Volgens gezinspsychologe en auteur Nina Mouton moeten we dringend beter voor onszelf zorgen. “Gelukkig lijkt het misverstand dat me-time ook zelfzorg is stilaan de wereld uit. Zelfzorg gaat dus niet om een badje nemen, maar om zelfkennis”, aldus Nina Mouton.

Is het misverstand eindelijk de wereld uit?

“Het gaat alleszins de goede richting uit. Voor mij gaat zelfzorg vooral om zelfkennis. Gelukkig zie je tegenwoordig wel dat het juist benoemd wordt, zelfs op Instagram. Een bad nemen met lavendel is me-time, geen zelfzorg. 

Voor mij gaat het echter om de psychologie rond zelfzorg. Jezelf en je patronen leren kennen, maar ook waar je tegenaan botst in je relatie met andere mensen én met jezelf. ‘Waarom val ik altijd op de verkeerde mannen?’, ‘Waarom overkomt mij dit nu weer op het werk?’ Al die dingen herhalen zich en we weten inderdaad niet waarom. Dat is waar ik woorden aan wil geven.

In mijn boek begin ik zachtjes te praten over emoties, behoeften en lichamelijke signalen, gevolgd door iets zwaardere thema’s als trauma, hechting en parentificatie om uiteindelijk bij de vraag te komen ‘hoe kun je voor je innerlijke kind – geblutst en met blauwe plekken – zorgen? Mijn vorig boek ‘Mild ouderschap’ is geschreven voor de kinderen rondom ons en ‘Zelfzorg’ is geschreven voor het kind in ons.”

Zelfzorg is zorgen voor ons innerlijke kind

Hoe doen we dat dan, zorgen voor ons innerlijke kind?

“Om te beginnen moeten we goed weten met welke blauwe plekken het kind in ons rondloopt. Probeer je dat eens voor te stellen als een echt kindje. Onlangs was ik te gast bij Martine Prenen voor een programma over zelfzorg. De assistente stelde voor om een foto mee te nemen van toen we klein waren. Op die manier is het makkelijker om je innerlijke kind te visualiseren.

Vraag je eens af hoe je zorgt voor de kinderen rondom jou. Je biedt troost, je vangt het op als het verdrietig is of kwaad, maar je versterkt ook het blije innerlijke kind. Met de kinderen rondom jou is het makkelijk, ze nodigen je ertoe uit. ‘Kom je mee schommelen of springen op de trampoline?’ Als kind vind je dat fijn, maar ergens in de pubertijd is er een kantelpunt dat zegt dat je geen kinderachtige dingen meer mag doen.”

Heeft iedereen die zelfzorg nodig?

“Er lopen veel mensen rond die denken dat alles goed is en dat ze de perfecte jeugd hebben gehad. Tot je hen die woorden geeft om de dingen te beschrijven waar ze tegenaan botsen. Ik probeer het op een heel laagdrempelige manier uit te leggen in mijn boek, zonder te beschuldigen of met de vinger te wijzen. Ik geef je mijn kennis mee en leg uit wat er allemaal kan. Misschien herken jij je erin, misschien ook niet. 

Voor mij is het belangrijk dat ik woorden kan geven aan dingen die onbewust kunnen spelen. In de ideale wereld zouden we erover leren op school. In de praktijk komt een mens vaak pas in contact met termen als hechting, parentificatie en het innerlijke kind op het moment dat je naar de psycholoog gaat. 

Pas op, je hebt natuurlijk ook gewoon veilig gehechte mensen. Maar toch zijn er veel mensen met oogkleppen, die denken dat de dingen er niet zijn zolang we ze niet benoemen. Zo werkt het natuurlijk niet. Ik bekijk het liever als een continuüm. Het is niet zo dat je of niet veilig gehecht bent, of wel. Dat zijn de uitersten maar er zit heel veel grijs tussen. Waar bevind jij je ergens?

Mensen zullen sommige dingen in het boek herkennen en andere dingen niet, en dat is helemaal oké. Je kiest dus helemaal zelf waarmee je aan de slag wilt gaan. Ik merk dat trouwens ook in mijn online zelfzorgtrajecten. Schrijf je je in, dan mag je elke ronde meedoen. Ik merk dat deelnemers vaak in een volgende ronde nieuwe patronen ontdekken. Die waren er ervoor ook, maar ze lagen nog niet op de voorgrond. Zie het als een proces. Er wordt geen zelfzorgrapport of -diploma uitgereikt aan het einde van het boek. Dat vind ik het leuke aan psychologie, het is nooit af. Je leert jezelf alsmaar beter en beter kennen.

