Hoe kan ik deconnecteren van mijn werk?
Ongeveer 64% van de Belgische werknemers heeft moeite met te deconnecteren van het werk. Ben je in het weekend nog volop bezig met je werkweek, of lees je op vakantie eerder je mails dan een ontspannend boek? Dan ben je er misschien één van. Hoe belangrijk je job ook is, je werk loslaten is belangrijk voor je gezondheid. Wij vertellen je hoe je dat best aanpakt.
Even snel je mails checken? Liever niet…
Deconnecteren van je werk is belangrijk voor je mentale gezondheid. Want als je nooit kunt loskomen van het werk, blijf je dag in dag uit overprikkeld en heb je meer kans op een burn-out.
Wie het werk niet meeneemt naar huis, heeft een betere work-life balance. Zo heb je meer tijd en ruimte voor je gezin en hobby’s, én kun je er beter van genieten.
Bovendien zorgt een verdiende pauze ook voor meer jobtevredenheid en productiviteit. Even afstand doen van je werktaken, geeft je hersenen de tijd om op te laden zodat je er weer met volle moed tegenaan kunt. En dat merken ook de werkgevers, want werknemers die een mooie grens tussen werk en privé bewaken, zijn minder (lang) ziek en hebben minder stress.
Waarom is het zo moeilijk om je werk los te laten?
Het lukt de ene al wat beter dan de andere, maar voor velen is het soms moeilijk om niet aan het werk te denken buiten de werkuren. Wie een groot verantwoordelijkheidsgevoel heeft, heeft zelfs de neiging om te overfunctioneren. Zo kun je in een vicieuze cirkel belanden waarbij je je vrije tijd saboteert door een (onnodig) schuldgevoel.
Kunnen deconnecteren van je werk, heeft daarnaast te maken met grenzen stellen en durven ‘nee’ te zeggen. Vind je dat vaak moeilijk, dan ben je misschien onzeker over jezelf en wil je je extra hard bewijzen. Meestal komt daar ook nog een dosis perfectionisme bovenop.
We moeten ons herstel niet beperken tot één grote jaarlijkse zomervakantie
Hoe kun je deconnecteren?
Het zal je niet verbazen: vakantie is dé manier om te deconnecteren van het werk.
Els Clays, professor gezondheidswetenschappen aan Universiteit Gent, onderzocht het effect: “Vakantie helpt om onze stress te verminderen. Er bestaat absoluut geen twijfel over de verzachtende invloed ervan op burn-out symptomen, zoals spanning, vermoeidheid of uitputting. We hebben vakantie nodig om te herstellen van de eisen die het werk aan ons stelt. Herstel wordt echter alleen bereikt als je erin slaagt om je geest volledig los te koppelen.
Het is ook de moeite waard om je werktelefoon uit te schakelen. Mentale ontkoppeling op vakantie is niet genoeg. Idealiter moet je ook op zoek gaan naar ontspannende activiteiten. Totale deconnectie is gemakkelijker te bereiken op vakantie dan tijdens een vrije dag of in het weekend.”
Hoelang moet een vakantie duren om helemaal te ontstressen?
Professor Els Clays: “Er bestaat maar weinig wetenschappelijk onderzoek over dit onderwerp, hoewel er een consensus is dat mentale ontkoppeling succesvoller is als een vakantie minstens een week duurt. Verder lijkt er weinig verschil tussen één, twee of drie weken. Het effect van stressvermindering is niet groter naarmate je langer op vakantie bent. Immers, als je je de hele tijd zorgen maakt over je werk of aan je job denkt, kun je nooit goed deconnecteren.”
Of je een lange zomervakantie dan beter inruilt voor af en toe een weekje, is volgens professor Els Clays wat kort door de bocht: “Het is wat te snel om tot die conclusie te komen, maar het is wel waar dat we ons herstel niet moeten beperken tot één grote jaarlijkse zomervakantie. Eigenlijk zou je elke avond na het werk goed moeten ontkoppelen.”
7 tips om te deconnecteren van het werk
Jezelf loskoppelen van je werk doe je best op alle mogelijke manieren:
- Fysiek: verander van fysieke locatie om je werkdag af te sluiten.
