Harde nieuwsbeelden? Zo wapen je je ertegen
Met één simpele swipe zijn we vandaag op de hoogte van het reilen en zeilen in de hele wereld. En dat is helaas zelden een goed-nieuws-show. Onderzoek heeft aangetoond dat voortdurende blootstelling aan negatieve mediaberichtgeving ons gevoel van veiligheid en welbevinden kan ondermijnen. Hoe ga je hiermee om en hoe bescherm je jezelf ertegen?
Op televisie, in de kranten, via sociale media… we worden overspoeld door negatieve beelden en berichten. Van natuurrampen en ongevallen tot economische doemberichten en oorlogen, met de bijbehorende drama’s en trauma’s. Een dergelijke constante blootstelling aan negatief nieuws kan aanzienlijke effecten hebben op onze geestelijke gezondheid: het laat ons geloven dat de wereld een gevaarlijke en onstabiele plek is. “Toch zijn er een aantal manieren om je hiertegen te wapenen”, zegt Daan Gielen, expert mentaal welbevinden bij het Vlaams Instituut Gezond Leven. “Laat gevoelens van angst en stress in de eerste plaats niet de bovenhand krijgen. En probeer positief te blijven!”
Laat je niet verlammen
Angst, stress, verdriet, ongeloof, kwaadheid… al die gevoelens zijn perfect normaal. Dat is niet fout of ‘raar’ om ze te ervaren. Het is dus zeker oké om uit balans te zijn. Maar het is wél belangrijk dat je niet helemaal verlamd raakt of overmand wordt door deze gevoelens. Kinderen zullen, nog meer dan volwassenen, vooral bang zijn dat straks ook in ons land een oorlog uitbreekt. Of dat de volgende nieuwe ziekte alwéér tot lockdowns zal leiden. Stel hen gerust, maar praat ook met hen. Luister en erken hun gevoelens. Je hoeft het onderwerp zeker niet uit de weg te gaan. Maar doseer en zorg ervoor dat ze enkel blootgesteld worden aan berichtgeving die aangepast is aan hun leeftijd.
Weet waarom je zo reageert
Want ook al spelen deze conflicten zich op duizenden kilometers van ons af, toch bereiken ze ook onze huiskamer via sociale media en nieuwsberichten. Om te ontsnappen aan de constante stroom aan beelden, verslagen en soms hartverscheurende getuigenissen moet je al bijna onder een steen gaan wonen. Niemand blijft onbewogen bij het zien van zoveel gruwel, maar sommige mensen reageren hier heftiger op dan anderen.
Dat heeft te maken met je eigen achtergrond. Wie als kind bijvoorbeeld moest vluchten omwille van een oorlog, kan bij dergelijke beelden extra herinnerd worden aan deze pijn. Maar ook context en levensfase spelen een rol. Men zegt weleens dat als je mama of papa wordt, je dat vanaf dan bent voor alle kinderen in de wereld. De link tussen kinderen die lijden en je eigen kinderen is dan snel gelegd. Daarnaast heeft je reactie ook te maken met je veerkracht, het vangnet dat je hebt en je persoonlijkheid (zie het bouwblok ‘jezelf kunnen zijn’ van de geluksdriehoek). De ene persoon heeft nu eenmaal een sterker rechtvaardigheidsgevoel dan de andere.
Probeer los te laten
Angst en stress gaan vaak hand in hand met controleverlies. Wij mensen hebben graag de touwtjes in handen. Maar tijdens oorlogen, rampen en pandemieën – denk maar aan COVID-19 – glipt de werkelijkheid tussen onze vingers. Hoe graag we ook willen, we krijgen er geen vat op. Omdat we het onrecht en de gruwel niet kunnen begrijpen, maar het ook niet kunnen stoppen. Dat zorgt voor onmacht.
Probeer positief te blijven
Je moeilijke gevoelens zul je nooit helemaal kunnen laten verdwijnen. Maar er zijn wel manieren om ermee om te gaan, zodat je niet helemáál uit balans wordt gebracht. Wat kun je doen om het draaglijker te maken?
- Ga op zoek naar dingen die je in handen kunt nemen: wat kun jij doen om een beetje controle te houden en zelf een impact te hebben? Dat kan gaan van deelnemen aan betogingen en geld inzamelen voor slachtoffers tot vrijwilligerswerk voor bijvoorbeeld vluchtelingen of je stem laten horen op sociale media.
- Deel je gevoelens van angst, onmacht, afkeer… met anderen. Zaken uitspreken, zorgt er vaak voor dat je er een beetje emotioneel afstand van neemt, dat je niet meer één bent met die gevoelens. Het kan klaarheid scheppen en de last op je schouders wat verlichten. Het is wel belangrijk dat je niet in een echokamer terechtkomt waarin bijvoorbeeld angst versterkt wordt.
- Je hoeft het nieuws zeker niet te negeren of te vermijden. Hoogstwaarschijnlijk zal dat zelfs niet bij je passen en zou je jezelf verloochenen. Beperk alleen de inname van nieuws, zodat je niet op ieder moment van de dag geconfronteerd wordt met de beelden en artikels. Doseer en spreek met jezelf af wanneer je wel of niet door de nieuwsfeed scrolt, bijvoorbeeld niet vlak voor het slapengaan. Probeer ook weg te blijven van sensatienieuws en schreeuwerige kanalen. Die spelen rechtstreeks in op je angstgevoel.
- Blijf positief! Je helpt er niemand mee verder wanneer je jezelf positiviteit ontzegt omdat anderen er slecht aan toe zijn. Meer nog: je hebt deze positieve gevoelens nodig om tegengewicht te bieden aan het negatieve. Zoek actief naar positieve en inspirerende verhalen die je perspectief kunnen veranderen en je herinneren aan de goede dingen in de wereld. Er valt namelijk altijd wel een verhaal van hoop, veerkracht en menselijkheid te vinden.
- Blijf inzetten op die zaken die je goed doen, die je mentaal welbevinden kunnen versterken. De geluksdriehoek is hiervoor je kompas.
Lees ook:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!