You can’t unsee it. Eens je die patronen kent en je hebt de woorden ervoor, dan ga je ze zien. Op je werk, in je relatie, … Dan ga je zeggen ‘ah maar dat is wat Nina bedoelde’.”

Iedereen heeft nood aan zelfzorg

Zorg jij goed voor jezelf?

“Goh, ik doe heel erg mijn best, maar ook ik heb geen diploma zelfzorg op zak. Ik weet wel dat de kennis die ik heb opgedaan over mezelf, me zodanig helpt om goed voor mezelf te zorgen, dat het mijn droom is om die kennis met iedereen te delen. Het online traject en het boek zijn er gekomen omdat ik het hele traject zelf heb doorgemaakt.

Hebben wij meer nood aan zelfzorg dan de generatie van onze ouders?

“Neen, maar ik denk wel dat we het nu meer kunnen toelaten. Ik weet niet of de generatie van onze ouders zo’n boek zou gelezen hebben. Dat vind ik een goede vraag, ik weet het echt niet. 

Het is nu natuurlijk wel de tijd van de zelfontplooiing en zelfontwikkeling. Zie het als cadeautjes voor jezelf, maar ook voor de generaties onder ons. Zij moeten hier alvast niet meer mee aan de slag, dus kunnen zij zich op iets anders toeleggen. Het is een utopie om te denken dat we onze kinderen zonder blauwe plekken kunnen grootbrengen.”

Leer je kinderen wat zelfzorg is

Ben je een betere ouder als je goed voor jezelf zorgt?

“Ik ben geen fan van de woorden beter of best. Ik weet wel dat je een rustigere ouder bent die beter in contact staat met zichzelf. Dat maakt ook dat je jezelf niet zo snel zult ‘leeg geven’, je kunt reflecteren over wat je kunt en wat je wilt en waar je je wilt laten helpen. 

Door het voor te leven, geven we het beste voorbeeld aan onze kinderen. Wees eerlijk, praat met je kinderen en geef duidelijk je grenzen aan. Je bent een mens van vlees en bloed, geen robot.

Toen ik klein was, dacht ik dat ik het allemaal zou weten als ik groot zou zijn. Ik zou nooit meer bang zijn, verdrietig of kwaad. Was dat even een teleurstelling (lacht). Tegenwoordig weet ik wel dat het helemaal oké is om die gevoelens te hebben en toe te laten.”

Tijd voor professionele hulp?

Stel: je leest het boek, is er dan een moment waarop het nodig is om erover te praten of zelfs professionele hulp te zoeken? 

“Dat is heel belangrijk. Ik herhaal geregeld in mijn boek ‘als dit hard binnenkomt, ga dan alsjeblieft in begeleiding’ en ik vertrouw erop dat mensen dat effectief doen. Ik ben er ook van overtuigd dat het boek aanzet tot dialoog. We kunnen die psychologische processen samen in gang zetten door erover te praten en zo het taboe te doorbreken. 

Met je partner praten over zelfzorg kan ook heel inspirerend werken. Het is erg mooi voor je relatie, omdat het zo kwetsbaar is, maar je leert er enorm veel uit. Die feedback krijg ik ook na mijn online trajecten. Als het gaat over psychologische thema’s is er vaak meer interesse van vrouwen. De partner staat er in het misschien misschien wat sceptisch tegenover, maar nadien moet hij vaak toegeven dat het makkelijk is dat erover gepraat kan worden. Nu hij duidelijk weet wat je nodig hebt, hoeft hij niet meer te raden. Een ongelooflijke tijdswinst.”

Heb je nog een ultieme tip voor ons, Nina?

“Heel belangrijk: lees het boek op je eigen tempo. Ik merk dat veel mensen, net als ik trouwens, na het lezen van het boek denken ‘ik wil dat anderen dit ook leren over zichzelf’. Wil je dus dat je beste vriendin het boek leest, raad haar dan aan om eerst gewoon de inleiding te lezen. Dan weet je meteen waarover het gaat en of het wat voor jou is.”

‘Zelfzorg is het begin van alles’ van Nina Mouton is uitgegeven bij Lannoo (€ 24,99)

Vast ook interessant voor jou:

• 3x therapieën als je psychologische hulp nodig hebt
• Sta even op de rem: de beste tips voor meer rust in je leven
• Mentale gezondheid: hoe herken je iemand die niet goed in z’n vel zit?

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes