Uitslapen in het weekend: hoe (on)gezond is het?
Er zijn maar weinig dingen zo zalig als uitslapen in het weekend: je nog even omdraaien om lekker verder te soezelen. Maar is dat eigenlijk wel gezond? We vroegen het aan slaapspecialist Annelies Smolders.
Slaapschulden
Kom jij zelden aan de aanbevolen acht uur slaap per nacht? Dan blijf je misschien graag wat langer liggen in het weekend. “Het is moeilijk om eenduidig te zeggen of dit nu gezond of ongezond is”, vertelt Annelies Smolders, slaapexperte en auteur van Start to Sleep. “Van zo gauw je ’s ochtends wakker wordt, spaar je zogenaamde ‘slaapschulden‘. Door de dag onderneem je immers fysieke en mentale activiteiten. Hoe langer je ’s avonds opblijft, hoe meer slaapschulden je opbouwt. Door te slapen, betaal je ze af.”
Vroeger naar bed
“Slaap werkt in kwaliteitslagen. Zo betaal je de meeste slaapschulden af tijdens de droomslaap en de diepe slaap, die vooral tijdens de eerste uren van de nacht voorkomen. Daarom zijn de eerste uren van je nachtrust zo belangrijk.
Tijdens het tweede deel van de nacht, naar de ochtend toe, word je meer wakker, waardoor je slaap van mindere kwaliteit is. Slaap je dus ’s ochtends uit? Dan plak je er eigenlijk minder kwalitatieve slaap bij. Ben je moe, en wil je wat slaap inhalen? Dan is het dus een beter idee om vroeger naar bed te gaan.”
Slaapritme uit balans
Uitslapen kan er ook voor zorgen dat je slaapritme uit balans raakt. “Je hebt dan misschien wel langer bijgeslapen, maar de dag erna – als je later opstaat – begin je later slaapschulden te sparen. Ga je dan op je gewone uur naar bed? Dan bestaat de kans dat je slecht slaapt omdat je nog niet zo moe bent.”
Let op je slaapcyclus
Wil je toch graag wat bijslapen? Sta dan niet meer dan anderhalf uur later op. “Omdat elke slaapcyclus, en je hebt er meerdere per nacht, gemiddeld anderhalf uur duurt”, aldus Annelies. “Je kunt er dan wel één slaapcyclus bijplakken, maar liefst niet meer dan dat. Wil je dus toch wat bijslapen in het weekend? Dan is het best om de wekker niet meer dan anderhalf uur later dan anders te zetten.”
Vast slaappatroon
Eigenlijk hoef je helemaal geen extra tijd uit te trekken om bij te slapen. Dankzij onze biologische klok herstelt je lichaam, zonder de verloren slaap helemaal te moeten inhalen. Wel aan te raden is om een vast slaappatroon te hanteren. Probeer dus elke dag rond hetzelfde tijdstip naar bed te gaan en op dezelfde tijd te ontwaken, ook in het weekend.
Meer over je slaap:
- Ademhalingsoefeningen om beter te slapen: dit is het effect op je lichaam
- Beter slapen op elke leeftijd: tips van de experts
- 10 tips om beter te slapen
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!