Complimentendag: waarom een compliment aanvaarden zo moeilijk is
Het is vandaag Complimentendag. Misschien gaf je partner je deze ochtend al een mooi compliment, maar vond je het moeilijk om dat complimentje te aanvaarden? Of wou je zelf een complimentje geven, maar wist je niet goed hoe? Wij vroegen het aan Katrien Koolen, klinisch psycholoog en relatietherapeut (i.o.).
“Het is een feit dat we moeilijk complimenten kunnen aanvaarden”, vertelt Katrien Koolen, klinisch psycholoog en relatietherapeut (i.o.) bij Praktijk Het Perspectief. “En toch zijn complimentjes iets waar we allemaal deugd en nood aan hebben. Dat is enorm contradictorisch, en net dat maakt het zo moeilijk.”
Geen match
“We hebben allemaal allerlei manieren om te reageren op een compliment. Sommigen maken mopjes, anderen vegen het van tafel en weer anderen pingpongen en gooien meteen een compliment terug. We kunnen heel moeilijk bij dat compliment stilstaan en erin blijven zitten. Dat komt misschien wel omdat een compliment wordt gegeven vanuit het perspectief van een bepaald persoon, en dat strookt misschien niet helemaal met jouw ‘waarheid’. We gaan dat compliment dan interpreteren met hoe wij iets voelen of zien. En dat matcht vaak niet. Als iemand bijvoorbeeld zegt dat je lekker gekookt hebt, en het ziet er volgens jou niet zo lekker uit als in het kookboek, dan komt dat niet overeen en ga jij altijd wel iets kunnen bedenken wat er misgelopen is.
Net dat maakt het zo moeilijk om te aanvaarden. Wij veronderstellen dat dat compliment bijna een waarheid moet zijn, terwijl het eigenlijk meer gaat om het geven van een compliment. En niet per se om wát je geeft. De woorden zijn secundair aan het geven op zich en de intentie. Dat is ook meteen de shift om te leren het makkelijker te aanvaarden en dankbaar te zijn voor wat die persoon jou wil geven. Je mag het dan eens zijn met de woorden, maar dat moet niet per se. Want als dat altijd moet matchen, dan gooien we superveel complimenten gewoon weg.”
Copingmechanisme
“Door zelf te beseffen op welke manier je met complimentjes omgaat, kun je jezelf op voorhand al betrappen en proberen om daar iets anders mee te doen”, vertelt Katrien. “Dank u zeggen bijvoorbeeld, of gewoon even stil zijn en dat compliment laten binnenkomen. Als we leren dat het niet gaat om die waarheid, maar eerder om de intentie van het geven, zijn we al een heel eind. Daar is natuurlijk tijd voor nodig, want dat copingmechanisme zit echt ingebakken in je systeem.”
We gaan de schijnwerper al te vaak wegduwen, terwijl je daar gerust in mag zitten.
“Een compliment brengt de aandacht naar jou als persoon, en daar voelen we ons vaak ongemakkelijk bij. We gaan de schijnwerper al te vaak wegduwen, terwijl je daar gerust in mag zitten. Maar het moet natuurlijk comfortabel blijven, en dat leren, heeft tijd nodig. We zijn heel creatief in het weggooien van complimenten, maar niet in het aanvaarden ervan.”
Specifiek compliment
“Een gepast compliment geven is een soort van dankbaarheid uiten en erkenning geven aan de ander zonder onderliggende boodschap”, voegt Katrien toe. “Hoe specifieker het compliment, hoe beter en hoe makkelijker het kan kloppen bij die ‘waarheid’ van de ander. Een specifiek compliment geeft je echt het gevoel dat de ander naar jou gekeken heeft. Bijvoorbeeld dat je het concreet hebt over iemands oorbellen die mooi bij zijn/haar ogen passen, eerder dan algemeen te zeggen dat die persoon er goed uitziet. Dan voel je ook dat het gemeend is, en geen vluggertje of small talk. Dat toont ook de puurheid van dat compliment.
Naast het specifiek maken, kan het ook helpen om die persoon echt aan te spreken (bijvoorbeeld bij naam). Doordat je aangesproken wordt, voelt het nog meer oprecht en kun je dat makkelijker gaan aanvaarden. Ook door te eindigen met een vraag, kun je de ander helpen om even in het compliment te blijven zitten. Je opent een gesprek, je bent geïnteresseerd. Op die manier kun je een opening creëren en die positiviteit gaan verruimen en nog even op die golf te blijven zitten.”
Belang van die persoon
“Onderzoek heeft aangetoond dat dankbaarheid tonen ons gelukkiger maakt. Niet per se omdat we dat kunnen ontvangen, maar vooral omdat we dat kunnen geven. Als je dankbaarheid uit, en dus vaak genoeg complimenten geeft aan mensen, dan ga je zelf gelukkiger zijn. Dus je moet ze nog niet eens ontvangen (lacht).”
Als je vaak genoeg complimenten geeft aan anderen, ga je zelf gelukkiger worden.
Maar het geluk komt natuurlijk vooral als de ander dat compliment ook kan aanvaarden en daar iets mee kan. Dat schept dan die verbinding en die erkenning. Je erkent die relatie, en het belang van die persoon in je leven. Dat zegt zoveel meer dan enkel die woorden op zich. En misschien begint het aanvaarden daar wel: dat we belangrijk zijn voor die persoon.“
Kleine gelukjes
“In mijn praktijk geef ik soms de opdracht om gedurende een paar weken elke avond drie dingen op te schrijven waar we fier op of dankbaar voor zijn van onszelf. Ik doop het dan in dankbaarheid of fierheid omdat dat een gevoel is wat we kunnen voelen. Een compliment geven aan jezelf ga je anders niet direct aan een gevoel koppelen. In het begin is dat supermoeilijk, maar na verloop van tijd gaat dat vanzelf. Het zit vaak ook in kleine dingen of processen. Denk bijvoorbeeld niet aan ‘Ik heb een taak afgemaakt’, maar wel ‘Ik ben aan die taak begonnen’.
Het omdopen in dankbaarheid of fierheid maakt het makkelijker en vatbaarder voor onszelf. Door je aandacht ernaar te richten vanuit je hoofd, ga je dat ook gemakkelijker voelen. Het zet iets in gang. We hebben allemaal doelen in ons leven, maar we zijn minder gericht op waar we al geraakt zijn of wat we al hebben verwezenlijkt onderweg. En daar moeten we dankbaar en fier voor kunnen zijn. Als we dat al kunnen doen, denk ik dat we ook gemakkelijker complimenten van een ander gaan kunnen aanvaarden, omdat we zelf al meer in die gewoonte zitten van fier en trots te mogen zijn op wie we zijn of wat we doen.”
Lees ook:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!