Een beroerte op jonge leeftijd: hoe herken je het en wat moet je doen?
Elk jaar krijgen 19.000 mensen in ons land een beroerte. De hersenaandoening treft meestal ouderen, maar zeker één op de tien patiënten is jonger dan 55 jaar. Hoewel jonge(re) mensen doorgaans sneller recupereren, is een beroerte op jonge leeftijd zeker niet zonder gevaar.
Wat is een beroerte?
Een beroerte is een hersenaandoening waarbij de doorbloeding van de hersenen plotseling verstoord geraakt. Als het gaat om een propje of een klonter in de bloedvaten, dan spreekt men van een herseninfarct. Zit er een scheurtje in de wand van een hersenbloedvat waardoor er een bloeding in of rondom de hersenen ontstaat, dan gaat het om een hersenbloeding.
Hoe herken je een beroerte?
De symptomen van een beroerte komen heel plots en zijn afhankelijk van waar in de hersenen de doorbloedingsproblemen optreden. Het kan gaan om:
- motorische verschijnselen zoals een scheve mond, verlamming aan één kant van het lichaam …
- spraak- of begripsproblemen
- loop- en evenwichtsproblemen
- duizeligheid
- slikklachten
- niet goed zien
Wat is de oorzaak?
Bij oudere patiënten is een beroerte dikwijls het gevolg van de klassieke risicofactoren. Denk maar aan hart- en vaatziekten, een hoge cholesterol, roken, diabetes of slagaderverkalking door een te hoge bloeddruk.
De oorzaak van een beroerte op jonge leeftijd heeft meestal een andere oorzaak. Bij één op de vijf mensen tussen 18 en 55 jaar oud gaat het om een arteriële dissectie. Dat is een scheurtje in de wand van een slagader waardoor het bloed naar de hersenen stroomt. Zo’n scheurtje kan tot klonters en bijgevolg een herseninfarct leiden. Een tweede mogelijke oorzaak is een gaatje in het hart. 25 procent van de mensen heeft zo’n opening. Meestal is dat onschuldig, maar soms kan het dus wel leiden tot een beroerte.
Verder kunnen drugs (door plotse bloeddrukstijgingen), de anticonceptiepil in combinatie met roken, en soms ook overwicht leiden tot een hersenbloeding en bloedklonters.
Speelt je bloedgroep een rol?
Toch wel. Uit een studie blijkt dat als je bloedgroep A hebt, je 16 procent méér kans hebt op een beroerte dan mensen met een andere bloedgroep. Wie bloedgroep O heeft, zou dan weer 12 procent mínder risico lopen. Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat iedereen met bloedgroep A moet panikeren. Andere factoren, zoals een hoge bloeddruk, roken, en suikerziekte zijn veel doorslaggevender dan je bloedgroep.
Wat als jij, je partner of een familielid een beroerte krijgt?
Bel dan meteen naar je huisarts of ga meteen naar het ziekenhuis. Hoe sneller de behandeling gestart kan worden, hoe kleiner de kans op hersenschade. Patiënten met een herseninfarct krijgen dan een trombolyse. Dat is een infuus met bloedverdunnende medicatie die de bloedklonter oplost. Als dat niet kan (omdat de eerste symptomen ouder zijn dan 4,5 uur) of als het niet lukt, dan doen de artsen weleens een trombectomie, waarbij de bloedklonter mechanisch weggehaald wordt.
De behandeling voor patiënten met een hersenbloeding bestaat dan weer in het voorkomen van een tweede bloeding. Er wordt dan gekeken naar een onderliggende bloedafwijking, een hersenaneurysma (een uitstulping in de hersenslagader) of een gaatje in het hart – wat daarna gedicht wordt. Maar als er geen duidelijke oorzaak gevonden wordt (wat het geval is bij een kwart van de patiënten), dan kiezen de artsen doorgaans voor de klassieke behandeling. Die is dan gericht op het tegengaan van een hoge cholesterol of bloeddruk, bijvoorbeeld.
Bronnen: UZA, UZ Gent en UZ Leuven
Ook interessant:
- Wat je stem vertelt: al je vragen over heesheid, knobbels & co beantwoord
- Jongdementie: wat is het en hoe merk je het op?
- Wat is een migrainedagboek?
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!