Slecht slapen? Deze 10 lezeressen vonden de oplossing voor hun slaapprobleem
Uren liggen woelen of zeven keer per nacht wakker worden: maar liefst 1 op de 3 Vlamingen heeft te kampen met een slaapprobleem. Maar soms kun je zomaar de oplossing vinden.
Deze 10 lezeressen delen de oplossing voor hun slaapprobleem
Sarah (47) lag elke nacht úren te woelen
De oplossing: leuke dingen visualiseren
“Ik doe mijn ogen dicht en stel mezelf voor op een zeilboot, met mijn beste vrienden genietend van een glaasje rosé”
“Elke avond opnieuw vertrok ik met stress naar bed. Omdat ik wist dat ik nog urenlang wakker zou liggen. Het minste geluidje op straat irriteerde me. Ook als mijn man zich nog maar even bewoog, had ik zin om hem uit bed te bannen. Wat ik uiteindelijk ook heb gedaan. Ik vroeg hem pas te komen slapen als ik sliep, met alle gevolgen van dien: een oververmoeide partner. Geen seksleven. En zoveel ergernis in huis. Op den duur liepen we allebei op de toppen van onze tenen. Uit mijn omgeving kreeg ik tips in overvloed. Drink eens een goed glas wijn voor je naar bed gaat. Koop oordoppen. Neem een slaappilletje. Drink een kop rustgevende thee. Zet een slaapverwekkend muziekje op. Goedbedoeld. Familie en vrienden zagen ook hoe moe ik was. De eerste maanden probeerde ik het ook allemaal, maar na een jaar zo goed als niet slapen, gaf ik ook dat op. Wat was er toch met me aan de hand?
Met de handen in het haar klopte ik bij mijn huisarts aan. Hij gaf me de tip om een afspraak met een slaaptherapeute te maken. Ik geloofde daar in eerste instantie niet in. Een therapeut? Dat was niets voor mij. Totdat mijn man op een dag met de koffer in zijn hand klaar stond om enkele nachten in een hotel in de buurt te slapen. Ook hij was helemaal op en radeloos. Dan toch maar bij de therapeute aankloppen? Tijdens ons eerste gesprek heb ik alleen maar gebabbeld. Over hoe ik me voelde. En hoe ongelofelijk moe ik was. Ze probeerde me te kalmeren. Samen brachten we mijn slaapritme in beeld. Langzamerhand leerde ze me te visualiseren. ‘Denk aan het oude vertrouwde schaapjes tellen, maar dan in een modern jasje’, zei ze. Bedenk je droomhuis. Of zie jezelf op een warm strand met een cocktail in je hand. Kies een onderwerp en laat je fantasie de vrije loop. Zo leer je je alledaagse beslommeringen los te laten en je gedachten te verzetten zodat je een pak rustiger aan de nacht begint. Die eerste avonden lukte het me niet, maar na een paar pogingen zag ook ik mezelf op een zeilboot. Met mijn beste vrienden heerlijk genietend van de wind in onze haren en een glaasje rosé. Als een roos viel ik in slaap. Het werkte. Sindsdien val ik weer in de armen van mijn man in slaap. Of wordt er weer gevrijd. Ook dat helpt trouwens om sneller in slaap te vallen!”
Eva (42) zag elk uur op de klok voorbijgaan
De oplossing: opstaan en een boek lezen
“Na tien minuten lezen word ik vanzelf moe. Als ik daarna weer naar bed ga, val ik meteen in slaap”
“Heerlijk inslapen om dan toch minstens vier keer per nacht wakker te worden en de slaap niet meer te vinden… Ik had er maandenlang last van. Ik zag soms elk uur op de klok voorbijgaan. Oververmoeid was ik. Ik kon niets meer verdragen. Toen ik op een dag mijn kinderen toeschreeuwde dat ik hen beu was en ze me met rust moesten laten, schrok ik zo van mezelf dat ik even later bij de huisarts zat. Hij gaf me een gouden tip: als ik langer dan vijftien minuten wakker bleef, dan moest ik mijn bed uit om iets anders te doen. Dus ging ik telkens weer naar beneden om wat te lezen. Vaak lukte me dat tien minuten. Dan werd ik vanzelf weer moe en kon ik toch weer de slaap vatten. Het werd een routine die me rust bracht. We zijn nu een halfjaar verder. Nog steeds ga ik ’s nachts soms wat lezen. Maar het wordt steeds minder en ik voel me beter. Vooral mijn gezin is mijn arts dankbaar. Ze hebben de mama van vroeger terug. Een moeder die niet de hele dag moe en geïrriteerd rondloopt.”
