Wanneer is het tijd om naar een relatietherapeut te stappen?
Ervaar je uitdagingen binnen jullie relatie? Misschien biedt therapie wel soelaas. Maar wanneer is nu het juiste moment om naar de relatietherapeut te stappen? Katrien Koolen – auteur, psycholoog én relatietherapeut – geeft advies.
Wie zich niet goed voelt in zijn of haar vel, kan naar een coach of psycholoog. Het taboe daarrond brokkelt de laatste jaren gelukkig steeds meer af. Hebben jullie het even moeilijk in jullie relatie, dan kan een bezoek aan de relatietherapeut heilzaam zijn. Bij bedrog of een groot relatieprobleem klinkt het logisch om naar de relatietherapeut te gaan, maar moet er een crisis zijn vooraleer je de stap naar hulp zet? Relatietherapeut Katrien Koolen vindt alvast van niet.
Taboe op de relatietherapeut?
Katrien Koolen: “Steeds meer koppels kiezen voor relatietherapie, maar ik merk wel op dat de vraag soms wat aarzelend is. Koppels toesten in hun mailtjes af of hun probleem wel groot genoeg is, en of ze wel therapie nodig hebben. Ze bieden bijna hun excuses aan omdat ze een hulpvraag stellen. Absoluut niet nodig natuurlijk, ook zonder grote crisissen kun je terecht bij een therapeut.
En zelfs koppels die volledig achter hun keuze staan, geven tijdens sessies weleens toe dat ze liefst verzwijgen voor familie en vrienden dat ze met een therapeut aan hun relatie werken. Ze zoeken een babysit om niet tegen ouders te moeten vertellen waar ze zijn of verzinnen smoesjes. Hoewel er nog taboe op rust, kan samen in therapie ook een mooie boodschap in zich dragen: ‘wij willen onze relatie nog sterker maken’.”
Velen hebben een verkeerd beeld over relaties en de relatietherapeut. Het is niet omdat een koppel een periode veel ruzie maakt of voor uitdagingen staat, dat het uit elkaar gaat
Je denkt dat veel koppels baat zouden hebben bij therapie?
“Ik zeg niet dat iedereen naar de therapeut moet, maar het kan zeker en vast helpen. Ik zie koppels die heel lang zelf geprobeerd hebben vooraleer ze de stap durven zetten, en bijna aan het eind van hun Latijn zijn. Ze blijven praten over dezelfde onderwerpen en op dezelfde manier, terwijl relatietherapie net een nieuw licht kan werpen op een situatie.
Helaas hebben mensen ook nog steeds een verkeerd beeld over relatietherapie. Als koppels door een moeilijke periode gaan, wil dat niet noodzakelijk zeggen dat ze niet goed zijn samen. Mensen denken als ze relatietherapie horen al snel aan koppels die bijna uit elkaar gaan of alleen maar heftige ruzies hebben, maar dat hoeft niet zo te zijn. Het betekent dat iets in de relatie wat extra zorg nodig heeft.
Toen ik verhalen begon te delen op Instagram, kreeg ik veel reacties. Mensen vonden de relationele uitdagingen en situaties waarover ik het had herkenbaar. Het kan opluchten als je leest dat de uitdagingen die je thuis voelt, ook in de andere huizen spelen. Het normaliseert en toont aan dat elke relatie zijn uitdagingen heeft, zonder dat het betekent dat het een slechte relatie is.”
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Wat voor vragen krijg je het vaakst?
“De vragen an sich zijn verschillend, maar de onderliggende boodschap meestal niet. Of ik nu een koppel krijg dat veel ruzies heeft, een partner die twijfelt aan de relatie, of ouders die het moeilijk hebben om tijd te blijven vinden voor elkaar: vaak gaat het in essentie over hetzelfde. Een koppel vindt het moeilijk om verschillen te overbruggen, een of beide partners voelen zich niet gezien of missen een gevoel van verbinding. Zelfs een schijnbaar banale discussie over het leeghalen van de wasmachine kan onderliggend gaan over een partner die zich niet gezien voelt.
Een therapeut probeert die verbinding te herstellen door dieper op situaties in te zoomen en die dynamieken en gevoelens bespreekbaar te maken.”
Au fond gaan vragen meestal over hetzelfde: koppels hebben het even moeilijk om verbinding te maken met elkaar of ze ondervinden verschillen die ze moeten overbruggen. Naar de therapeut gaan is mooi: jullie willen er samen aan werken
Hoe doet een relatietherapeut dat?
“Door te vertragen en tijd te nemen om in gesprek te gaan, en elkaar zo te leren lezen. Alles wat onze partner doet en zegt, interpreteren we vanuit ons eigen referentiekader. Maar die interpretatie klopt niet altijd. Als je partner opeens wegloopt tijdens een belangrijk gesprek, krijg je misschien het gevoel dat het gesprek niet belangrijk genoeg is. Of een zucht van je partner kan voldoende zijn om te denken dat hij of zij boos is. Als we die interpretaties niet uitspreken, blijven ze borrelen. En ze bepalen voor een stuk mee hoe we reageren naar onze partner toe.
