Skrei of de ‘liefdesvis’: zo maak je ‘m klaar
Skrei, of ook wel de liefdesvis genoemd, is een winterkabeljauw die leeft in de Barentszee. Maar wat maakt deze vis zo speciaal? En hoe maak je ‘m het best klaar? Onze tips!
Skrei: lekkers uit het noorden
Kabeljauw is een veel voorkomende vis, waar verschillende soorten in bestaan. Een van die soorten is de skrei (Gadus morhua), een kabeljauw die leeft in de Barentszee, ten noorden van Noorwegen en Rusland. In de superzuivere en ijskoude zee voelt hij zich als een vis in het water.
Maar één keer per jaar gaan de skreien op vakantie – of op honeymoon, zeg maar: ze zwemmen meer dan 800 kilometer naar het zuiden, naar de Lofoten-eilanden om er te paaien en kuit te schieten. Die eitjes drijven dan op de warme golfstroom weer naar het noorden om uit te groeien tot uit de kluiten gewassen vissen, die wel 12 kg kunnen wegen. Het woord ‘skrei’ komt van het Noorse woord ‘skreid’, dat ‘zwerver‘ betekent. Het verwijst naar de grote afstanden die de vis aflegt in zijn leven.
Natuurwonder
De aankomst van de skrei op de Lofoten – een eilandengroep voor de kust van Noorwegen, net boven de poolcirkel – is een jaarlijks terugkerend natuurwonder waar de lokale vissers dagenlang naar uitkijken, want niemand kan precies voorspellen wanneer hij aankomt. Gewoonlijk is dat ergens eind januari, vaak bij volle maan, maar het kan ook in februari of zelfs pas in maart zijn.
Wanneer de skrei er is, is het feest en kan de vangst beginnen. Het seizoen loopt tot maart-april (maar vaak is de voorraad in februari al uitgeput) en de vangst is streng gereguleerd en aan quota gekoppeld, zodat er ook de volgende jaren nog genoeg skrei zal zijn. Daardoor is skrei maar beperkt verkrijgbaar.
De skreivangst is vooral iets voor kleinere, traditionele visserijbedrijfjes: de vis wordt meestal aan de lijn gevangen, slechts in mindere mate met netten. Door het lijnvissen wordt de vis niet beschadigd, maar het is zwaar werk. Het extreem ruwe klimaat en de krachtige stroming rond de Lofoten maakt de vangst bovendien niet ongevaarlijk voor de vissers.
Tijdelijke topper
Hoe smaken die verliefde vissen nu? Chefs roemen ze om hun magere, stevige, spierwitte vlees dat weinig uitgesproken smaakt en zich leent tot allerlei, liefst zo puur mogelijke, bereidingen. Niet alleen het visvlees zelf is een topper, ook de tong, wangetjes, lever en kuit van de skrei worden beschouwd als een ware delicatesse. We hebben het dan uitsluitend over de verse vis – die bij ons nog niet zo heel lang verkrijgbaar is. Pas sinds midden de jaren ’90 wordt hij ook naar hier geëxporteerd.
Slechts zo’n 10% van de gevangen skrei wordt vers aangeboden. De rest wordt verwerkt tot stokvis en klipvis: de eerste wordt in de wind gedroogd, de tweede eerst gezouten, geperst en dan gedroogd (wat je in Portugal geserveerd krijgt als bacalhau).
Romantiek onder water
In februari zie je overal skrei op de valentijnsmenu’s staan, en da’s niet alleen omdat hij rond die periode op z’n lekkerst is. De skrei staat namelijk ook bekend als een liefdesvis, omdat de vrouwtjes en mannetjes bij het paaien gezellig buik tegen buik zwemmen.
Skrei kun je gebruiken in alle bereidingen waar je kabeljauw voor zou gebruiken.
Skrei die volgens de regels gevangen en geëxporteerd is en van goede kwaliteit is, herken je aan z’n keurmerk. De vishandelaar kan de herkomst van de vis bewijzen door middel van een officiële verklaring waarin onder meer staat waar en in welke viszone hij gevangen is en door welke vissersboot.
Heerlijk koken met skrei:
Nog meer genieten van vis:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!