Een vlot gesprek over een moeilijk onderwerp? Probeer de SAMEN-techniek

Sommige gesprekken vermijd je liever. Omdat je weet dat je de ander pijn zult doen of teleurstellen. Maar wist je dat je een moeilijk gesprek voeren, kunt leren?

Bang voor een moeilijk gesprek is menselijk

Anja Leinders, communicatiedeskundige en auteur van het boek ‘Hulp bij lastige gesprekken’:

• “Of het nu gaat om een moeilijk gesprek met je partner, een noodzakelijke confrontatie met je schoonmoeder of een pijnlijke mededeling aan een vriend of vriendin, soms kijk je echt op tegen een gesprek. Vooral als er heftige emoties bij komen kijken, steken we vaak liever onze kop in het zand. We zijn bang om ons te kwetsbaar op te stellen en willen vermijden dat de ander hier misbruik van zal maken. Heel menselijk.
• Ook de onzekerheid over het antwoord of resultaat na het gesprek doet ons vaak besluiten om het gesprek te blijven uitstellen. Onzekerheid die voortkomt uit ons verlangen om die ander te veranderen, terwijl we door tevergeefse pogingen in het verleden weten dat dit een bijna onmogelijke klus is. Dus laten we alles uiteindelijk liever bij het oude. Jammer.
• En vaak ook een gemiste kans, want net door te zwijgen, kun je de relatie met die ander op het spel zetten. Je voelt je niet meer comfortabel als je de andere ziet, dus vermijd je op den duur ook zoveel mogelijk het contact. De relatie verwatert en bloedt in het slechtste geval helemaal dood.
• Bovendien krijg je meer zelfvertrouwen als je het gesprek toch durft aan te gaan. Vaak is het resultaat veel beter dan verwacht. Die succeservaring kan je heel erg goed doen.”

SAMEN

Anja Leinders: “Een moeilijk gesprek voeren kun je leren. Wanneer een gesprek moeilijk verloopt, zijn we vaak geneigd om de schuld bij onze gesprekspartner te leggen: ‘hij begrijpt me niet’ of ‘ze heeft geen respect voor mij’. Ik hoor het vaak. We zijn ervan overtuigd dat de communicatie beter zou verlopen als hij of zij verandert. Maar zo’n verandering kun je natuurlijk niet afdwingen. Je kunt alleen maar keuzes maken voor jezelf.”

Hoe kun jij ervoor zorgen dat het gesprek zo vlot mogelijk verloopt? Door ‘de SAMEN-methodiek’ toe te passen.

Elke letter staat voor een stap:

• Bepaal je streefdoel: Wat wil je bereiken met het gesprek? Veel te vaak hebben moeilijke gesprekken een te hoog kippenhokgehalte. Emoties lopen hoog op en het gesprek leidt uiteindelijk nergens toe. Waar wil je met het gesprek heen? Het is belangrijk om dit vooraf uit te maken, en je er tijdens het gesprek voortdurend aan te herinneren.

• Accepteer jezelf met alle minnen en plussen, maar accepteer ook de ander zoals hij of zij is. Besef dat ook die ander een rugzakje meedraagt vanuit het verleden en dat zijn of haar reacties vaak daaruit voortkomen. Kijk naar jezelf en naar de andere zonder oordeel.

• Master je omgeving: Dit betekent: word meester van je omgeving, en dan gaat het hier om de persoon met wie je het gesprek aangaat. Zorg ervoor dat je het karakter van je gesprekspartner goed inschat. We hebben allemaal verschillende behoeftes als het om communicatie gaat. De een wordt geraakt door gevoel, een ander bekijkt de dingen liever rationeel. De een verkiest een snelle manier van communiceren, een ander heeft net veel cijfers en details nodig om overtuigd te raken. Als je inziet welke communicatiestijl de ander verkiest, kun je hierop inspelen en ben je alweer een stap verder.

• Wees altijd Eerlijk: Je bereikt meer als je eerlijk blijft. Dat klinkt evident, maar eerlijk zijn en blijven tijdens een moeilijk gesprek blijkt in de praktijk niet altijd zo simpel. Blijf eerlijk, ook als de ander emotioneel reageert.

• Neem je verantwoordelijkheid: De vorige stappen hebben geen enkele zin als je na het gesprek je verantwoordelijkheid niet neemt. Als je bepaalde afspraken maakt, hou je daar dan ook aan. Doe je dit allebei, dan is de slaagkans meteen een pak groter. Samen de finish bereiken, daar gaat het uiteindelijk om.

Lees meer:

• Mijn verhaal: Sarah krijgt haar autistische zoon niet in de geschikte school
• Huiswerk: zin of onzin?
• Voldoende slapen is veel belangrijker dan we denken