Hou je mond gezond: 15 vragen aan de tandarts over mondhygiëne

Twee keer per dag je tanden poetsen, flossen, niet te veel snoepen… We kennen de basisregels voor een gezond gebit wel. Maar wist je ook dat je het best vóór het ontbijt poetst? Wij vroegen raad aan de tandarts en kregen antwoord op 15 prangende vragen over mondhygiëne en tandenpoetsen.

15 vragen aan de tandarts

Emma Cooreman is tandarts bij tandartsenpraktijk Benedenti in Mechelen. Ze beantwoordt enkele belangrijke vragen over een gezonde mond: van correct tandenpoetsen en de juiste tandpasta tot het belang van een jaarlijkse controle.. Met deze tips houd je je mond en tanden alvast in topvorm!

1. Poets je je tanden het best voor of na het ontbijt?

Voor veel mensen is het een gewoonte, maar je tanden poetsen meteen na het eten is geen goed idee. Tandarts Emma Cooreman: “Als je eet, krijgen je tanden een zuurstoot of -aanval te verwerken (ook als je gewoon een boterham eet) die ervoor zorgt dat het glazuur op je tanden tijdelijk heel zwak wordt. Poets je meteen na het eten je tanden, dan poets je ook de kwetsbare glazuurlaag lichtjes weg. Wacht liever een halfuur tot een uur, tot het glazuur zich hersteld heeft. Als je die tijd niet hebt, poets je beter vóór de maaltijd. Nadeel is wel dat je eten een beetje anders kan smaken door de nasmaak van de tandpasta.”

2. Spoel je grondig met water na het poetsen of net niet?

“Nee, dat hoeft niet. Na een grondige poetsbeurt blijft er op en tussen je tanden wat tandpasta zitten. Dat is goed, want de fluor in tandpasta beschermt je tanden. Door te veel te spoelen, doe je de werking van tandpasta voor een groot stuk teniet. Eigenlijk is het zelfs voldoende om de tandpasta gewoon uit te spuwen. Vind je dat geen fijn idee, dan kun je kort en oppervlakkig spoelen met een slokje water.”

3. Maak je je tandenborstel nat voor het poetsen of niet?

“Ook dat hoeft niet. Tandpasta heeft de perfecte samenstelling wat vocht en fluor betreft. Voeg je daar nog water aan toe, dan zal de tandpasta nét iets minder goed werken. Wil je je tandenborstel toch nat maken omdat je dat aangenamer vindt, doe dat dan met zo weinig mogelijk water.”

4. Is mondwater zinvol?

“Mondwater kan een aanvulling zijn op je dagelijkse mondhygiëne, maar is eigenlijk niet nodig. Je doet er ook geen kwaad mee, zolang je mondwater zonder alcohol gebruikt. Mondwater mét alcohol is niet bedoeld voor dagelijks gebruik. Kijk dus goed naar de bestanddelen. Ook belangrijk: even spoelen met mondwater vervangt een goede poetsbeurt níét.”

5. Wat is beter: met de hand of elektrisch poetsen?

“In theorie is een gewone tandenborstel in combinatie met de juiste poetstechniek even goed als een elektrische tandenborstel. In de praktijk zien we dat 90% van de mensen beter poetst met een elektrische tandenborstel. Die is efficiënter omdat hij een trillende, draaiende beweging maakt en vaak een kleinere, ronde kop heeft. Daardoor kun je gemakkelijker je achterste tanden bereiken of de binnenkant van je tanden poetsen. De meeste tandartsen raden dan ook een elektrische tandenborstel aan.”

6. Kies ik voor een zachte of een harde tandenborstel?

“Een harde tandenborstel is bijna nooit een goed idee. Door de harde haartjes ga je gemakkelijk poetsletsels op je tanden en tandvlees krijgen, zeker wanneer je ook nog eens te veel kracht zet. Met een te zachte borstel neem je dan weer onvoldoende tandplak weg. Een medium tandenborstel is daarom vaak de beste keuze, al kan je tandarts je om verschillende redenen toch iets anders aanraden. Beschadig je tijdens het poetsen regelmatig je tandvlees, dan gebruik je wél beter een zachte borstel.”

7. Wie goed poetst, moet niet flossen. Klopt dat?

“Hoe goed je ook poetst, er zal altijd nog vuil tussen je tanden achterblijven dat je niet met een tandenborstel wegkrijgt. Dat vuil kan je tandvlees doen ontsteken, je haalt het dus best zo snel mogelijk weg door te flossen.

Is je tandvlees gezond en heb je weinig ruimte tussen je tanden, dan kun je flosdraad gebruiken. Ben je gevoelig voor parodontitis, dan zijn ragers of interdentale borsteltjes meestal een beter alternatief. Bespreek met je tandarts welk hulpmiddel voor jou het meest geschikt is. Je hoeft niet bij elke poetsbeurt te flossen: één keer per dag is voldoende. Doe het vóór je poetst.”

8. Kies je voor tandpasta met of zonder fluor?

“Altijd mét. Fluor maakt je tandglazuur sterker, waardoor je tanden beter beschermd zijn tegen zuuraanvallen, gaatjes… Fluoride in tandpasta is niet schadelijk voor je gezondheid: het restje fluor op je tanden is zo laag dat het ongevaarlijk is. Voor kinderen bestaan er speciale tandpasta’s met een lager fluoridegehalte, omdat zij wel vaker tandpasta inslikken. Van zodra je kind de tandpasta goed uitspuwt, raden we een tandpasta voor volwassenen aan. Die bevat meer fluor en beschermt de tandjes dus beter.”