Martha (67) haar slaapritme lag volledig overhoop
De oplossing: dutjes overdag beperken
“Áls ik nog een dutje doe, zet ik de wekker naast me: na dertig minuten sta ik op”
“Ik ben altijd al een slechte slaper geweest. Een geboren piekeraar. De wereld rust ’s nachts iets meer op mijn schouders, zeg maar. En dat voelde ik vooral op kantoor. Alsof ik ’s morgens nooit uitgeslapen naar het werk vertrok, terwijl ik ’s avonds al tijdens het journaal op de bank als een blok in slaap viel. Maar zodra ik écht naar bed ging, lukte dat slapen me niet meer. En toen ging ik met pensioen en was ik tijdens de dag vaak thuis. Omdat ik me zo moe voelde, deed ik af en toe een dutje na het middageten. Ik was ervan overtuigd dat ik op die manier mijn tekort aan slaap in zou halen. Dit zou eindelijk mijn moeilijke nachten compenseren. Tenminste, dat dacht ik. Want ik bleef nog steeds die slechte slaper, en bijgevolg doodmoe. ‘Hoe komt dat toch?’ vroeg ik mijn huisarts uiteindelijk. Hij wees me erop dat ik in een vicieuze cirkel was terechtgekomen. Omdat ik moe was door mijn gebroken nachten, werd mijn drang naar die middagdut steeds groter. Maar net door die uitgebreide middagdut, sliep ik ’s nachts nog slechter. Niet meer doen, raadde hij me aan. Of toch niet langer dan een halfuur en het liefst niet al te laat op de dag. Of ik nu nog middagdutjes doe? Steeds minder. En steeds weer met de wekker naast me. Dertig minuten maximaal. Ik voel me sindsdien een pak beter.”
Het werken in shiften had een grote impact op Fleur (34)
De oplossing: kleine gewoontes aanpassen
“Ik drink geen koffie of frisdrank meer tijdens mijn nachtshift. En als ik ga slapen, zet ik mijn gsm en de deurbel uit”
“Als verpleegster heb ik al jaren onregelmatige werktijden. Nu eens de nachtdienst, dan weer overdag werken. Dat shiftwerk had een enorme impact op mijn slaap. Na een nachtshift lukte het me maar niet om thuis in slaap te vallen. Alsof ik die knop niet kon omzetten en bleef meedraaien met de rest van de wereld. Vooral mijn gezin leed hier heel erg onder. Ik was er vaak niet. En als ik wel thuis was, was ik zo moe dat ik mentaal heel ver weg was. Een collega kampte met hetzelfde probleem. Totdat ze door kleine ingrepen wél weer goed sliep. Zo schakelde ze de deurbel en haar gsm uit als ze overdag ging slapen. Ze liet haar kamer professioneel verduisteren. Ze sliep voortaan met oordopjes. En ze bande koffie, frisdrank en energiedrankjes tijdens haar dienst. Ik volgde haar advies op. De eerste weken veranderde er niets. Ik zat zo vastgeroest in mijn routine. En dan plots viel ik na een nachtshift wél sneller in slaap. Geleidelijk aan kon mijn lichaam mijn onregelmatige leven beter aan. Ik voelde me beter op mijn werk en was er thuis weer voor mijn gezin. Wat een verademing.”
