Hooikoorts: wat als gewone medicatie niet (voldoende) helpt?

Hoera, we kunnen volop genieten van de lente! Maar voor mensen met hooikoorts is dat allesbehalve een reden om te juichen. Snotteren, niezen, rode, jeukende ogen … Het is afzien voor hen die een pollen- of stuifmeelallergie hebben.

Hooikoorts: hoe behandelen?

1. Immuuntherapie

Professor Philippe Gevaert, allergie-expert en coördinator van het Allergienetwerk UZ Gent: “We zien inderdaad bij maar liefst 20% van de hooikoortspatiënten dat de klassieke behandeling met neussprays en andere medicatie niet voldoende is. In dat geval kan allergeenspecifieke immunotherapie een oplossing zijn. Via een inspuiting in de arm of een tabletje onder de tong krijg je een hoge dosis van pollen in je lichaam. Daardoor word je na een tijdje minder allergisch en blijven de klachten langdurig onderdrukt. De behandeling duurt wel drie tot vijf jaar. Helaas is België het enige West-Europese land waar ze nog niet wordt terugbetaald.”

2. Klassieke medicatie

Professor Gevaert: “Gelukkig zijn heel wat mensen met hooikoorts wél gebaat bij de klassieke behandelingen. Antihistaminica-pilletjes en neussprays met cortisone geven meestal de nodige verlichting. Neussprays werken wel iets trager. Het duurt ongeveer zeven tot tien dagen voor het maximale effect bereikt is.”

Hooikoorts: wat is dat eigenlijk?

Professor Gevaert: “Hooikoorts of een pollenallergie is een allergische reactie die veroorzaakt wordt door pollen van bomen, grassen en kruiden. Het afweersysteem van ons lichaam reageert op die pollen door antistoffen aan te maken. Omdat het niet over een allergische reactie op hooi gaat en er ook geen sprake is van koorts, hebben wij het als deskundigen liever niet over hooikoorts, maar over ‘allergische rhinitis‘. Maar in de volksmond blijft ‘hooikoorts’ ongetwijfeld nog jaren bestaan.”

Het is voor artsen nog gissen naar waarom de ene persoon wel op pollen reageert en de andere niet. Maar er zijn wel een aantal factoren die een cruciale rol spelen, volgens professor Gevaert:

• “Erfelijkheid: als één van je ouders allergisch is aan pollen, heb je zelf veertig tot vijftig procent kans dat je ook allergisch bent. Zijn beide ouders allergisch, dan stijgt die kans tot zeventig en tachtig procent.
• Té veel hygiëne: vandaag leven we properder dan ooit: we komen minder in contact met virussen, bacteriën en parasieten. Daardoor is het aantal luchtwegaandoeningen en allergieën ook gestegen. Heel wat ziekten zijn verdwenen, waardoor ons immuunsysteem te weinig geprikkeld wordt. Onze lichamen weten bijgevolg niet meer wat wél en wat niet gevaarlijk is.”

Professor Bart Lambrecht, immunoloog en en longarts aan het VIB en UZ Gent ziet nog een belangrijke trigger:

• “Luchtvervuiling is ook één van de boosdoeners, aangezien de dieselpartikels het boompollen agressiever maken.”

Hooikoorts: hoe en wanneer merk je het?

Als je een pollenallergie hebt, dan merk je dat vooral aan deze symptomen:

• Veelvuldig niezen
• Lopende of verstopte neus
• Tranende, pijnlijke en/of jeukende ogen
• Kriebelhoest
• Benauwdheid
• Grieperig gevoel

Dr. Philippe Gevaert: “Wie allergisch is aan boompollen, heeft vooral in de maanden februari, maart en april last van hooikoorts. Wie eerder last heeft van graspollen, loopt dan weer in de maanden mei, juni en juli te snotteren.”

Onze pollenkalender geeft je een handig overzicht. Download ‘m hier en hang ‘m bij je thuis op.

“Mama, wanneer gaat het regenen?”

De zoon van eindredactrice Isabelle heeft er ook last van: “Het was al een paar keren zo erg dat hij niet naar school kon.”

Eindredactrice Isabelle: “Mijn zoon heeft sinds zijn negende last van hooikoorts. Daarvoor helemaal niet. De eerste jaren was dat vrij subtiel: het startte pas in mei, met licht gesnotter en niezen. Niet echt heel lastig. Maar ik merk dat het elk jaar vroeger begint, soms al in februari. En de klachten worden precies ook erger. Één keer had hij het zelfs zo erg dat zijn ogen en keel opzwollen. Hij zat op dat moment in de klas. Ik ben hem meteen gaan halen en ben naar het ziekenhuis gereden, omdat ik schrok van die heftige reactie.

Gelukkig minderde het, maar hij is de dag nadien ook niet naar school kunnen gaan. We hebben doorheen de jaren al alle middeltjes geprobeerd, van zijn neus spoelen, ramen en deuren dicht houden en haren wassen voor het slapengaan tot een heel arsenaal medicatie. Niets helpt écht. De symptomen zijn gelukkig zelden zo heftig, maar ze zijn wel altijd aanwezig, de ene keer subtiel, de andere keer wat feller. Hij lijkt dan wel constant verkouden. Soms heeft hij het moeilijk om in de klas op te letten; het put hem ook uit. Hij kijkt zelfs al niet meer uit naar het mooie weer. Van hem mag het de hele lente regenen.”

Andere allergieën en kruisallergieën

Prof. Bart Lambrecht: “Veel patiënten hebben niet alleen een boompollenallergie of een huisstofmijtallergie, maar reageren vaak op vier of vijf verschillende stoffen allergisch. Dat komt omdat het afweersysteem geneigd is om hetzelfde te reageren op al die verschillende dingen. Het is een vicieuze cirkel waarin je belandt, zeg maar. Vaak begint dat al op jonge leeftijd, met een koemelkallergie. Daar kun je nog van genezen, maar dan is wel al het zaadje geplant om ook op andere stoffen allergisch te gaan reageren.”

Prof. Philippe Gevaert: “Wie een berkenpollenallergie heeft, is vaak ook allergisch aan appels, kersen, peren, hazelnoten en selder. We noemen dit kruisallergieën. Bepaalde allergenen in bepaalde voeding zijn immers verwant aan die van pollen. Ga je bijvoorbeeld appels opwarmen of choco maken van hazelnoten, dan is er meestal geen probleem, omdat tijdens de verhitting de structuur verandert.”

Hooikoorts in cijfers

• Ongeveer 30% van de Belgen lijdt aan hooikoorts en daarmee is het de meest voorkomende allergie in onze streken.
• Ongeveer de helft van de patiënten met een boompollenallergie heeft een kruisallergie voor vruchten, groenten, granen, noten en/of zaden.
• Hooikoorts ontwikkelt zich vooral tussen het tiende en dertigste levensjaar, maar het kan zich ook op latere leeftijd manifesteren. De meeste mensen groeien over de hooikoorts heen, gemiddeld tussen de tien en dertig jaar na de eerste symptomen; Vandaar dat er weinig 50-plussers met hooikoorts zijn. Artsen vermoeden dat het afweersysteem zichzelf als het ware ‘aanleert’ dat pollen en huisstofmijt niet echt gevaarlijk zijn, en dat het dus niet nodig is om er zo heftig op te reageren.

Bron: Libelle magazine/UZA/UZ Gent

Meer lezen:

• Verkoudheid of allergie? Zo weet je het
• Help, mijn kind heeft een allergie: wat nu?
• Zonneallergie: zo herken je het (en dit doe je eraan)

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!