10x mogelijke oorzaken van buikpijn

Iederéén heeft weleens buikpijn, en gelukkig gaat die vaak vanzelf weer over. Maar wat kunnen zoal de oorzaken zijn, en wanneer zoek je beter medische hulp?

Onze expert is prof. dr. Dirk Devroey. Hij is decaan van de Faculteit Geneeskunde en Farmacie van de VUB en is gespecialiseerd in huisartsgeneeskunde.

Voedselvergiftiging

Je bent heftig ziek, hebt diarree, koorts, bloederige of slijmerige stoelgang, braakt, verliest snel gewicht… De symptomen treden meestal op binnen de 24 uur na het eten van besmet voedsel.

Wat doe je eraan?

Een voedselvergiftiging heeft vaak een bacteriële oorzaak (zoals listeria, shigella, salmonella en e­coli, de typische reis­ diarree). Zeker met zieke kinderen of als je koorts maakt en uitdrogingsverschijn­selen hebt, is het goed om naar de huisarts te gaan, die eventueel antibiotica kan voorschrijven.

Buikgriep

Pijn in de hele buikstreek, diarree, misselijkheid, braken soms.

Wat doe je eraan?

Buikgriep of ‘virale gastro­enteritis’ is een maag­darminfectie die veroorzaakt wordt door een virus, antibiotica heeft dus geen zin. Het gaat meestal binnen de week vanzelf over. Eet zolang lichtere maal­tijden en rust als je je ziek voelt.

Drink veel als je diarree hebt, maar kies voor plat water op kamertemperatuur. Zeker niet voor (ijs)koud water, dat de darmkrampen nog kan verergeren of zelfs kan veroorzaken. Neem liever geen medicatie om de buikloop te stoppen (zoals Imodium), want dat kan de ziekte en het zieke gevoel net verlengen: diarree is immers de reactie van je lichaam om het ziekmakende virus zo snel mogelijk je lichaam uit te jagen. Was geregeld je handen om het risico op besmetting van anderen te verkleinen.

Glutenintolerantie

Een opgeblazen gevoel, darmkrampen, diarree.

Wat doe je eraan?

Mensen met glutenintolerantie (coeliakie) hebben vaak al op jonge leeftijd extreem veel last van hun darmen, wat kan leiden tot gewichtsverlies en bloedarmoede. De diagnose wordt dus meestal al jong gesteld. Coeliakiepatiënten zijn enkel geholpen met medisch advies en een glutenvrij dieet.

Daarnaast zijn er heel veel mensen die gluten minder goed verteren dan anderen, maar daarom geen gluten­intolerantie hebben. Ook zij zullen zich beter voelen als ze gluten vermijden.

PDS of prikkelbaredarmsyndqoom

Buikpijn, gasophoping, aanvallen van diarree zonder dat je (te veel) gegeten hebt, of net verstopping.

Wat doe je eraan?

Bij PDS is de functie van je darmen ver­stoord, iets wat vaak voorkomt, zowel bij mannen als bij vrouwen. Medicatie (spas­molitica zoals Buscopan en Spasmomen) kan de klachten verminderen, maar de aandoening niet genezen. Je kijkt best uit met voeding die je klachten veroorzaakt of verergert (zoals kolen, ajuin, peul­ vruchten). Je kunt ook het typische FODMAP­-dieet volgen onder begeleiding van een diëtist.

Een aantal studies wijzen ook op de verzachtende kwaliteiten van pepermunt, vooral de menthol erin zou een verzach­tende werking kunnen hebben bij darmklachten. Vraag naar tabletten in de apotheek.

Verstopping of constipatie

Een opgeblazen gevoel in de buik, een verstopt gevoel ter hoogte van de endeldarm, (ernstige) buikpijn of ­krampen. Het lijkt alsof je naar het toilet moet gaan, maar er komt geen ontlasting.

“Constipatie is vaak het gevolg van je levensstijl: te weinig drinken en te weinig bewegen”

Wat doe je eraan?