Barbara (44) had twee jaar lang gebroken nachten door haar zoontje
De oplossing: een klok met lamp en tijdschakelaar
“Slaapt het konijntje op de klok, dan mag mijn zoontje niet uit bed. Een eenvoudig trucje dat hem houvast geeft”
“We waren verwend met onze eerste zoon. Na acht weken sliep hij door. Maar toen kwam de tweede… En meteen ook onze nachten vol frustratie. Als baby sliep hij moeilijk, als peuter nog veel moeilijker. Minstens vier keer per nacht wakker, roepend om mama, niet meer rustig te krijgen. We haalden alles uit de kast om hem weer te doen slapen. Niets hielp. En wij waren kapot. We konden op den duur ook van elkaar niets meer verdragen. Alsof die ander de grote schuldige was. Ons zoontje vertrok elke dag moe naar school, wij sleepten ons naar het werk. Op een dag vroeg mijn baas me op gesprek. Ik functioneerde niet meer als vroeger, zei hij. Ik barstte in tranen uit. We gingen onze kinderarts om raad vragen. Zij had een vermoeden dat ons zoontje vooral bang was. We probeerden alle tips uit die ze ons gaf. Slechts twee zorgden eindelijk voor rustigere nachten. Rommel, neurie of zing wat in de gang als je zoontje pas in bed ligt. Hij zal rustiger in slaap vallen. En koop een klok met lamp en tijdschakelaar. Zolang het konijntje op de klok slaapt, mag hij niet uit bed. Is het konijntje wakker, dan mag hij naar onze kamer komen. Het werkte. Alsof dat slapende konijntje hem een houvast gaf en zei: ‘Het is nog nacht, ga maar terug slapen.’ Waarom hadden we daar al die tijd niet zelf aan gedacht?”
Het eetpatroon van Leen (49) beïnvloedde haar slaapritme
De oplossing: niet meer zo zwaar en laat eten ‘s avonds
“Drie uur voor we naar bed gaan, eten we helemaal niets meer. Dat was wennen, maar het helpt!”
“Nog een uur liggen woelen voordat ik in slaap viel, drie keer per nacht klaarwakker liggen, een onrustig gevoel, en dan ’s morgens doodmoe uit bed klauteren en écht geen zin hebben in de nieuwe dag. Been there, done that. Ik was een wrak. Wel twee jaar lang waren de nachten voor mij pure horror. En ik was niet de enige. Ook mijn vriend had de ene onrustige nacht na de andere. Alsof we elkaar ook op dat vlak helemaal gevonden hadden. Omdat we zo ten einde raad waren, hadden we het er op een dag met de huisarts over. Hij stelde al vrij snel enkele vragen over onze manier van leven. Hoe laat gingen we slapen? Wat deden we net voordat we naar bed gingen? Wat met ons gsm-gebruik? Uiteindelijk kwam het gesprek ook op onze voedingsgewoonten. Hoe laat aten we ’s avonds? Maar vooral, wat aten we dan? Mijn vriend en ik houden van eten. Ook ’s avonds maken we tijd voor een lekkere hap. Een flink stuk vlees met verse frietjes, een lekkere vol-au-vent, een stevig bord pasta… Alles kon. We dachten niet eens na over wat, wanneer en hoeveel. Tot die dag bij de arts dus. Hij raadde ons aan om ’s avonds vroeger, lichter en minder te eten. Een zware maaltijd zorgt namelijk voor een snellere stofwisseling waardoor je lichaamstemperatuur omhoog gaat en je lichaam zich minder slaperig voelt. Met pijn in ons hart volgden we zijn raad op. We aten ’s avonds een pak lichter en drie uur voordat we naar bed gingen, aten we helemaal niets meer. Zo kreeg ons lichaam de tijd om alles te verteren. Het was flink wennen. Maar na een tijd werden onze nachten inderdaad een pak rustiger. We zijn nu een halfjaar verder. Onze andere levensstijl heeft ons zoveel rust gebracht. Die pijn in het hart is volledig verdwenen!”
