Goeie vraag: kun je bijkomen van cortisone?
Bijkomen, is één van de meest gekende bijwerkingen van cortisone. Hoe dat precies zit, vroegen we aan de expert.
Wat is cortisone precies?
Dr. Bingé: “Cortisone is een synthetische variant van het hormoon cortisol dat we zelf aanmaken in de bijnierschors. In stress-situaties regelt cortisol onder meer ons immuunsysteem en remt het ontstekingen af. Cortisone bootst die eigenschappen na.
Enerzijds kan cortisone acuut en in hoge dosissen gebruikt worden, bijvoorbeeld bij een ernstige allergische reactie of een hevige opstoot van reuma. Anderzijds kan het ook worden ingezet als onderhoudsbehandeling in een lagere dosering. Dat gebeurt vooral bij auto-immuunaandoeningen zoals lupus en reumatoïde artritis. Cortisone wordt gegeven in de vorm van een pil, crème, puffer of injectie. Op crèmes met een lage dosering na zijn die allemaal enkel op voorschrift te verkrijgen.”
Kun je bijkomen van cortisone?
“Bijkomen is inderdaad een bekende bijwerking van cortisone. De reden hiervoor is dat het de werking van cortisol nabootst, en dat is een stresshormoon. Het brengt je lichaam in vecht-of-vluchtmodus en zet daarvoor energie vrij, waardoor je bloedsuikerspiegel stijgt.
Daarnaast bevordert cortisol – en dus cortisone – de eetlust, herverdeelt het vet meer ter hoogte van je buik en nek, en kunnen hoge dosissen je spieren afbreken. Het heeft ook invloed op je vochtbalans. Het syndroom van Cushing – waarbij je lichaam meer vet en vocht opslaat rond de buik en in het gezicht – is een gekend gevolg van cortisone.
Tel hierbij nog het feit dat je cortisone meestal krijgt op momenten dat je ziek bent – en dus niet de fut hebt om gezonde keuzes te maken – en je begrijpt dat extra kilo’s al snel op de loer liggen. Toch is dat niet noodzakelijk altijd zo. Veel hangt af van jouw voorgeschiedenis, de dosis én de duurtijd van de behandeling.
Eén inspuiting omwille van pakweg een allergische reactie, geeft niet veel kans op bijkomen. Moet je langdurig of systematisch cortisone nemen, dan stijgt de kans. Je arts kan samen met jou naar manieren kijken om die gewichtstoename zoveel mogelijk voor te blijven, bijvoorbeeld door gezond te eten en zoveel mogelijk te blijven bewegen.”
Onze expert
Dr. Servaas Bingé is sportarts. Daarnaast is het zijn missie om mensen te inspireren gezond te leven en te blijven. Hij schreef verschillende boeken, waarvan ‘Lang zullen we leven’ (uitg. Lannoo) – over gezond ouder worden – het meest recente is. In zijn podcast ‘Spreekuur’ beantwoordt dokter Servaas allerlei gezondheidsvragen en gaat hij in gesprek met experts en bekende gasten.
Meer lezen over cortisone?
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!