9. Is tandpasta uit de supermarkt veilig?

“De wetgeving rond tandpasta is heel streng. Zo mag bijvoorbeeld het fluoridegehalte niet hoger zijn dan 1450 ppm of ‘parts per million’. Je kunt dus met een gerust hart je tandpasta in de supermarkt kopen.”

10. Werkt tandpasta voor gevoelige tanden écht?

“Bij patiënten met terugtrekkend tandvlees merken we wel degelijk verbetering. Een speciale tandpasta kan dus zeker zijn nut hebben. Laat je verder niet te veel misleiden door allerlei claims op de verpakking. De hoofdbestanddelen van elke tandpasta zijn dezelfde, wat alle tandpasta’s min of meer gelijkwaardig maakt. Op vlak van smaak en textuur zijn er wél veel verschillen: kies een tandpasta die je aangenaam vindt in gebruik.”

11. Wat zijn tandpastatabletten?

“Tandpastabletten zijn een alternatief voor wie liever geen tubes tandpasta koopt. Je steekt er eentje in je mond, kauwt het kapot en poetst daarna je tanden met je tandenborstel. Tandpastatabletjes werken even goed als gewone tandpasta, op voorwaarde dat je tabletten mét fluoride koopt. Ze winnen vooral aan populariteit omdat ze niet in plastic verpakt zijn.”

12. Is kauwgom slecht voor je tanden?

“Kauwgom is kleverig en dus ideaal om restjes plak van je tanden te trekken. Bovendien produceer je door te kauwen meer speeksel, dat zuren uit voedsel en dranken neutraliseert. Zeker na het eten is het dus niet slecht om een kauwgom in je mond te steken, maar énkel als die suikervrij is. Kauwgom met suiker is uiteraard níét goed voor je tanden en je mondhygiëne.”

13. Wat eet je het best voor gezonde tanden?

Telkens wanneer je iets eet, vallen zuren je tandglazuur aan, waardoor er gaatjes of cariës kunnen ontstaan. De zuurtegraad in je mond zal zich vanzelf weer neutraliseren, maar dat kost tijd. Emma Cooreman: “Hoe vaker je eet, hoe vaker je mond zo’n zuurstoot krijgt en hoe minder je gebit de kans krijgt om zich te herstellen. Hou het daarom zoveel mogelijk bij vijf eetmomenten per dag: drie hoofdmaaltijden en twee tussendoortjes.”

De bacteriën in je mond zetten suiker om in zuur, wat je tandglazuur beschadigt en de kans op gaatjes vergroot. “Melkproducten, kaas en noten zijn goed voor je tanden. Er zitten stoffen in die je tanden beschermen, zoals calcium, en er zit weinig suiker in. Koffie en thee zorgen voor een verkleuring van je tanden, maar zijn verder onschadelijk – als je geen suiker toevoegt tenminste. De verkleuring kun je laten verwijderen door de tandarts.”

14. Waarom is een jaarlijkse controle zo belangrijk?

De eerste reden is natuurlijk om problemen met je tanden of tandvlees te vermijden en een goede mondhygiëne te onderhouden. “Ook als je geen klachten hebt, is het belangrijk om jaarlijks naar de tandarts te gaan, al is het maar om tandsteen te laten weghalen. Hoe goed je ook poetst, er zullen altijd kleine stukjes tandplak achterblijven op je tanden, die onder invloed van je speeksel verharden tot tandsteen. Dat kan na een tijdje tandontstekingen en bloedend tandvlees veroorzaken, twee risicofactoren voor parodontitis. Tandsteen weghalen kun je niet zelf, vaak zie je niet eens dat je het hebt.”

Een bijkomende reden om jaarlijks naar de tandarts te gaan is om te garanderen dat je tandartsbezoek wordt terugbetaald. Een bezoek aan de tandarts wordt voor een groot stuk terugbetaald door je ziekenfonds, op voorwaarde dat je het voorgaande kalenderjaar óók op controle bent geweest. Zoniet, betaal je meer uit eigen zak. Kinderen gaan best halfjaarlijks op controle. Tot 18 jaar worden die bezoeken zo goed als volledig terugbetaald.

15. Wanneer ga je nog op controle?

• Bij problemen waarvan je niet weet wat de oorzaak is, zoals bloedend tandvlees. Dat kan onschuldig zijn, maar het kan ook wijzen op parodontitis, een vergevorderde tandvleesontsteking waarbij ook het onderliggende kaakbot ontstoken kan geraken. Onbehandelde parodontitis kan leiden tot terugtrekkend tandvlees, losstaande tanden of zelfs tandverlies.
• Bij gevoelige of pijnlijke tanden wanneer je iets warms of kouds eet. Dat kan wijzen op een (beginnend) gaatje. Hoe sneller je ingrijpt, hoe eenvoudiger én goedkoper de behandeling.
• Bij een langdurig vieze smaak in je mond of een slechte adem: dat kunnen tekens zijn van ontstoken tandvlees.
• Wanneer je zwanger bent. Zwangere vrouwen zijn gevoeliger voor tandvleesontstekingen en bloedend tandvlees. Parodontitis kan bovendien de kans op vroeggeboorte vergroten. Ga bij voorkeur naar je tandarts tijdens het tweede semester van je zwangerschap. Vertel je tandarts zeker dat je zwanger bent, dan worden er best geen röntgenfoto’s gemaakt.

Zet je tanden in deze interessante artikels

• Zo kom je van die slechte adem af
• De voordelen van een bamboe tandenborstel
• Flossen: hoe belangrijk is het nu echt?

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!