Guy (49) en zijn vrouw begrepen niet waarom ze altijd zo moe waren
De oplossing: minder alcohol drinken
“Door een glaasje wijn val je sneller in slaap, maar de tweede helft van je nacht slaap je onrustiger”
“Op een dag vroeg mijn baas me of ik even bij hem op zijn kantoor wilde langskomen. Ik wist echt niet waarom. Hij vroeg me of alles wel goed met me was. Thuis. Op het werk. Met mijn gezondheid. Hij vond dat ik er al een tijd zo moe uitzag. Toen ik hem zei dat ik me ook moe voelde en echt niet wist wat er met me aan de hand was, dwong hij me om enkele dagen thuis te blijven. Ik had geen keuze. Rusten, dat moest ik doen. En niets anders. Maar na enkele dagen had ik al door dat ook dit niet hielp. Ik voelde me nog steeds doodmoe. Toen mijn schoonbroer op bezoek kwam, vertelde ik hem mijn verhaal. Hij riep spontaan: ‘Drink eens een paar weken geen druppel alcohol.’ Ik begon te lachen. Mijn vrouw en ik dronken elke avond ons aperitiefje. En bij het eten nog een fles wijn. We konden daar zo van genieten. Omwille van de gezelligheid. Bovendien ontspande het ons. Deze gewoonte zomaar laten? We hadden daar eerlijk gezegd geen zin in. Maar omdat we allebei zo moe bleven, besloten we het toch een kans te geven. In het begin was het moeilijk om de glaasjes te laten. Alsof we moesten afkicken. Maar na een tijd voelden we ons beter. Alsof ons hoofd helderder werd. Achteraf vertelde onze huisarts me dat je van alcohol wel sneller in slaapt valt, maar na drie uur het effect weg is en net die alcohol de tweede helft van de nacht verstoort. Geen wonder dat we ons elke dag opnieuw zo moe voelden.”
Anne (45) is een echt avondmens, en viel daardoor altijd pas laat in slaap
De oplossing: je biologische klok een handje helpen
“Een uur voordat we gaan slapen, dim ik de lichten. Ik kocht ook extra verduisterende gordijnen en een oogmasker”
“Als kind al herleefde ik als het avond werd. Nu nog vind ik het heerlijk om nog wakker te zijn als anderen slapen. Extra qualitytime voor mezelf. Als ik al eens moeite deed om toch netjes op tijd in bed te kruipen, dan lag ik soms urenlang wakker. Ik ben een geboren avondmens. Waarom moest ik mezelf dan dwingen om toch vroeger te gaan slapen? ‘Misschien omdat je de laatste tijd zo moe bent,’ zei mijn vriend me op een dag. Het was inderdaad zo dat ik vaak doodmoe op kantoor aankwam. Eén keer zat ik zo te knikkebollen dat mijn hoofd zelfs even mijn toetsenbord raakte. Gelukkig hadden mijn collega’s niets opgemerkt. Misschien had mijn vriend wel gelijk? Ik ging via Google op zoek naar tips voor avondmensen om vroeger in slaap te vallen en las dat ik mijn biologische klok moest zien te veranderen. Door met licht te spelen, bijvoorbeeld. Als het donker wordt, maakt je lichaam namelijk automatisch melatonine aan, waardoor we slaperig worden. Dus dim ik nu een uur voordat ik wil gaan slapen het licht in huis. Ik kocht ook extra verduisterende gordijnen en een oogmaskertje. Ik moet mezelf nog steeds forceren, maar ik ga nu vroeger slapen. En dankzij deze ingrepen val ik duidelijk sneller in slaap.”
Anita (54) sliep slecht door haar opvliegers
De oplossing: met natte haren gaan slapen
“Blijft je hoofd koel, dan volgt de rest van je lichaam vanzelf”
“Sinds twee jaar zit ik in mijn menopauze. Met alle hormonale gevolgen van dien. Ik voel me vaker neerslachtig en moe. Dat laatste is vooral te wijten aan mijn nachtelijke opvliegers. Soms word ik badend in het zweet wakker en lig ik naar adem te happen. En ook tijdens de dag ben ik moe en prikkelbaar. Ik ondernam van alles om dit draaglijker te maken. Van katoenen pyjama’s tot zijden beddengoed. Niets hielp. Totdat een vriendin van mijn moeder me haar geheim verklapte. Ze gaat elke avond met natte haren slapen. Zo blijft haar hoofd koel en bijgevolg ook de rest van haar lichaam. Vlak voor het slapengaan legt ze op haar nachtkastje een nat washandje in een kom met ijsblokjes. Gaat ze ’s nachts zweten, dan heeft ze heel snel iets bij de hand om af te koelen. Ik probeer dit nu zelf al vier weken uit, en mijn nachten zijn een pak rustiger. Ook al omdat ik niet meer midden in de nacht van pyjama moet wisselen. Heerlijk.”
