Slapen: 5 vragen én antwoorden van onze slaapexpert
Kun je maar niet indommelen of val je binnen de paar seconden als een blok in slaap? Krijgt de minste kik jou meteen wakker, of is zelfs een kanon onhoorbaar eens je dromenland bereikt hebt? Voor iedereen is slapen anders, waardoor er bijgevolg ook zeer verscheidene vragen rond ontstaan.
En om een antwoord te kunnen geven op al die prangende vragen, gingen we te rade bij niemand minder dan Prof. Dr. Johan Verbraecken, longarts en medisch coördinator van het Multidisciplinair Slaapcentrum van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA), en expert in de respiratoire slaapgeneeskunde gedurende meer dan 20 jaar.
Onze vragen aan de slaapexpert
Stel dat je geen oog dichtkrijgt. Wat is jouw persoonlijk trucje om eindelijk de slaap te kunnen vatten?
“Ik blijf maximum twintig minuten liggen als ik niet in slaap geraak, en dan ga ik meestal een korte douche nemen. Dit werkt ontspannend, zet de bloedvaten wat open en laat je toe om lichaamswarmte af te geven, waardoor je makkelijker in slaap geraakt. Een voorwaarde is wel dat dit stortbad niet te lang duurt.”
Hoe komt het dat sommige mensen door het minste geluid wakker worden, terwijl anderen zelfs blijven slapen wanneer er − bij wijze van spreken − een kanon naast hen afgeschoten wordt?
“Dit alles heeft te maken met de wekdrempel: mensen hebben namelijk een bepaalde prikkeling nodig om gewekt te worden, en bij de ene persoon ligt die drempel wat lager dan bij de andere. Mensen die bijvoorbeeld roken, vaak koffie drinken, of moeders met jongere kinderen zullen veel waakzamer slapen, en hebben dus een veel lagere wekdrempel. Deze kun je wel verhogen door sport te beoefenen, want hierdoor raak je meer ontspannen en zal die waakzaamheid meer afnemen.”
Er wordt weleens gezegd: tel de uren die je voor twaalf uur ’s avonds slaapt dubbel. Klopt dit?
“Dit is een fabel! De diepe slaap is belangrijk en valt de eerste uren van de nacht, of dit nu voor of na middernacht is. Het gaat er dus niet zozeer om wanneer je volgens de klokt slaapt.”
Door kaas te eten voordat je onder de wol kruipt, zou je over de vreemdste dingen dromen. Kan dit? Of is dit larie en apekool?
“Weet dat eiwitrijke voeding je wakkerder houdt, maar dat je er nachtmerries van krijgt, lijkt me wel wat ver gezocht. Heb je bijvoorbeeld last van voedselallergie? Dan zal dit wel het slapen bemoeilijken, maar slechte dromen tot gevolg, dat niet.”
Is dromen eigenlijk een teken van een goede nachtrust?
“Iedereen droomt. Word je middenin een droom wakker? Dan kun je je nog herinneren waarover het ging. Ontwaak je niet, dan kun je het achteraf meestal niet reproduceren. Maar het niet kunnen navertellen is zeker geen teken van slechte slaap. Integendeel: als je een droom kunt onthouden, wil dit vaak zeggen dat je middenin de nacht wakker werd, en dus niet in een stuk doorgeslapen hebt. Maar ik zou zeker niet durven zeggen dat dromen een indicator is voor kwalitatieve slaap.”