- Mentaal: verleg je focus en geef je volle aandacht aan een ontspannende activiteit.
- Digitaal: wees niet altijd en overal bereikbaar voor het werk.
Maar dat is soms makkelijker gezegd dan gedaan. De volgende tips helpen je alvast om de grens tussen werk en privé wat beter zichtbaar te maken.
1. Limiteer je schermgebruik
We komen dagelijks met tal van schermen in contact. Als je na het werk de neiging hebt om opnieuw naar schermen te turen, kan een schermlimiet nuttig zijn. Geef je hersenen wat rust en profiteer bovendien van een betere nachtrust. Het blauwe licht van al die schermen heeft namelijk een grote impact op de kwaliteit van je slaap.
2. Trek de fysieke grens
Het kantoor fysiek verlaten, is een duidelijk signaal om de werkdag, en dus ook het werk, af te sluiten. Wanneer je van thuis werkt, is het iets moeilijker om die grens te trekken. Installeer een werkplek in je huis die alleen daarvoor geschikt is, indien mogelijk weg van je privé.
Is het niet mogelijk om een aparte werkplek te voorzien, zorg dan voor een ‘afsluitritueel’. Sluit de dag af door je spullen op te ruimen en bijvoorbeeld je laptop of toetsenbord op te bergen.
3. Plan ontspannende activiteiten
Plan na een lange dag op het werk bewust een activiteit die voor jou ontspannend is.
Professor Els Clays: “Er is niets mis met rust, maar het is ook een goed idee om in je vrije tijd nieuwe vaardigheden te leren. Daar krijg je namelijk veel energie van. Wat belangrijk is, is dat je je eigen vrijetijdsbesteding kunt kiezen. Anders wordt het erg moeilijk om te herstellen.”
4. Neem een lunchpauze
Of je nu thuis werkt of op verplaatsing, maak tijd voor een middagpauze. Plan die dan ook altijd in in je agenda. Natuurlijk kun je ook aan je bureau eten, maar op die manier raak je niet gedeconnecteerd. Bovendien is het ook om tal van andere redenen slecht voor je gezondheid.
5. Denk aan je team
Pauze nemen en grenzen stellen, is niet alleen belangrijk voor jezelf, maar ook voor je collega’s. Als jij op elk uur van de dag e-mails beantwoordt, voelen anderen de druk om hetzelfde te doen.
Zeker als je leidinggevende bent, spendeer je hier best expliciet aandacht aan. Want hoe je het ook draait of keert: jouw gedrag bepaalt de maatstaf. Neem even de tijd om erover na te denken en geef het goede voorbeeld.
6. Maak het jezelf moeilijk
Maak het jezelf moeilijk om na de werkuren nog met je werk bezig te zijn. Berg je werkgerei op in een kast en log je uit op alle platformen. Meer nog, zorg ervoor dat er geen werkapps op je smartphone staan, zodat er geen verleiding is om snel even te piepen.
7. Wees duidelijk en maak afspraken
Communiceer naar anderen duidelijk over je werkuren, hoe men jou kan bereiken en onder welke omstandigheden. Bijvoorbeeld: “Vanaf 17 uur heb ik geen toegang tot mijn telefoon. Je kunt me bereiken via mail. Ik ga met je vraag graag aan de slag op mijn volgende werkdag.”
Er zijn jobs waarbij je ook buiten de werkuren beschikbaar moet zijn voor spreekwoordelijke ‘brandjes’ of echte noodgevallen. Maar ook dan maak je best afspraken over waar voor jou de grens ligt en hoe je bereikbaar bent.
Recht op deconnectie
Onthoud goed dat je je waarde en toewijding niet bewijst door 24/7 bereikbaar te zijn. Bovendien komt het je prestaties zeker niet ten goede.
De Belgische regering wil dan ook werk maken van het ‘recht op deconnectie’. Dat zou gaan over een reeks maatregelen die vooral digitale bereikbaarheid buiten de werkuren reguleren. Zo ontstaat er meer ruimte voor zelfzorg op en naast het werk.
Bronnen: durfdenken.be, indeed.com, forbes.com, coachingtheshift.com
Maak werk van deze ontspannende artikels:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!