetje tegenstrijdig. Jongeren groeien anderzijds ook op binnen een sterke visuele cultuur en zitten ook niet steeds op een berg geld. Shein en Temu zijn dan ook makkelijke kanalen om snel iets goedkoops en modieus te bestellen. Jongeren zijn dus heel bewust, maar de peerdruk werkt in alle richtingen. De say-do gap speelt ook hier, het is niet omdat je je ergens bewust van bent of iets zegt dat je het ook doet. Dat is niet alleen bij jongeren het geval. Met Nieuwjaar kopen we ook allemaal sportabonnementen, niet?
Diversiteit is nog iets dat hen nauw aan het hart ligt. Net zoals ze opgroeien in een virtuele wereld, worden ze ook groot in een diverse samenleving. Voor hen is dat een feit, ze stellen er zich minder vragen bij dan vorige generaties die ermee geconfronteerd werden. Mijn dochter is 13 en heeft twee goede vriendinnen, eentje uit Nepal en eentje uit Syrië. Zij stelt zich geen vragen bij hun afkomst en of ze evenveel rechten hebben. Ze zijn bezig met wat tienermeisjes bezig zijn, onafhankelijk van hun afkomst.”
Als je keek naar de meningen van de jongeren in de verkiezingsprogramma’s het afgelopen jaar, zag je toch soms iets anders…?
“Dat klopt, en dat heeft veel te maken met polarisatie. Ik wil niet met de vinger wijzen, maar ik ben ervan overtuigd dat de media hierin een belangrijke rol spelen. Ik had het net al over de need for speed: alles moet snel gaan, waardoor er geen tijd of ruimte meer is voor genuanceerde meningen. Ze halen hun info uit video’s van amper 6 seconden die ze zien op TikTok of Instagram. Dat algoritme duwt je in een bepaalde richting en daar word je doorgaans niet vrolijk van. Let er maar eens op hoe die content begint te verharden na een tijdje.”
Ik geloof er sterk in dat jongeren die digitale balans gaan vinden waar we allemaal naar op zoek zijn. Kijk maar naar de opkomst van de dumbphone…
Kijken jongeren, ondanks die verharding, in 2025 nog positief naar hun toekomst?
“Ja, je moet weten dat er een enorm verschil zit tussen je online gedrag en je gedrag in het echt. Zoals ik al zei, geloof ik enorm in Gen Z en Gen Alpha. Weet je, er is altijd commentaar geweest van de oudere generaties op de nieuwe generaties, dat is logisch. Maar ik geloof er sterk in dat de jongeren wél die digitale balans gaan ontwikkelen waar wij allemaal naar op zoek zijn.
Ik denk dat focus ook een belangrijke skill is voor de toekomst. In de Engelse eliteschool Eton, waar de leiders van de toekomst worden gevormd, krijgen de studenten een dumphone, een telefoon die minder kan, omdat ze moeten leren focussen. Het wordt dus belangrijk voor alle jongeren om te leren focussen. Ik vrees dat je anders een massa krijgt die dat niet meer kan en dus verloren is.
Ook hier zie je een opkomst van de dumphone, tegelijkertijd geeft 60% van de jongeren aan dat ze eigenlijk wilden dat sociale media nooit hadden bestaan. Dat zegt toch genoeg? Pas op, je mag het niet zo zwart-wit stellen. Die sociale media, die kun je niet meer los zien van de jongerencultuur. De jeugd gebruikt ze om zich te verenigen en om gemeenschappen te bouwen, dat is positief. Maar aan de andere kant kun je niet ontkennen dat er ook steeds meer jongeren eenzaam zijn, dat die digitale relaties niet voldoende zijn. Die balans zoeken, daar gaat het om. Op dat vlak is er natuurlijk nog veel werk. Niet enkel voor de jongeren, maar ook voor ons ouders, leerkrachten op school, etc.”
Meer weten over de microgeneratie van kinderen geboren tussen 2008 en 2013? Generation ZAlpha (ENG), geschreven door Maarten Leyts en uitgegeven door LANNOO, is hier verkrijgbaar.
Met dank aan Maarten Leyts, oprichter/CEO van Trendwolves.
Meer tips voor ouders:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!