ADHD vrouwen
Getty Images

ADHD bij vrouwen en meisjes: daarom is het zo anders

Denk je bij ADHD meteen aan een jongetje dat geen seconde stilzit? Dat is slechts één mogelijk beeld van deze neurobiologische stoornis. ADHD komt voor in verschillende vormen en kan zich op uiteenlopende manieren uiten, ook bij volwassenen en vrouwen.

Wat is ADHD?

ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder en is een stoornis in de ontwikkeling van het zenuwstelsel. Het wordt gekenmerkt door twee hoofdkenmerken: aandachtstekort (moeite met concentratie en focus), en hyperactiviteit en impulsiviteit (moeite met rust en beheersing van impulsen).

Er bestaan drie types ADHD:

  1. ADHD-I (met de ‘I’ van ‘inattentive’ of onoplettend). Dit type noemt men ook weleens ADD, al wordt die term niet meer officieel gebruikt. Mensen met dit type ADHD zijn vaak afgeleid, lijken soms in een eigen wereld te leven en worden vaak afgeschilderd als dagdromers.
  2. ADHD-H (met de ‘H’ van ‘hyperactive-impulsive’ of hyperactief-impulsief). Het meest ’typische’ beeld van ADHD, en meteen ook het meest opvallende qua symptomen. Mensen met dit type hebben vaak last met stilzitten, spreken soms voor hun beurt en lijken voortdurend te moeten bewegen. De hyperactiviteit kan zich echter ook eerder intern manifesteren, bijvoorbeeld in de vorm van extreem piekergedrag.
  3. ADHD-C (met de ‘C’ van ‘combined’ of gecombineerd). Hier gaat het over een combinatie van ADHD-I en ADHD-H.

ADHD bij vrouwen: waarom wordt het vaak gemist?

Hoewel geschat wordt dat er evenveel vrouwen als mannen ADHD hebben, wordt de diagnose bij vrouwen drie keer minder vaak gesteld. Dit komt door verschillende factoren:

  • Onderzoek naar ADHD is voornamelijk op mannen gericht
  • Symptomen uiten zich anders bij vrouwen: hyperactiviteit kan zich tonen als constant praten of onopvallende tics
  • Comorbiditeit: ADHD gaat bij vrouwen vaker samen met andere aandoeningen of stoornissen zoals depressie of angst. Daardoor worden deze problemen vaak eerst behandeld zonder de onderliggende ADHD te herkennen.

Wat zijn de mogelijke gevolgen van niet-gediagnosticeerde ADHD?

1. Bijkomende mentale en fysieke klachten

Zoals je hierboven al kon lezen, krijgen vrouwen met ADHD vaak te maken met comorbide aandoeningen zoals depressie, angststoornissen of burn-out. Dit komt doordat ze zich van jongs af aan aanpassen en extra hard werken om hun ADHD-symptomen te maskeren. Op de lange termijn leidt dit tot uitputting.

2. Problemen op school en werk

Veel intelligente meisjes met ADHD ondervinden weinig tot geen problemen in de lagere (en soms zelfs middelbare) school, behalve hier en daar een opmerking over dromerig gedrag. Bijgevolg worden ze ook niet getest op jongere leeftijd. ADHD en concentratiestoornissen worden dan pas een struikelblok in het hoger onderwijs, waar de hoeveelheid leerstof en zelfstudie toeneemt.

Heel wat vrouwen met niet-gediagnosticeerde ADHD halen daardoor steeds slechtere punten en moeten na verloop van tijd afhaken, vaak zonder diploma. Wordt de stoornis wél op tijd opgepikt? Dan kunnen er allerlei maatregelen getroffen worden om het studeren vlotter te doen verlopen, zoals extra werktijd, aangepaste taken of medicatie.

