Is er echt een verhoogd risico op trombose bij de pil? Dit zegt de dokter

Geregeld horen we erover: als je de pil neemt, zou je meer risico lopen om een trombose te krijgen. Moeten we ons echt zorgen maken? En wat met andere vormen van anticonceptie? We vroegen het aan prof. dr. Steven Weyers, diensthoofd van de Vrouwenkliniek in het UZ Gent.

7X vragen aan de dokter over het risico op trombose bij de pil

1. Is er inderdaad een reden om bezorgd te zijn?

Dokter Weyers: “Pilgebruik verhoogt inderdaad de kans op het krijgen van een trombose (een bloedstolsel dat een ader afsluit). Globaal gezien is de kans op een trombose voor een vrouw die géén pil inneemt ongeveer 3 op 10.000 per jaar. Van vrouwen die de pil wél gebruiken, zullen er 9 van de 10.000 een trombose doormaken. Dat risico verdrievoudigt dus.

Maar dat geldt vooral voor het eerste jaar dat de pil wordt ingenomen, dan is het risico het hoogst. Nadien daalt het en blijft het gedurende de rest van de gebruiksperiode gemiddeld dubbel zo groot als wanneer je niet de pil zou nemen. Dan is de kans dus 6 op 10.000.

Er ís dus wel een verhoogd risico, maar dat risico blijft heel klein. Het gevaar dat je een trombose krijgt, is trouwens een stuk groter tijdens een zwangerschap en de eerste maanden na de bevalling: dubbel zo groot.”

2. Houden andere vormen van anticonceptie minder ‘gevaar’ in?

Dokter Weyers: “Je moet weten dat de kassieke ‘combinatiepil’ bestaat uit twee bestanddelen: een oestrogene component en een progestagene component. De combinatie van de twee bepaalt het risico, maar de laatste jaren wordt meer en meer duidelijk dat het vooral het type progestageen is dat het risico bepaalt.

De zogenaamde pillen van de tweede generatie (met het progestageen Levonorgestrel) blijken het laagste risico in te houden. De nieuwere pillen gaan gepaard met een iets hoger risico. Ook de vaginale ring en de pleister worden geassocieerd met een hoger risico (vergelijkbaar met de pil). De minipil en het spiraaltje (ook het hormoonspiraaltje) verhogen dat risico op trombose niet.”

3. Is het risico verschillend per leeftijd?

Dokter Weyers: “Het risico neemt toe met de leeftijd, en vooral vanaf 40 jaar stijgt het aanzienlijk. Om die reden wordt vrouwen die hun kinderwens voltooid hebben (en zeker boven de 40 jaar) meer en meer aangeraden om naar een andere vorm van contraceptie uit te kijken, bijvoorbeeld een spiraaltje of sterilisatie.”

4. Kun je zélf iets doen om die kans op een trombose te verkleinen?

Dokter Weyers: “Zeker, verschillende factoren verhogen het risico op trombose bij de pil:

• weinig lichaamsbeweging
• overgewicht
• roken
• …

Een gezonde levensstijl is dus belangrijk. Maar er zijn natuurlijk ook factoren die je zelf níét helemaal in de hand hebt, zoals verhoogde bloeddruk en erfelijke factoren. Heb je familieleden die al te maken kregen met een trombose? Dan laat je dit best aan je arts weten zodat die op basis daarvan kan bekijken voor welke vorm van anticonceptie je het best gaat.”

5. We focussen vaak op het risico op trombose, maar zijn er nog andere bijwerkingen van de anticonceptiepil?

Dokter Weyers: “Vrouwen die de pil nemen, hebben een licht verhoogd risico op het ontwikkelen van borstkanker. Zodra je met de pil stopt, begint dat risico opnieuw te dalen en vanaf 10 jaar na het stoppen met de pil is het weer op het niveau van een vrouw die nooit de pil heeft genomen. Stel dat je als jonge vrouw tussen je 15 en je 35 gedurende langere periodes de pil hebt genomen, dan is je risico vanaf de leeftijd van 45 weer op het normale niveau.”

6. Zijn er ook voordelen aan de pil?

Dokter Weyers: “Niet alleen is de pil uiteraard een uitstekende vorm van anticonceptie, het is ook een zeer goede behandeling voor zware en pijnlijke menstruaties en voor overdreven haargroei en acné. Meisjes die op relatief jonge leeftijd met de pil starten (bijvoorbeeld tussen 14 en 16 jaar) doen dat vaker wegens bloedingsklachten of huidproblemen dan omdat ze anticonceptie nodig hebben.

Weinig geweten is ook dat de pil een bijzonder goede bescherming biedt tegen het ontwikkelen van endometriose, een veel voorkomende aandoening die zware pijnklachten en vruchtbaarheidsproblemen kan geven. Bovendien beschermt ze tegen het ontstaan van baarmoederkanker (is niet hetzelfde als baarmoederhalskanker), cysten op de eierstokken en zelfs eierstokkanker.”

7. Moeten meisjes/vrouwen wanneer ze aan de pil beginnen beter geïnformeerd worden over de risico’s?

Dokter Weyers: “Het is inderdaad van het allergrootste belang dat een meisje of vrouw die anticonceptie wenst te gebruiken, uitgebreid geïnformeerd wordt over de verschillende opties en hun voor- en nadelen. Het voorschrijven van anticonceptie moet  ’tailormade’ gebeuren. Daarbij moet rekening gehouden worden met de levensstijl van de vrouw, haar verwachtingen, eventuele klachten, haar eigen medische voorgeschiedenis en die van haar familie, etc.

Te vaak wordt nog steeds gewoon ‘de pil’ voorgeschreven. En pas op, voor een grote groep meisjes zal dat ook de beste keuze zijn, maar je moet hen op zijn minst goed informeren over de verschillende mogelijkheden.”

Lees ook deze artikels met advies van experten:

• Word je sneller ziek als je stress hebt? Onze expert legt uit en geeft tips
• Slaappillen: hoe gevaarlijk zijn ze echt? De slaapexpert legt uit!
• Zijn de coronavaccins veilig? 12 vragen beantwoord door de expert

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!