Studeren als volwassene: 7 tips voor een goede balans tussen studie en gezin
Opnieuw gaan studeren als volwassene is een ware uitdaging, vooral als je al een druk gezinsleven en een vaste job hebt. Maar laat je niet ontmoedigen! De nieuwe studie zou weleens nieuwe deuren kunnen openen en je leven veranderen. Wij geven je alvast enkele tips over hoe je de juiste balans kunt vinden tussen studeren en je gezin.
Studeren als volwassene: hoe begin je eraan?
Er zijn heel wat mogelijkheden om een studie als volwassene aan te vatten. Zo kun je kiezen voor een academische of professionele opleiding die leidt tot een hoger onderwijsdiploma, maar evengoed voor een praktijkgerichte vorming bij een opleidingscentrum zoals Syntra. Een overzicht van de mogelijkheden voor volwassenen vind je op de website van de Vlaamse overheid.
Welke opleiding je ook kiest, het is niet makkelijk om te studeren als je een gezin en een vaste job hebt. Enkele concrete tips houden jou, en je gezin, gemotiveerd om ervoor te blijven gaan!
1. Stel realistische doelen
Hou voor ogen wat je precies wilt bereiken en hoeveel tijd je bereid bent te besteden aan je studie. Wil je de studie zo snel mogelijk afronden, of is het in je situatie enkel haalbaar gespreid over een langere periode? Kun je je voltijds vrijmaken voor je studie, of zou je naast je studie ook nog aan het werk blijven?
Het is geen simpele oefening om haalbare studiedoelen voorop te stellen. Als volwassene zijn er immers heel wat andere dingen die je tijd en aandacht opeisen: je partner, je kinderen, je job, familie, vrienden en hobby’s, … Je houdt best rekening met alle facetten uit je leven als je je doelen vastlegt. Zo zorg je ervoor dat ze realistisch en haalbaar blijven.
2. Communiceer met je omgeving
Het is onvermijdelijk: niet alleen jij, maar ook iedereen kortbij jou zal zich moeten aanpassen aan je nieuwe uitdaging. Misschien rekent je partner op jou voor een groot deel van het huishouden, doet je moeder weleens beroep op je taxidiensten, of vinden je oogappels huiswerk maken zonder jou toch maar lastig? Dat wordt met een studie erbij moeilijk te combineren.
Bespreek daarom met je gezin je doelen, hoe je ze kunt bereiken en de impact ervan, zodat iedereen begrijpt wat je nodig hebt om (letterlijk) te slagen. Leg daarbij ook uit waarom deze investering in jezelf belangrijk voor je is, en hoe de studie uiteindelijk ten goede kan komen aan het hele gezin.
3. Maak een planning
Voor zowel studerende tieners, als volwassenen blijft dit de gouden tip bij het studeren: maak een strakke planning. Timemanagement is immers de sleutel tot succes voor elke student. Als je je deadlines en taken niet op tijd inplant, kan het al snel uit de hand lopen.
Hou een gedetailleerde planning bij met concrete (school)acties of taken. Hou ook rekening met je meest productieve uren, en alle activiteiten naast je studie zoals je job, gezinstijd en me-time. Dat helpt niet alleen de balans te bewaren tussen je verschillende activiteiten, het zal ook je stressniveau onder controle houden en de rust in je hoofd bewaren.
Heel wat digitale tools en agenda-apps kunnen je helpen om belangrijke data en deadlines bij te houden:
- Google agenda gebruik je misschien al. Het kan dus handig zijn om er ook meteen je schoolagenda in te integreren. Met kleurtjes en verschillende agendacategorieën kun je je studieplanning bovendien makkelijk scheiden van je persoonlijke agenda.
- De Schoolagenda-app wil een alternatief zijn voor de gekende agenda-apps door specifiek in te spelen op de noden van de student. Je vindt er heel wat extraatjes om je schoolervaring helemaal compleet te maken. Zo kun je er zelfs je studieresultaten bijhouden om beter zicht te krijgen op je prestaties. Een 10 op 10 voor volledigheid!
- De app Trello is voor jou misschien geen onbekende. Velen zijn alvast fan omdat je er to do’s overzichtelijk kunt weergeven en inplannen. Bovendien kun je je taken en planning makkelijk delen met anderen. Zo weet je partner meteen wanneer er een piek van schooltaken aankomt.
