Brandend maagzuur: alles wat je moet weten

Heel veel mensen hebben maagklachten. Vaak zijn ze onschuldig, maar soms is er meer aan de hand. De meest voorkomende maagklacht bij ons is brandend maagzuur. Maar wat is dat nu eigenlijk?

Wat is brandend maagzuur?

Van maagzuur hebben we allemaal weleens last. Het is met stip de meest voorkomende maagklacht in alle westerse landen, maar de term is wat misleidend. Maagzuur brandt namelijk altijd. Bedoeld wordt dat er maagsap vanuit de maag in de slokdarm terechtkomt. Deze zogenoemde ‘reflux’ veroorzaakt het bekende brandende gevoel in de borst of de zure smaak in de mond.

Doordat in dit gebied veel zenuwen lopen die ook worden geprikkeld wanneer het hart te weinig bloed krijgt, kan brandend maagzuur klachten geven die vrijwel niet zijn te onderscheiden van die van een hartinfarct: pijn op de borst, benauwd gevoel en soms zelfs uitstraling naar nek en schouderbladen.

Zoek bij zulke klachten altijd medische hulp. Zo’n twintig procent van de mensen die een hartinfarct krijgen, denken dat ze last van hun maag hebben.

Hoe ontstaat het?

Bij brandend maagzuur is er geen sprake van te veel of te zuur maagzuur. Maagsap hoort juist extreem zuur te zijn, want alleen dan kan het de enzymen activeren die nodig zijn om het eten te kunnen afbreken.

Het dikke slijmvlies dat de maagwand bedekt, vormt een zuurbestendige buffer tussen het maagzuur en de maagspier. Pas als er maagsap de slokdarm in stroomt, ontstaan klachten. Daarvoor zijn twee mogelijke oorzaken:

1. Tussen maag en slokdarm zit een sluitspiertje dat voorkomt dat de maaginhoud onder normale omstandigheden naar boven komt. Bij sommige mensen werkt dat spiertje minder goed.
2. Bovengenoemd sluitspiertje zit precies op de plek waar de slokdarm door het middenrif loopt. Soms ontstaat daar een breukje, waardoor er te veel ruimte ontstaat en de klep kan gaan lekken.

De oorzaken op een rijtje

• Te kwistig zijn met alcohol of koolzuurhoudende dranken
• Te vaak zure etenswaren consumeren of te vette en te veel gekruide voeding eten
• Roken
• Tijdens een zwangerschap of als je zwaarlijvig bent, heb je meer kans op brandend maagzuur door de toegenomen druk van de buik
• Gaan neerliggen na een maaltijd: door de zwaartekracht keert een deel van de maaginhoud terug naar slokdarm

Is het gevaarlijk?

Zure oprispingen zijn meestal van korte duur en doorgaans niet schadelijk. Blijf je jarenlang last hebben van maagzuur, dan kan dat de slokdarm wél beschadigen. Het agressieve maagsap tast de slokdarm aan, en dat kan leiden tot een slokdarmontsteking. Ook het slijmvlies van de slokdarm kan blijvend aangetast worden en dat vergroot de kans op slokdarmkanker. Tot slot kan chronische reflux littekenweefsel vormen in de slokdarm, waardoor die vernauwt. Dit kan de doorgang van het voedsel bemoeilijken en leiden tot gewichtsverlies. Bij chronisch maagzuur neem je dus best zo snel mogelijk eens contact op met je huisarts of specialist.

Wat kun je ertegen doen?

In eerste instantie zal de huisarts maagzuurremmers voorschrijven. Als uit nader onderzoek blijkt dat er sprake is van een middenrifbreukje, kan een zogenoemde anti-refluxoperatie uitkomst bieden. Over het algemeen zal men de patiënt echter vertellen dat hij of zij met het probleem zal moeten leren leven.

De meest gebruikte medicijnen tegen zuurbranden zijn maagzuurbinders, waaronder de bekende Rennies. De combinatie van calcium en magnesium in dit inmiddels antieke middel bindt het zuur enige tijd, waardoor het scherpe gevoel vermindert. Maagzuurbinders doen echter niets aan het probleem.

Toch kun je ook zelf al heel wat doen om brandend maagzuur tegen te gaan:

• Ben je te zwaar? Dan kan afvallen helpen. Hoe meer vet er in de buikholte zit, hoe hoger de druk op de maag en hoe gemakkelijker de maaginhoud de slokdarm in wordt geperst. Probeer om na het eten niet te bukken en draag geen kleding die knelt rond het middel.
• Buig niet voorover, maar zak door je knieën bij het bukken.
• Stop met roken.
• Let op je voeding: zwaar tafelen is een beruchte uitlokkende factor, eet liever kleinere porties verspreid over de dag. Stop ook met eten drie à vier uur voor het slapengaan en kijk uit met te zware en vette maaltijden.

Ook kokoswater en het Indiase kruid kurkuma kunnen verlichting brengen bij brandend maagzuur.

Wat kun je beter wel en niet eten?

Er zijn grote individuele verschillen, maar de volgende producten lijken de klachten bij veel mensen te verergeren: alcohol, chocola, pepermunt, koolzuurhoudende dranken, vruchtensap, scherpe kruiden, koffie en gerookte levensmiddelen.

Bron: Libelle 48 2016

Lees ook:

• Als je geen ‘pap’ meer kunt zeggen…
• Volle, magere, Griekse of Turkse: welke yoghurt is het gezondst?
• 4 redenen waarom citroenwater goed voor je is

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!