Goeie vraag: waarom is geeuwen zo aanstekelijk?
Geeuwen werkt zodanig aanstekelijk dat je het zelfs al voelt opkomen door erover te lezen . Hoe dat zit, vroegen we aan de expert.
Aanstekelijk geeuwen: zo zit dat dus
Gedragsbioloog Jorg Massen: “Dat geeuwen aanstekelijk werkt, ervaren we allemaal en dat blijkt ook duidelijk uit onderzoek. Alleen al iemand hóren geeuwen of erover praten kan een trigger zijn. Waaróm precies is minder duidelijk en wordt nog volop onderzocht.
Eén theorie is dat je door mee te geeuwen met een ander je eigen alertheid verhoogt. Vanuit evolutionair perspectief lijkt dat logisch. Een geeuw van iemand uit je groep kan erop wijzen dat diegene dreigend gevaar heeft gespot. Door mee te geeuwen, zet je je hersenen alvast op scherp en verhoog je je overlevingskansen. Er zijn experimenten die deze hypothese bevestigen. Zo detecteren mensen sneller een slang – lees: dreigend gevaar – in een fotoreeks met neutrale dieren als ze net daarvoor iemand hebben zien geeuwen.
Verder is het zo dat hoe beter we iemand kennen, hoe sneller we meegeeuwen. We doen het dus sneller bij vrienden of familie dan bij vreemden. Geeuwen zou daarom een maatstaf kunnen zijn voor empathie. Daarvoor zijn wetenschappelijke indicaties, maar we zijn er nog niet helemaal uit. Vermoed wordt dat ook aandacht ermee te maken heeft. Je bent immers aandachtiger voor iemand die je goed kent en pikt dus een geeuw sneller op.
Niet elke geeuw van een ander werkt trouwens aanstekelijk. Van de tien keer dat je iemand anders ziet geeuwen, doe je gemiddeld vier keer mee.”
Waarom geeuwen we eigenlijk?
“Honderd procent zeker zijn we niet, maar algemeen wordt aangenomen dat we geeuwen om onze hersenen af te koelen. Die werken namelijk optimaal als ze een temperatuur rond de 38,5°C hebben. Worden ze te warm, dan verwerken we informatie trager of minder efficiënt. Vergelijk het met een computer: ook die warmt op door te werken en heeft verkoeling nodig om niet oververhit te geraken. Ons lichaam heeft hier allerlei mechanismen voor, waarvan geeuwen er eentje is. Door te geeuwen, adem je een grote teug koude lucht in die je hersenen afkoelt via de bloedtoevoer achteraan in je mond-neusholtes.”
Onze expert
Jorg Massen is gedragsbioloog en docent aan de Universiteit van Utrecht. Hij is gespecialiseerd in sociale relaties en emoties bij dieren en mensen. Een van zijn belangrijkste onderzoeksprojecten focust op de rol en functie van (aanstekelijk) geeuwen.
Meer lezen over gezondheid:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!