4. Loslaten en delegeren
You can’t do it all… Misschien kost het je wel wat moeite, maar je kunt niet alle ballen in de lucht houden. Delegeer huishoudelijke taken aan andere gezinsleden of zelfs externen als het kan. Overweeg, en durf, dus ook hulp van buitenaf in te roepen. Verantwoordelijkheid afgeven is soms moeilijk, maar werkt oh-zo verlichtend. Misschien kun je beroep doen op een begripvolle vriend voor een warme maaltijd, een enthousiast buurmeisje als oppas, of een dienstenchequebedrijf voor een wekelijkse poetsbeurt?
5. Zelfzorg
Alweer een moeilijke, maar cruciale, opdracht: verlies jezelf niet uit het oog in de drukte van het gezin en je studie. Voorzie voldoende rust en ontspanning zodat je een uitdagende studie kunt volhouden.
Zorgen voor jezelf betekent niet alleen genoeg pauzes inlassen, maar ook je gezondheid hoog in het vaandel houden. Enkele tips:
- Blijf actief: het is misschien makkelijk om sport uit je agenda te schrappen, maar beweging en fysieke inspanning zorgen ervoor dat ook je brein in topvorm blijft! Bovendien is het wetenschappelijk bewezen dat het één van de beste remedies is tegen stress.
- Eet gezond: tijdens het studeren kies je beter niet voor een studentikoos menu van fastfood. Je bergt eventuele dieetplannen ook beter even op. Want heel wat onderzoek wees uit dat je concentratie en geheugen een stuk achteruit gaat als je niet voldoende of evenwichtig eet. Kies voor lichte tussendoortjes met niet te veel suiker, maar wel vezels en vetten om eventuele suikerdipjes te vermijden. Een handje vol noten met een appel, bijvoorbeeld?
- Slaap voldoende: dat slaap een grote invloed heeft op je geheugen, humeur en concentratievermogen is geen verrassing. Slaap voldoende en in alle rust om alle nieuwe informatie goed te kunnen verwerken. Heb je toch enkele nachtelijke uren gestudeerd, neem dan een hazenslaapje of powernap van 20 minuten.
6. Maak gebruik van ondersteuning op de instelling
Studeren als volwassene is anders dan als zorgeloze 18-jarige. Ongetwijfeld zijn er momenten dat je overweldigd wordt door de studielast. Veel scholen of onderwijsinstellingen bieden ondersteuning voor (volwassen) studenten en aangepaste studie(traject)begeleiding. Informeer je en maak gebruik van alle faciliteiten om het studeren makkelijker te maken. Sla ook een praatje met medestudenten voor tips en tricks.
7. Leer leren
Het kan wel een tijdje geleden zijn dat je nog hebt gestudeerd. Misschien maakt het je onzeker en twijfel je hoe je die grote hoeveelheid leerstof moet aanpakken. Daarom is het belangrijk om even stil te staan bij je studiemethode. Met een efficiënte en effectieve manier van leren zorg je er immers voor dat je inspanningen lonen.
Hier vind je alvast enkele tips om (opnieuw) te leren leren:
- Ga naar de lessen en maak aantekeningen. Denk na elke les na over de belangrijkste conclusies in een paar zinnen. Op die manier blijft de essentie alvast langer hangen.
- Praat met lesgevers en/of medestudenten als je vragen hebt. Veeg alle schroom van tafel en vraag door. Wees ook behulpzaam naar andere studenten. De leerstof aan anderen uitleggen is een prima manier om jezelf te testen.
- Denk na over je favoriete manier van studeren. Misschien studeer je liefst samen met anderen? Studeer je liefst in de ochtend, namiddag of avond? Ben je eerder visueel ingesteld of luister je liever naar een enthousiaste lesgever?
- Studeer kleine stukjes leerstof en herhaal. Best deel je het leermateriaal op in kleinere behapbare stukjes die je telkens opnieuw herhaalt (net voor je het dreigt te vergeten). Dat zorgt ervoor dat de leerstof van je korte termijn naar je lange termijngeheugen overgaat. Bovendien blijf je beter gemotiveerd als je grote blokken in kleine deeltjes indeelt.
- Voorkom afleiding terwijl je studeert. Neem afstand van je smartphone en sociale media, maar ook (letterlijk) van gezinsleden die je aandacht opeisen.
Studeren als volwassene is een mooi bewijs van je vastberadenheid en toewijding aan je persoonlijke groei. Geniet van de ervaring en succes!
Bronnen: mysherpa.be, onderwijsblog.com, centrumvoorafstandsonderwijs.be, examencommissie.com, dienst onderwijsontwikkeling HOGENT
Meer leerrijke tips:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!