Als we tijdens therapie dieper ingaan op dit soort emoties en gedachten, blijkt regelmatig dat er veel meer onzichtbare zaken tussen het koppel spelen dan ze zelf doorhebben. Die zucht had niets met jou te maken, maar met een berichtje van een collega. En je partner stond gewoon even op om naar het toilet te gaan. Door dieper in te zoomen op die situaties, leer je jezelf en elkaar beter begrijpen.”
Dat je tijdens een therapiesessie kunt uitspreken dat je je afgewezen of verlaten voelt, en op dat moment ook gehoord wordt door je partner, werkt heel verbindend.”
We pikken signalen op van onze partner en interpreteren die. Als onze partner wegloopt tijdens een belangrijk gesprek, kan dat als een afwijzing voelen. Door dat te benoemen, leer je elkaar lezen en beter inspelen op elkaars emoties
Er sneuvelen regelmatig relaties. Gooien we te snel de handdoek in de ring?
“Dat is afhankelijk van relatie tot relatie. Als ik naar mijn eigen cliënten kijk, denk ik van niet. Integendeel, vaak doen koppels veel inspanningen voor een lange periode. Maar de manier waarop ze proberen, is meestal dezelfde. Zo blijven zo in cirkels draaien, ze gaan gesprekken steeds aan op dezelde manier. Logisch natuurlijk: ze krijgen geen nieuwe manieren aangereikt. Buiten therapie zijn er weinig manieren om aan je relatie te werken.
Maatschappelijk gezien is het steeds meer aanvaard om een relatie af te sluiten. Dat zorgt voor een verschuiving in hoe we kijken naar mensen die wél nog bij hun partner blijven als het moeilijk is. Relatietherapeut Esther Perel zegt dat mooi: ‘we vinden het niet meer beschamend om weg te gaan bij een partner. De nieuwe schaamte zit net en in het blijven en vechten voor je relatie, ook als het moeilijk is of als er overspel is geweest’.
Tenslotte is er ook de druk van buitenaf. Vrienden, familie en andere mensen in onze omgeving hebben een grote invloed op beslissingen die we maken op relationeel vlak. Goedbedoeld advies is niet altijd het beste. We zien onze vrienden niet graag lijden, en geven daarom soms aan dat het beter is om ermee te stoppen. Of net omgekeerd. Ik denk spontaan aan een cliënte die twijfelde over haar relatie. Toen ze het besprak met vriendinnen hadden zij een duidelijke mening over haar partner: ‘hij is er nooit echt geweest, hè?’, klonk het. Zonder dat ze het waarschijnlijk goed beseften, had hun mening een grote impact. Ze is weggegaan bij haar man, maar twijfelt nu of ze de stap niet te snel heeft gezet.
Iedere situatie is anders, en wanneer je nu best een punt zet achter een relatie, kan niemand voor je bepalen. Dat is lastig natuurlijk, niemand kan de keuze voor jou maken. Er zijn altijd goede redenen om te blijven zoeken naar elkaar en goede redenen om uit elkaar te gaan. Maar ook dit kan iets zijn om samen in therapie uit te zoeken.”
Koppels voelen vaak druk van buitenaf. Goedbedoeld advies van vrienden kan veel meer invloed hebben dan je beseft
Kan een therapeut je helpen om de ergerlijke kantjes van je partner of jezelf aan te pakken?
Katrien: “Dat is een van de grootste misvattingen over relatietherapie. Een therapeut is er niet om je te veranderen, wel om je dichter bij jezelf én bij elkaar te brengen. Door onderliggende gedachten en gevoelens naar boven te brengen, kun je meer begrip opbrengen voor elkaar.
En wat betreft die verschillen: je kunt die niet oplossen. We zijn wie we zijn. We zoeken net naar een manier om die verschillen te laten bestaan en dichtbij elkaar te zijn in die verschillen.”
De hamvraag: wanneer boek ik nu best een afspraak bij de relatietherapeut?
“Er zijn verschillende redenen om voor relatietherapie te kiezen. Hebben jullie ruzies die blijven terugkeren, voel je je al een tijdje alleen binnen je relatie of hebben jullie al een tijdje het gevoel dat er al een langere tijd iets speelt, en vind je het moeilijk om dat met elkaar te bespreken, dan is het een goed idee om naar de relatietherapeut te stappen.
Stap vooral af van het idee dat jullie in een grote crisis moeten verkeren vooraleer je hulp kunt inschakelen. Zie relatietherapie niet als een laatste redmiddel, maar als een mooie kans om op een andere manier met elkaar te praten en verbinding te zoeken met elkaar. Het is een moment om even te vertragen en écht te luisteren naar elkaar. En dat vertragen zou eigenlijk iedereen deugd doen, zo in de ratrace van het leven.”
Katrien Koolen is auteur van ‘Liefde in de tropenjaren’, uitgegeven door Lannoo. Haar boek is hier te koop voor €22,99.
Meer tips van de relatietherapeut:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!