Een stressfractuur, wat is dat?
Een stressfactuur is een veelvoorkomende blessure, vooral bij sporters of actieve mensen. Hoewel het een erg klein letsel lijkt, kan het gevolgen hebben voor je levensstijl. Hoe herken je een stressfractuur? En nog belangrijker, hoe kun je het voorkomen? Expert dr. Michaël Dick legt uit.
Wat is een stressfactuur
Een stressfractuur is een kleine barst of breuk in een bot die wordt veroorzaakt door herhaalde overbelasting of stress. In tegenstelling tot een acute fractuur, zoals bijvoorbeeld een gebroken pols door een val, ontstaan stressfracturen geleidelijk.
Hoe krijg je het?
Een stressfractuur is bijna altijd het gevolg van een herhaalde activiteit die een bepaald lichaamsdeel overbelast. Het wordt daarom ook soms een vermoeidheidsbreuk genoemd.
Wie loopt het meeste risico op een stressfractuur?
Vooral sporters die voeten en benen erg belasten (bijvoorbeeld door hardlopen, turnen, dansen, tennis en basket) hebben meer kans op een stressfractuur. In deze sporten is er een herhaalde overbelasting van de voet die de grond op een bepaalde manier raakt. Springen blijkt vooral een activiteit die een stressfractuur nogal in de hand werkt.
Ook mensen die te snel en intensief starten met een trainingsprogramma kunnen een stressfractuur oplopen. Als je daarbij ook nog eens een verkeerde stand hebt van je voet verhoogt die kans aanzienlijk. Zo’n standafwijking, zoals platvoeten of knikvoeten, komt volgens dr. Michaël Dick, fysische arts aan het ASZ, dan ook erg vaak voor.
Het risico op een stressfractuur is ten slotte ook groter als je vrouw bent, zeker als je ook een hormonale stoornis, menstruatieproblemen, osteoporose of eetstoornissen hebt.
Waar komen stressfracturen voor?
De meeste stressfracturen komen voor in de gewichtsdragende botten: die van de onderbenen en de voeten. Maar in principe kunnen ze ook in andere delen van het lichaam voorkomen.
Hoe herken je een stressfractuur?
Het herkennen van een stressfractuur kan lastig zijn omdat de klachten subtiel beginnen en geleidelijk aan verergeren.
Pijn is een duidelijk symptoom van een stressfractuur. Initieel kan de pijn mild zijn en alleen voelbaar zijn tijdens de activiteit, maar na verloop van tijd kan deze ook in rust optreden. In een gevorderd stadium is vooral nachtelijke pijn voor Dr. Dick een herkenbare klacht.
Andere veelvoorkomende symptomen zijn:
- Zwelling en gevoeligheid: het gebied rondom de fractuur kan opzwellen en gevoelig worden bij aanraking.
- Lokale warmte: het gebied kan warmer aanvoelen dan de omringende huid. Soms is er ook sprake van roodheid.
- Moeite met belasting: het kan moeilijk zijn om op het aangedane lichaamsdeel te steunen.
Hoe stelt de arts het probleem vast?
Als je vermoedt dat je een stressfractuur hebt, raadpleeg dan altijd een arts voor een diagnose en behandelingsplan.
Volgens dr. Michaël Dick kun je met een bot- of NMR-scan de fractuur snel en accuraat vaststellen in een vroeg stadium. De gekende radiografie of röntgenfoto wordt minder gebruikt, want die kan de stressfractuur pas aantonen na een paar weken wanneer er al nieuwe, helende botvorming te zien is.
Hoe kun je een stressfractuur behandelen?
- Rust is de eerste keuze qua behandeling. Elke fractuur geneest immers als je het genoeg tijd en rust geeft. Je zult sportieve activiteiten dus meteen moeten onderbreken gedurende minstens twee maanden.
- Fysiotherapie kan nuttig zijn om te revalideren, of herval te voorkomen.
- Soms wordt er een gips of walking boot aangebracht.
- Omdat een afwijking van de voet weleens de onderliggende oorzaak is, zijn corrigerende steunzolen volgens dr. Dick een goede oplossing. Een operatie wordt enkel overwogen bij erg uitgesproken afwijkingen van de voet.
- Op enkele extreme gevallen na, wordt de stressfractuur zelf amper geopereerd.
Hoe voorkom je een stressfractuur?
Je kunt het risico op een stressfractuur verminderen:
- Loop (letterlijk) niet te hard van stapel en vermijd plotse veranderingen in sportieve activiteit. Bouw langzaam op en geef je lichaam de kans om zich aan te passen.
- Zorg voor evenwichtige voeding met onder meer voldoende calcium, vitamine D, want die zijn essentieel voor sterke botten.
- Negeer de pijnsignalen niet, en luister naar je lichaam. Als je pijn voelt tijdens het sporten, kun je het best rustiger aan doen.
- Wissel verschillende soorten activiteiten af, om overbelasting van specifieke spieren en botten te voorkomen. Crosstraining, zwemmen en fietsen zijn een goed alternatief voor hardlopen.
- Geef je lichaam voldoende tijd om te herstellen tussen trainingssessies en neem rustdagen wanneer dat nodig is.
- Gebruik aangepaste schoenen om te sporten.
Het is ook belangrijk om onderliggende problemen zoals hormonale stoornissen en afwijkingen aan de voet preventief aan te pakken. Omdat vooral dat laatste vaak voorkomt, kunnen steunzolen volgens dr. Michaël Dick een grote rol spelen in het voorkomen van fracturen.
Met dank aan dokter Michaël Dick, arts in de fysische geneeskunde in het ASZ, en teamarts bij RSCA Futsal en Red Devils Futsal.
Bronnen: ortho-asz.be, ebpnet.be
Volg deze interessante artikels op de voet:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!