De e-sigaret of vapen: hoe (on)gezond is dat eigenlijk?
Op 31 mei is het Wereld Anti-Tabaksdag. Een goed moment om even stil te staan bij de e-sigaret of het zogenaamde vapen. Helpt die effectief, of is ze evengoed schadelijk? We vragen het aan de expert, Paul von Hebel van rook-stop.be. Hoe (on)gezond is die e-sigaret eigenlijk?
Wat is een e-sigaret of vapen?
Een e-sigaret is een elektronische sigaret die een vloeistof met een mengsel van smaakstoffen en andere stoffen verdampt. De vloeistof, e-liquid genoemd, wordt verhit waardoor er damp ontstaat die je kunt inademen.
Er zijn ook andere verschillen met de traditionele sigaret:
- De vloeistof bevat geen tabak en de e-sigaret produceert geen teer of koolmonoxide, twee van de meest schadelijke elementen in sigarettenrook.
- Vaak zit er wel nicotine in, dé stof die roken verslavend maakt.
- Verder zijn er smaakstoffen toegevoegd, zodat je bij de ingeademde damp bijvoorbeeld een fruit- of muntsmaak proeft.
Is een e-sigaret gezonder dan een gewone sigaret?
Bij een e-sigaret komen minder schadelijke stoffen vrij dan bij een gewone sigaret, en in lagere concentraties. De e-sigaret is nog steeds relatief nieuw, maar op basis van het beschikbare onderzoek beschrijft de Hoge Gezondheidsraad (HGR) vapen wel als substantieel minder schadelijk voor de gezondheid dan gerookte tabak.
In vergelijking met het traditionele roken is de e-sigaret dus een beter alternatief, voor rokers welteverstaan.
Schadelijke stoffen
Er zijn nog onvoldoende langetermijngevolgen van de e-sigaret bekend. Hoewel er (nog) geen onderzoek aantoont dat vapen kanker kan veroorzaken, blijft het altijd gevaarlijk om chemische, en potentieel schadelijke, stoffen in te ademen.
Paul von Hebel van rook-stop.be legt uit waarom: “De e-sigaret is minder ongezond dan een gewone sigaret omdat ze minder teer en ammoniak bevat, maar gezond kun je ze zeker en vast niet noemen.
- Ten eerste zijn de metaaldampen die vrijkomen van de verbrander giftig.
- Ten tweede voegen mensen ook smaakjes toe aan hun e-sigaret, en uit studies blijkt dat vanille, kaneel en boter een schadelijk effect hebben op de witte bloedcellen. Ook het mixen van smaakjes is gevaarlijk, om dezelfde reden.
- Ten derde kiest twee derde van de mensen die e-sigaretten roken ervoor om nicotine toe te voegen.”
En die nicotine is dan wel niet kankerverwekkend, maar wel erg verslavend. Bovendien is het ook schadelijk voor zwangere vrouwen en hun ongeboren kind, én de hersenontwikkeling van kinderen en jongvolwassenen. Om een betere smaak te verkrijgen worden trouwens vaak nicotinezouten gebruikt in e-liquid. En die zorgen ervoor dat er grotere hoeveelheden nicotine geïnhaleerd worden en verslavende eigenschappen worden versterkt.
Brand- en explosiegevaar
Daarnaast bevat een e-sigaret een batterij die brand of explosies veroorzaken, met soms ernstige verwondingen tot gevolg. Vooral tijdens het opladen kan de batterij oververhit raken en brand vatten. Zo worden over heel de wereld gevallen gemeld waarbij zo’n e-sigaret ontploft en de roker dus ernstig verwondt.
Vapen zonder ooit te hebben gerookt
De e-sigaret is dan wel een betere optie voor rokers, voor niet-rokers blijft het absoluut geen goed idee. Elke vorm van roken is schadelijk voor de gezondheid. Niet roken is en blijft dus steeds de boodschap!
De e-sigaret en bijhorende smaken kregen daarom al veel kritiek te verwerken, want ze zouden mensen aansporen om te beginnen met roken. Vooral jongeren tussen 18 en 24 jaar slaan aan het vapen, zonder ooit te hebben gerookt. De zoete fruitsmaken blijken aantrekkelijk en toegankelijk voor niet-rokende jongeren, waardoor ze een opstapje zijn naar het traditionele roken.
Alsmaar meer jongeren slaan aan het vapen. Hoe ga je er als ouder mee om?
Is vapen een goede manier om te stoppen met roken?
Voor sommige mensen kan een e-sigaret een effectief hulpmiddel zijn om te stoppen met roken. Bovendien zou de e-sigaret ook behoorlijk minder duur uitkomen voor de roker. Jammer genoeg blijven de meeste rokers naast de e-sigaret ook tabak roken.
Paul von Hebel geeft advies: “Er zijn mensen die door te vapen stoppen met het roken van tabak, maar vaak creëren ze dan een tweede probleem, want ook stoppen met vapen is moeilijk. Het is net zo goed als roken een verslaving. Het roken van de e-sigaret houdt ook de handeling en de gewoonte in stand. Als je begint te vapen verleg je vaak gewoon je verslaving naar de e-sigaret. Stoppen doe je sowieso beter van vandaag op morgen.
Veel mensen stoppen op eigen houtje, met de e-sigaret of pleisters, en krijgen dan toch nog te veel nicotine binnen. Een tabakoloog weet precies hoeveel milligram nicotine je moet nemen om zachtjes te minderen. Verstokte rokers kunnen kiezen voor geneesmiddelen, al moet je daar oppassen voor neveneffecten. Daarnaast is een laserbehandeling ook een mogelijkheid.”
Lees de ervaringen van redactrice Diny over haar poging om te stoppen met roken
Enkele cijfers…
- 19% van de Belgen ouder dan 15 jaar rookt: 15% dagelijks en 4% occasioneel.
- 50% van alle rokers overlijdt aan de gevolgen van roken, en van alle sterfgevallen wordt 20% veroorzaakt door aandoeningen die ermee te maken hebben.
- 15,5% van de Belgen ouder dan 15 jaar heeft ooit al eens een e-sigaret geprobeerd.
- 35,1% van de gebruikers van de e-sigaret doet het om te stoppen met roken en 28,8% doet het om minder te roken.
- 73% van de dagelijkse rokers probeerde al te stoppen. De overgrote meerderheid gebruikt(e) geen hulp bij het stoppen.
Conclusie
Alle vormen van roken zijn ongezond, al blijkt de e-sigaret minder schadelijk dan de gewone sigaret. Het advies is en blijft duidelijk: stop met roken, en laat je begeleiden.
Voor vragen over verslaving kun je terecht op rook-stop.be of op de infolijn 03-663 73 23.
Lees alle tips over stoppen met roken!
Bronnen: Libelle 2018/22, gezondleven.be, www.hgr-css.be, rivm.nl, cancerresearchuk.org
Meer interessante tips:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!