Quinoa: wat is het & wat doe je ermee?
Klein zaadje, boordevol smaak en vitaminen... Maak eens een keertje geen aardappelen of rijst, en zet quinoa op tafel!
Neefje van de spinazie
Quinoa (je zegt ’kienwa’) is niet echt een graan, maar wordt wel zo beschouwd. Eigenlijk zijn het de zaden van de ganzenvoet of amarant, een plant die familie is van spinazie en biet. Hier is quinoa nog niet zo lang bekend, maar in de Andes werd het door de Inca’s vereerd als ’moeder der granen’. Al meer dan 5000 jaar is het voor volkeren in Bolivia, Peru en Ecuador het belangrijkste voedingsmiddel, samen met de aardappel. De Spaanse conquistadores verboden hen om quinoa te verbouwen, maar ze deden het stiekem toch, hoog in de bergen. Pas in de jaren '80 ontdekten wetenschappers hoe voedzaam het is en begon het aan zijn verovering van de wereld.
De Inca’s vereerden quinoa als een heilig graan. Ze noemden het ’la chisiya mama’, de moeder aller granen. De eerste quinoa van het seizoen mocht alleen door de Incakoning gezaaid worden, en daarvoor gebruikte hij gouden werktuigen
Té populair?
De afgelopen jaren werd quinoa over de hele wereld steeds populairder. Daardoor is de prijs ervan enorm gestegen: quinoa kost in Peru en Bolivia nu drie keer zoveel als voorheen. Terwijl Andesboeren het graan vroeger vooral verbouwden voor eigen consumptie, wordt het nu meer en meer voor de export geteeld en worden steeds meer quinoavelden aangelegd. Dat ook het ecosysteem daaronder lijdt, is duidelijk. Kies daarom bij voorkeur voor quinoa met een fairtrade-label, of voor quinoa die in Europa verbouwd wordt, want dat is perfect mogelijk. Er is in biowinkels (momenteel nog vooral in Wallonië en Brussel) al quinoa te koop die uit België komt.
(function(d, s, id) { var js, fjs = d.getElementsByTagName(s)[0]; if (d.getElementById(id)) return; js = d.createElement(s); js.id = id; js.src = “//connect.facebook.net/en_US/sdk.js#xfbml=1&version=v2.3”; fjs.parentNode.insertBefore(js, fjs);}(document, ‘script’, ‘facebook-jssdk’));
Vanmiddag gingen we kijken hoe quinoa groeit. Niet in de Andes nee, gewoon in België, waar de quinoa voor #Exki vandaan…
Posted by Libelle-Lekker on Friday, June 12, 2015
Quinoa bevat geen gluten. Een prima alternatief voor graanproducten dus, in een tijd waarin meer en meer mensen gevoelig zijn voor gluten
Vitaminebommetje
Quinoa is heel voedzaam. Het is de enige plant die alle essentiële aminozuren bevat die het menselijke lichaam niet zelf kan aanmaken en bevat ook veel vitamines, mineralen en andere voedingsstoffen. Bovendien is het gewoon erg lekker en een fijne afwisseling voor rijst of couscous.
Beslist biologisch
De meeste quinoa is 100% biologisch – dat zul je meestal op de verpakking zien staan. Die troef is in grote mate te danken aan het saponinelaagje dat rond de zaden zit. Dit zeepachtige bestanddeel zorgt ervoor dat ongespoelde zaadjes bitter smaken en veel vogels en insecten ze niet lusten. Daardoor zijn dus ook geen bestrijdingsmiddelen nodig. Mooi meegenomen!
Wist je dat de NASA quinoa gebruikte als voeding voor astronauten tijdens ruimtevluchten? Het is heel compact én erg voedzaam.
Hier kun je ‘t vinden
De meeste supermarkten hebben quinoa in hun aanbod, meestal de gewone witte. Bij natuurvoedingszaken kun je soms ook rode of zwarte quinoa vinden. De bereidingswijze en
de smaak zijn dezelfde.
Zo maak je het klaar
Quinoa moet je eerst goed spoelen: de zaadjes worden omhuld door een zeepachtig laagje dat je verwijdert onder koud stromend water. Daarna kook je het zoals rijst, in 2 keer het volume aan water. Laat in 12 à 15 minuten gaarkoken – de quinoa wordt dan bijna transparant en je ziet een kiempje rond het bolletje krullen. Je kunt het ook klaarmaken zoals risotto, door de zaadjes eerst glazig te bakken in een pan met wat olie en vervolgens, in één keer, water of bouillon toe te voegen. Roosteren in een droge pan kan ook, bijvoorbeeld om over een salade te strooien. Quinoa smaakt wat nootachtig. Maak er een zomerse salade van, een pilaf, een heerlijke vulling voor tomaten of champignons… Er wordt ook meel van gemaakt, geschikt voor gebak. Het meel is hier wat moeilijker te vinden, maar gekookte quinoa is ook prima voor dessertrecepten. Mogelijkheden genoeg dus!