• Constipatie is vaak het gevolg van je levensstijl: te weinig drinken en te weinig bewegen. Bepaalde geneesmiddelen kunnen ook verstopping in de hand werken, zoals medicatie die codeïne of morfine bevat. Beweeg dus voldoende, eet veel vezels (fruit bijvoorbeeld) en drink veel. Bij mensen die last hebben van chronische verstopping kan het helpen om elke ochtend een glas lauw water te drinken. Combineer vezels wel altijd met veel water, anders loop je het risico op een omgekeerd effect en krijg je net méér verstopping. Ga ook naar het toilet zodra je aandrang voelt, hoe langer ont­lasting in de darm blijft, hoe droger en harder ze wordt.
• Als dat niet helpt, kun je bij de apotheker een ‘thuislavement’ halen, dat de ontlas­ting oplost. Je kunt ook een laxeermiddel nemen, liefst op medisch advies, maar let hier mee op: je lichaam kan er snel aan gewend raken met net het omgekeerde effect tot gevolg.
• Als dat allemaal niet helpt, of bij ernstige verstopping, kan een arts een lavement toedienen om de harde prop op te lossen. In de meest extreme gevallen kan de oor­zaak een ‘faecaloom’ zijn, een extreme verharding van stoelgang die een arts manueel moet verwijderen. Zoek sowieso een arts op bij langdurige constipatie, ernstige buikpijn of als je je zorgen maakt.

Stress

Stress kan álles veroorzaken: slecht zien, hart-­ en vaataandoeningen, hoofdpijn, huidaandoeningen, diabetes… en dus ook buikpijn, krampen, buikloop en winderigheid.

Wat doe je eraan?

Je vaker ontspannen en gaan wandelen, het zijn open deuren. Durf je levensstijl eens écht onder de loep te nemen en pas dingen blijvend aan. Er is geen groter cadeau voor je gezondheid.

Hartinfarct

Bij mannen veroorzaakt een hartaanval vooral pijn in de hartstreek, vrouwen heb­ben vaker pijn elders in de borstkas of in de buikholte. Typisch is dan een heftige pijn in de bovenbuik, onder de hartstreek, die vaak omschreven wordt als ‘beangsti­gend’. Je voelt aan dat er iets ernstigs aan de hand is en dat je hulp nodig hebt. Deze buikpijn kan het enige symptoom zijn of gepaard gaan met misselijkheid, braken, duizeligheid, pijn in de borstkas…

Wat doe je eraan?

Meteen een ziekenwagen bellen! Zeker als je hartpatiënt bent, een te hoog cholesterolgehalte of hoge bloeddruk hebt, lijdt aan suikerziekte… is dit een reden om dringend een arts op te zoeken.

Maagproblemen

Soms hevige pijn in de maagstreek (centraal in de bovenbuik), verminderde eetlust, eventueel zwarte stoelgang (bij een maagbloeding).

“Neem zeker geen ontstekingsremmers of pijnstillers, die zelf de oorzaak kunnen zijn van maagaandoenin­gen zoals een maagontsteking of maagzweer”

Wat doe je eraan?

Neem zeker geen ontstekingsremmers (type Ibuprofen) of pijnstillers, die zelf de oorzaak kunnen zijn van maagaandoenin­gen zoals een maagontsteking (gastritis) of maagzweer. Voor een maagontsteking worden weleens maagzuurremmers voor­geschreven, maar ga bij aanhoudende klachten of het vermoeden van een maagzweer naar je huisarts om een diagnose te stellen en/of maagkanker uit te sluiten.

Blindedarmontsteking of appendicitis

Een plots opkomende hevige stekende, zeurende pijn in de rechteronderbuik, pijn als je de trap oploopt of op de zere plek drukt, koorts.

Wat doe je eraan?

Appendicitis kan op elke leeftijd voor­komen en het is belangrijk om snel een diagnose te stellen. Er zijn mensen die hier een paar dagen mee kunnen rond­lopen, maar anderen moeten binnen het uur geopereerd worden. Naar het ziekenhuis, dus! Een onbehandelde ontstoken blindedarm kan springen, waardoor de darminhoud met bacteriën zich in je lichaam verspreidt, en dat is levensgevaarlijk.

Te veel of te snel eten, of te veel bruisende drank drinken

Opgeblazen gevoel in de buik na het eten en/of drinken, dat kan overgaan in pijn­lijke krampen.

Wat doe je eraan?

Niets. Dit soort buikpijn komt vaak voor en gaat met wat geduld vanzelf weer over. Voorkomen is hier beter dan gene­zen: eet niet te veel en vermijd bruisende dranken als je daar gevoelig voor bent.

Bron: Libelle 28/2022 – Tekst: Herte De Cleyn

OOK INTERESSANT:

• Blaastraining: hoe nuttig is het en hoe begin je eraan? De uroloog legt uit
• Op zoek naar zen: redactrice Evy testte 3 ontstressmethodes uit
• Alles wat je moet weten over… pijnstillers

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!