Wanneer is een bloedonderzoek nuttig?
Rode en witte bloedcellen, zuurstof, hormonen, vitamines, mineralen… Allemaal worden ze vervoerd via je bloed. Uit een bloedonderzoek kun je dus heel wat informatie halen. Maar wanneer is dat écht zinvol voor je gezondheid?
Wanneer is een bloedonderzoek nodig?
Huisarts Anouk Buelens-Terryn: “Er wordt dikwijls te veel waarde gehecht aan een bloedonderzoek. Sommigen zien het als een volledige check-up, maar dat klopt niet helemaal. Enerzijds omdat je niet alles in het bloed kunt zien, anderzijds omdat een bloedonderzoek pas nuttig of relevant is in bepaalde situaties.”
Vanaf vijftig jaar
Vanaf vijftig jaar kan je arts een oriënterend bloedonderzoek uitvoeren om basiswaarden te controleren, zoals je cholesterol en nuchtere suiker. Komt er iets voor in je familie waar je ongerust over bent, dan kan een bloedanalyse op jongere leeftijd ook al nuttig zijn.
Bij klachten
Op basis van klachten, zoals langdurige vermoeidheid of symptomen van een infectie of ontsteking, wordt soms ook een bloedonderzoek aangevraagd. Je arts kadert de klachten in je algemene gezondheidsbeeld, familiale voorgeschiedenis en levensstijl, zodat hij met een bloedonderzoek specifieke analyses kan aanvragen. Op basis daarvan kunnen verschillende opties worden aangetoond of uitgesloten. Na het bloedonderzoek kan er eventueel nog specifieker worden gezocht, of kunnen er andere onderzoeken zoals een echografie volgen.
Bij medicatie
Bij het opvolgen van medicatie of bepaalde ziektes, zoals diabetes, kan je arts met een bloedanalyse controleren of de medicatie goed aanslaat en of de dosis moet worden verhoogd of verlaagd.
Bij een zwangerschap(swens)
Bij een zwangerschap of zwangerschapswens wordt er met een bloedonderzoek gekeken of er risicofactoren zijn en wordt de zwangerschap opgevolgd.
Goed om te weten: een preventief ‘groot onderhoud’ bestaat niet. Een arts is geen garagist
Eerlijk duurt het langst
Dr. Anouk Buelens-Terryn: “Wees eerlijk met je arts. Enerzijds zodat die kan bepalen of een bloedonderzoek daadwerkelijk nodig is, anderzijds zodat een eventueel bloedonderzoek correct en volledig kan worden aangevraagd. Kader daarom goed waarom je je bloed wilt laten controleren en uit je bezorgdheden. Sommige dingen, zoals een soa-test, worden niet standaard in een bloedonderzoek opgenomen. Bovendien is het voor een arts goed om te weten of er in de familie iets speelt.”
Elk jaar of niet?
Afhankelijk van de uitslag of eventuele klachten laat je een bloedonderzoek het best herhalen. Dat hoeft zeker niet jaarlijks: als het vorige onderzoek goed was, er niets veranderd is in je levensstijl en je geen klachten hebt, dan kun je het net zo goed elke drie tot vijf jaar herhalen. In deze gevallen zal je arts de test wél herhalen:
- als je bepaalde klachten krijgt of er iets in de familie zit om in de gaten te houden. Bespreek dit met je arts, die zal aangeven wanneer je bloed het best opnieuw wordt gecontroleerd.
- als je wordt opgevolgd voor een behandeling, zoals bij schildklierproblemen, een hoge bloeddruk of suikerziekte. Bij suikerziekte wordt een bloedonderzoek doorgaans om de drie maanden herhaald, aangezien bepaalde suikerwaarden een gemiddelde weergeven van de laatste drie maanden.
- als je medicatie neemt. Van medicijnen die je voor de eerste keer neemt, kan het effect al na een paar weken worden gecontroleerd. Al kan dat per patiënt en medicatieschema ook weer verschillen: er is dikwijls geen vaste regelmaat, maar een persoonlijke aanpak die telkens met je arts moet worden bekeken.
Uit: Libelle 22/2024 – Met dank aan huisarts dr. Anouk Buelens-Terryn
Lees ook:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!