Ook in het professionele leven kan de stoornis flink lastig zijn. Personen met ADHD hebben het soms moeilijk met het opvolgen van instructies, of kunnen ongeïnteresseerd overkomen tijdens vergaderingen omdat ze steeds afgeleid zijn. Daarom kan het een goed idee zijn om, als je een diagnose hebt, die te delen met je bazen, al ben je daartoe natuurlijk helemaal niet verplicht. Extra moeilijk wordt het wanneer je nog geen diagnose hebt en je tegen al die zaken aanloopt zonder dat je weet waar de oorzaak precies ligt.

3. Relationele uitdagingen

ADHD kan ook je persoonlijke leven behoorlijk op zijn kop zetten. Zo kan je partner gefrustreerd raken over het feit dat jij veel minder om het huishouden lijkt te geven dan hij of zij (al is dat natuurlijk maar een perceptie) of over het feit dat het lijkt dat je nooit oplet tijdens gesprekken.

Veel personen met ADHD lijden ook aan rejection sensitive dysphoria. Dat wil zeggen dat ze extreem gevoelig reageren op wat anderen over hen zeggen of denken. Een heel goedbedoelde opmerking over een vlekje mascara op je ooglid kan op die manier overkomen als een belediging van heel je uiterlijk, of negatieve feedback van je baas kan je ervan overtuigen dat je morgen meteen je C4 krijgt.

Welke symptomen kunnen wijzen op ADHD bij vrouwen?

Naast de bekende symptomen zoals impulsiviteit, hyperactiviteit, concentratieproblemen en vergeetachtigheid, zijn er enkele minder bekende tekenen die vaak voorkomen bij vrouwen.

Enkele andere symptomen die zouden kunnen wijzen op ADHD zijn:

  • Ongeorganiseerd zijn (bijvoorbeeld vaak je autosleutels kwijtspelen, of je huis maar niet op orde lijken te krijgen)
  • Moeilijk instructies kunnen volgen
  • Nagelbijten of op een andere manier aan je huid ‘prutsen’
  • Emoties uitvergroot beleven
  • Binge eating of impulsieve eetbuien
  • Moeilijk controle kunnen houden over je uitgaven
  • Net zo intelligent zijn als je vrienden, maar toch vaak het gevoel hebben dat je faalt
  • Vaak nieuwe hobby’s oppikken, maar ze niet lang volhouden

Opgelet: het is niet omdat je één of meer van bovenstaande kenmerken kunt aanvinken, dat je sowieso ADHD hebt. Het kan wel een startpunt zijn om je bezorgdheden te delen met je huisarts, psycholoog of psychiater.

Denk je dat je ADHD hebt? Dit kun je doen!

Je kunt niet zomaar zelf bepalen of je ADHD hebt, maar als je een vermoeden hebt kun je wel aan de slag gaan:

  • Lees betrouwbare bronnen, zoals de informatie op Centrum ZitStil. Daar vind je meer informatie over ADHD bij volwassenen. Dat kan alvast een prima vertrekpunt zijn!
  • Er zijn online zelftests beschikbaar, maar deze geven slechts een indicatie en geen officiële diagnose. Gebruik ze dus enkel om een idee te krijgen van mogelijke symptomen.
  • Wil je officieel getest worden? Neem dan contact op met je huisarts, psycholoog of psychiater, die je naar de juiste persoon zal doorverwijzen. Die persoon zal op zijn beurt een grondige screening uitvoeren. Vaak wil hij of zij ook mensen spreken die dicht bij je staan, zoals je partner of je ouders, en dikwijls vragen ze ook om oude schoolrapporten in te kijken.

Blijk je inderdaad ADHD te hebben? Dan kan de weg naar aanvaarding beginnen. Mensen hebben vaak baat bij therapie, maar ook (online) hulpgroepen kunnen een grote steun zijn. Informeer je bij de arts of deskundige die je diagnose gesteld heeft; hij of zij zet je ongetwijfeld op de goede weg.

Bronnen: additudemag.comadhdbijvrouwen.nljorjoy.nl, zitstil.be

Deze artikels grijpen vast wel je aandacht:

Volg ons op FacebookInstagramPinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!

Partner Content

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."