De eeuwige twijfelaar: waarom twijfelen we en hoe kunnen we gemakkelijker keuzes maken?

Je kunt twijfelen over de keuze op de menukaart of welke kleur trui je vandaag weer uit de kast gaat trekken. Maar wat als je als eeuwige twijfelaar een keuze moet maken op een belangrijk kruispunt in je leven? Wij vroegen aan psychologe Anouk Verweyen waarom we vaak zo twijfelen en hoe we in de toekomst gemakkelijker knopen kunnen doorhakken.

Waarom twijfelen we?

“Twijfelen is het niet kunnen kiezen tussen mogelijkheden”, vertelt psychologe Anouk Verweyen. “Aangezien we als mens cognitief zeer ontwikkeld ontwikkeld zijn, hebben we de capaciteit om over veel zaken na te denken en dus ook om over zeer veel zaken te kunnen twijfelen.” En die dingen kunnen zowel groot als klein zijn. Zo moet je bijvoorbeeld beslissen wat je die dag gaat eten, of je nog snel naar het toilet kunt voor je aan een lange autorit begint of – nog actueler – wie je knuffelcontact de komende tijd zal worden. En dat is niet altijd even gemakkelijk.”

“Het is belangrijk te duiden dat twijfelen ook positieve kanten heeft”, vult Anouk aan. “Door te twijfelen, probeer je namelijk te vermijden dat je ‘foute’ keuzes maakt. Je gaat de voor- en nadelen van een keuze afwegen.”

Wanneer wordt twijfelen een probleem?

“We moeten ons misschien eerst afvragen of twijfelen wel zo slecht is en of we het effectief minder moeten doen? Twijfelen heeft een duidelijke functie: het helpt ons om alert te blijven. In principe is twijfelen dus een gezonde manier van zelfreflectie. Het heeft te maken met een weloverwogen keuze proberen te maken”, klinkt het. “Door te wikken en te wegen geef je jezelf tijd om de opties en de bijhorende voor- en nadelen te bekijken.”

“Twijfelen wordt pas een probleem wanneer het je dagelijks functioneren belemmert waardoor je niet meer tot keuzes komt”, vertelt Anouk. De gevolgen: je gaat wakker liggen, krijgt een benauwd gevoel en je gaat de zaken die je normaal graag doet (of moet doen) niet meer kunnen doen.

Daarom blijft het belangrijk om het gevoel te hebben dat je twijfels wel hanteerbaar zijn. Dat je een balans vindt tussen té veel en té lang twijfelen en niet twijfelen. Wat kan helpen? In dialoog gaan met jezelf en jezelf de volgende vragen stellen:

• Waarom twijfel ik?
• Wat zijn de voor- en de nadelen?
• Twijfel ik vanuit onzekerheid of vanuit perfectionisme?
• Ben ik bang om te falen?
• Maak ik me ergens zorgen over?
• Welk effect hebben deze twijfels op mijn leven?”

Waarom kiezen we te vaak voor de ‘veilige keuze’?

“We hebben zoveel keuzes op een dag te maken. Om echt grote beslissingen te maken, die  buiten onze ‘gewoontes’ liggen, moeten we ons hiervan bewust zijn en erbij stilstaan. Het is ook tijdbesparend en rustgevend om bepaalde beslissingen te maken zonder steeds de voor- en nadelen af te wegen. Daarbij wordt ons gedrag dan gestuurd vanuit een soort angst. Bepaalde keuzes kunnen namelijk zeer beangstigend zijn en zekerheid is een bepaalde basisbehoefte. Dan is de keuze die we kennen vaak de gemakkelijkste en veiligste keuze waarbij we het minste angst ervaren.”

Hoe vermijd je dat je een beslissing gewoon uit de weg gaat?

“In sommige situaties is het belangrijk om even stil te durven staan en jezelf vragen te stellen: ‘waarom durf ik dit niet? Wat houdt mij tegen om deze stap te zetten?’ Vaak zijn het de angsten die in deze situaties ons gedrag sturen. Krijg je zicht op deze patronen, dan kan er ruimte gecreëerd worden om die te doorprikken en wordt al snel duidelijk wat nodig is om bepaalde stappen te ondernemen.

Om je twijfels te verminderen (en dus bepaalde beslissingen misschien hierdoor ook minder uit de weg te gaan), kan het helpen om zicht te krijgen op wat je (zeker) wél wil:

• Hoe wil je je leven leiden op vlak van werk, studie, hobby’s, relaties,..?
• Wat zijn je dromen?
• Hoe zouden deze dromen je leven veranderen?
• Wat is de impact van je dromen op anderen?
• Is het mogelijk om deze dromen in je huidige leven te integreren?”

Wat als we de ‘foute keuze’ maken?

“Wanneer is een keuze een ‘foute keuze’? Vaak helpt het om te kijken naar waarom je een bepaalde keuze gemaakt hebt en waarom die voor jou aanvoelt als de ‘foute keuze’. Sommige keuzes zullen inderdaad een succesvolle uitkomst hebben, terwijl andere keuzes misschien minder succesvol zijn uitgedraaid. Uit die laatste leren we dan weer belangrijke zaken die je misschien kunnen helpen bij het maken van volgende beslissingen. Sta vooral stil bij het proces en je groei, en niet zozeer bij de uitkomst van je keuze.”

Tips om het leven van ‘de eeuwige twijfelaar’ te vergemakkelijken:

Bespreek

We hebben allemaal een klankbord nodig. Het is belangrijk dat je advies kunt vragen aan de juiste mensen, de mensen die je positieve energie geven. Zorg zeker dat je hiervoor ook contact hebt met gelijkgestemden. Zoek desnoods uit hoe je je netwerk kunt uitbreiden.

Visualiseer

Schrijf je gedachten en de voor- en nadelen op papier. Hierdoor krijg je meer grip op de situatie en is het even ‘uit’ je hoofd. Je maakt het zo tastbaar en concreter en het helpt je om de dingen van op een afstand te bekijken.

Stilstaan bij succeservaringen

Iedereen heeft succeservaringen in zijn of haar leven. Probeer terug te keren naar deze herinnering en het gevoel dat je daarbij kreeg. Dit kan je de energie geven die je nodig had om bepaalde beslissingen te maken. Je kunt deze successen eventueel bijhouden in een boekje of in een doos zodat je ze snel bij je kunt nemen als dat nodig blijkt. Daarbij kan de werkwijze die je toen hanteerde ook helpen.

Je angsten onder ogen komen

Als de twijfels te maken hebben met een nieuwe richting in je leven, dan kan angst een belangrijke factor spelen in je twijfelgedrag. Enerzijds is zekerheid een basisbehoefte, anderzijds hebben we het soms nodig om uit onze comfortzone te treden. De angsten die hiermee gepaard gaan, zijn compleet normaal, maar het is belangrijk deze te erkennen en uit te spreken.

MEER INTERESSANTE ARTIKELS:

• 3 x ontspanningsoefeningen om beter te slapen
• Als angststoornissen je leven overnemen
• 5 boeken die je helpen ontstressen

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!