Hilde (45) was vermoeid omdat ze zwaar snurkte
De oplossing: een operatie aan het neustussenschot
“Doordat ik nu meer lucht binnenkrijg, moeten mijn hart en longen minder hard werken en ben ik beter uitgerust”
“Wel duizendmaal heeft hij me wakker geschud omdat hij geen oog dichtdeed. Mijn vriend had slapeloze nachten door mijn gesnurk en ook ikzelf voelde me nooit meer uitgerust. Het was gewoon niet meer fijn om samen naar bed te gaan. Een relatiekiller die we niet tussen ons in wilden laten komen. Dus probeerde ik alles wat op mijn pad kwam om van dat snurken af te geraken. Van gorgelen met munt via een ui met zout naast mijn bed tot een extra kussen en bewust slapen op mijn zij. Niets hielp. Radeloos klopte ik bij een neus-, keel- en oorarts aan. Hij beaamde mijn vermoeden: als je snurkt, heb je vaak ook meer moeite met ademhalen. De reden? Je luchtweg is te vernauwd waardoor je hart en longen harder moeten werken om zuurstof binnen te krijgen. En dan ben je overdag moe en kan je je moeilijk concentreren. Na heel wat onderzoek liet ik me uiteindelijk opereren. Mijn neustussenschot bleek scheef te staan en werd rechtgezet. Zo verbeterde de luchtstroom in mijn neus en snurk ik sindsdien veel minder. Oef. Net op tijd. Eindelijk weer rust in de slaapkamer.”
Dit zegt slaapdeskundige Stephanie Molenaar
“Beter slapen begint met je gewoontes te veranderen. En ja, dat is soms – net als bij een verslaving – even door de zure appel heen bijten”
Slaapdeskundige Stephanie Molenaar helpt slapeloze zielen om hun korte nachten een stukje langer te maken en bijgevolg hun vaak zware dagen met de nodige energie door te komen.
Wanneer wordt slapeloosheid echt een probleem?
“Als die slapeloosheid je dagelijks functioneren belemmert. Gaat het om een korte periode met minder slaap, dan komt het meestal goed. Kan je nacht in nacht uit de slaap niet vatten, dan wordt het een chronisch probleem en moet er dringend naar een oplossing gezocht worden. Omdat het lichaam dan de kans niet meer krijgt om zich ’s nachts te herstellen.”
Wellicht heeft niet iedereen evenveel aanleg voor slapeloosheid?
“Er zijn kortslapers en langslapers. Niet iedereen heeft hetzelfde aantal uren slaap nodig. De ene slaapt dieper, terwijl de andere meer woelt en onrustiger is. Er zijn wel degelijk verschillen, maar een soort van slaapgen bestaat niet.”
Wie slaapproblemen heeft, probeert van alles uit. Vaak zonder succes. Hoe ga je het best met deze frustratie om?
“Vaak probeer je dingen maar tijdelijk of vanuit een opwelling. Vergelijk het met diëten. Als je dat nieuwe patroon niet integreert in je dagelijkse leven, dan is het effect ook maar tijdelijk. Je boekt enkel succes met veranderingen die blijvend zijn. Bijvoorbeeld de dag op een vast tijdstip beginnen, twee uur zonder scherm voordat je gaat slapen of geen telefoon of wifi in de slaapkamer. Accepteer dat je geen robot bent. De ene nacht kan wat rommeliger zijn dan de andere. Erger je niet meteen. En probeer te ontstressen voordat je gaat slapen. Neem de tijd om enkele versnellingen terug te schakelen.”
Hoelang moet je blijven proberen voordat je weet of het werkt?
“Beter slapen begint met je gewoontes veranderen. Vergelijk het met een verslaving. De eerste dagen zijn de zwaarste. Na een week voel je lichtjes een verschil. Na een maand zit je in een nieuw ritme en wordt het steeds minder zwaar. Na drie maanden heb je jezelf het nieuwe ritme eigen gemaakt. Als iemand bij mij komt aankloppen, blijft het dan ook mijn gouden regel: change your habits! Soms is het door de zure appel heen bijten. Maar na enkele maanden wil je het niet meer anders en word je uitgeslapen wakker vóór de wekker gaat.”
Uit: Libelle 38/18 – Tekst: Barbara Claeys – Coverbeeld: Getty Images
Meer over slapen:
- 10 tips om beter te slapen
- 6 signalen dat jij te weinig slaapt
- Daarom drink je best een glas water voor het slapengaan
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!