Eenzaam in tijden van corona: zo ga je ermee om

Tien moedige lezeressens getuigden over hoe de coronacrisis ervoor zorgde dat ze zich eenzaam gingen voelen. Herken jij dat gevoel? Wij vroegen aan psychologe Anouk Verweyen enkele tips die je helpen om te gaan met eenzaamheid.

Omgaan met eenzaamheid: tips van de psychologe

Waarom hebben we als mens zoveel behoefte aan contact?

Anouk Verweyen: “We zijn als mens sociale wezens. We hebben sociale en fysieke contacten nodig. Een leven zonder regelmatig sociaal contact is ongezond, blijkbaar bijna net zo ongezond als roken. Weinig contact met anderen kan ons niet alleen ongelukkig, maar ook ziek maken. Sociale isolatie kan namelijk zorgen voor een verhoogde bloeddruk en een verzwakt immuunsysteem waardoor je vatbaarder bent voor allerlei ziektes. Daarnaast heeft een onderzoek uitgewezen dat betekenisvolle relaties met vrienden, familie en geliefden zorgen voor een langer en gezonder leven.”

“Een leven zonder regelmatig sociaal contact is ongezond, blijkbaar bijna net zo ongezond als roken.”

“Wanneer je beschikt over een sterk sociaal vangnet kun je je vaak beter aanpassen aan moeilijke situaties en zo depressies en lichamelijke klachten voorkomen. Het belangrijkste aspect aan deze relaties is dat ze je een gevoel van ondersteuning bieden. Het gevoel dat je vrienden en familie er zullen zijn tijdens de moeilijke momenten.”

Wat is de impact van eenzaamheid in deze huidige periode?

“Eerst even twee begrippen onderscheiden: 

• Eenzaamheid in zijn pure definitie is ‘het subjectief ervaren van een onplezierig of ontoelaatbaar gemis aan (kwaliteit van) bepaalde relaties’. Eenzaamheid is dus de uitkomst van het onevenwicht tussen de sociale contacten die men heeft en de sociale contacten die men zou willen hebben. 
• Sociaal isolement valt objectief te bepalen. Het gaat over het aantal contacten met anderen.  

“Aangezien we momenteel zoveel mogelijk sociaal contact moeten vermijden en het steeds minder mooi weer wordt om buiten (op een veilige afstand) af te spreken en te vertoeven, lijkt eenzaamheid door deze sociale isolatie steeds evidenter. Dit weegt vooral extra zwaar door bij mensen die al minder netwerk, familie en vrienden hadden. De meest kwetsbare groepen hierin blijken alleenstaanden en bejaarden te zijn.”  

“We zien dat lichamelijke en mentale uitputting stijgen, wat mede kan zorgen voor meer psychische problemen.”

“Uit onderzoek komt daarbij ook naar voren dat eenzame mensen meer risico lopen op gezondheidsproblemen. Eenzaamheid heeft namelijk een negatieve uitwerking op het immuunsysteem. Daarnaast kan het zorgen voor depressies en een verhoogd risico op ziektes. Door steeds langere eenzaamheid als gevolg van sociale isolatie zien we dat lichamelijke en mentale uitputting stijgen, wat mede kan zorgen voor meer psychische problemen.”

Welke alarmsignalen moeten we in ’t oog houden?

“Eenzaamheid is vooral een probleem voor mensen die zich sterk en/of langdurig eenzaam voelen. Kort gezegd: wanneer eenzaamheid je ongelukkig maakt of het je belemmert in je functioneren. Iedereen voelt zich weleens eenzaam. Het wordt pas zorgwekkend wanneer je je gedurende lange tijd zo voelt en je ook vooral hierdoor neerslachtige gevoelens gaat ervaren en je je daarom steeds meer gaat afsluiten.”

“Het is belangrijk om bij jezelf en je omgeving waakzaam te zijn of deze personen zich niet méér gaan afsluiten of minder contact zoeken. Onderschat hierbij niet de kracht van eens een kaartje te sturen of telefoontje te doen. Op dit moment is het belangrijk dat we waakzaam zijn voor elkaar. En vaak zitten de grootste dingen in een klein gebaar.”

Hoe kunnen we de behoefte aan sociaal contact toch vervullen zonder de regels te overtreden?

• Zorg voor regelmaat en structuur.
• Onderhoud je contacten op afstand. Ook al is dit fysiek beperkt, probeer creatief te zijn: telefoneren, videobellen, postkaartjes sturen … 
• Praat erover. Bespreek ook de vervelende gevoelens die je ervaart.
• Doe iets wat je lang hebt uitgesteld en wat je een gevoel van trots oplevert.
• Welke hobby zou je graag (opnieuw) opnemen? Bijvoorbeeld bakken, tekenen of schilderen.
• Eet gezond.
• Beweeg zo veel mogelijk door bijvoorbeeld op een veilige afstand te gaan wandelen.
• Luister naar muziek die je een goed gevoel geeft.
• Volg het nieuws in korte tijdslots gedurende de dag. Vermijd het om aan je televisie te plakken.

LEES OOK ZEKER DEZE ARTIKELS:

• Eenzaam in tijden van corona: “Ik zat aan mijn bureau en keek het huis rond. Ik had niets meer om handen, buiten mezelf, in een zee van stilte”
• SOS coronastress: “Angst en somberheid zijn enorme energievreters. Laat ze niet de bovenhand nemen”
• Natuurlijke oppepmiddeltjes: 5x opkikkers voor de herfstperiode

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!