Wanneer is je kind rijp voor het eerste leerjaar?
De paasvakantie is achter de rug, dus dat betekent dat de eindspurt naar het einde van het schooljaar is ingezet. Een spannend moment, want voor de ‘laatstejaarskleutertjes’ lonkt het eerste leerjaar na de zomervakantie. Maar niet elk kind is daar klaar voor. Wanneer weet je of je kind schoolrijp is?
Als een kind op 5-jarige leeftijd vlot tot 100 kan tellen, betekent dat per se dat het klaar is voor het eerste leerjaar? Marc Litière, licentiaat lichamelijke opvoeding, licentiaat kinesitherapie, psychomotorisch systeemtherapeut en auteur van ‘Juf, mag ik overvaren?’ geeft tekst en uitleg.
Kennen, kunnen, voelen en willen
Marc Litière: “Schoolrijpheid gaat verder dan enkel de cognitieve vaardigheden van een kind. Het is meer dan enkel tellen, lezen en schrijven. De motorische ontwikkeling van een kind speelt een belangrijke rol, maar ook het emotionele aspect mag men niet uit het oog verliezen. Klaar zijn voor het eerste leerjaar draait om kennen, kunnen, voelen en willen.”
Een proces met verschillende factoren
Niet elk kind is op hetzelfde moment schoolrijp. Marc Litière: “Schoolrijp worden is een proces. En voor elk kind verloopt dit anders. Je kunt je kind dus ook niet zomaar eventjes schoolrijp maken. In de scholen worden vaak schoolrijpheidstesten afgenomen, zoals Toeters en Kontrabas.
Marc Litière: “Naar mijn mening komen die testen pas op de vierde plaats. Er zijn andere en meer belangrijke factoren om na te gaan of een kind schoolrijp is:
- Het kind zelf: wil het zelf naar school? Toont het kind interesse in letters, bijvoorbeeld?
- De ouders: hoe voelen zij hun kind aan? Merken ze dat het graag naar school gaat of niet?
- De juf of meester: wat zegt het buikgevoel? Zij volgen het kind immers van dichtbij.
Toeters of Kontrabas-testen zijn dan alleen een bevestiging of net niet.”
Creëer uitdagingen voor je kind
Een kind kun je dus niet schoolrijp maken, maar Marc Litière geeft wel een aantal tips om je kind te stimuleren:
- Maak tijd voor je kind: puzzel of lees samen.
- Maak je kind deelgenoot van een aantal kleine taakjes, zoals het dekken van de tafel.
- Daag je kind uit: laat het zelf zijn of haar turnzak maken, bijvoorbeeld.
Veel ouders kopen speciale boekjes en spelletjes om met hun kind te oefenen, maar dat is volgens Marc niet nodig: “Dat kunnen (en oefenen) is maar een klein deeltje van schoolrijpheid. Wil je toch ’trainen’ met je kind? Doe dan bijvoorbeeld eens een rijmspelletje of laat je kind nummerplaten zoeken met de letters van zijn naam erin.”
Uitkijken naar het eerste leerjaar
Als ouder is het ook belangrijk om de stap naar ‘de grote school’ niet te ‘gewichtig’ te maken voor het kind. Marc: “Je kind vertellen dat het gedaan is met spelen en dat het in de grote school zal moeten stilzitten en zwijgen, is te vermijden. Zeg je kind dat het er ook nog mag spelen, maar dat het er vanalles zal leren, maar bovenal: dat er ook fouten mogen gemaakt worden. Dat laatste is uiterst belangrijk. We mogen niet vergeten dat kinderen op school zitten om te leren en fouten maken is daar een essentieel onderdeel van.”
Mijn kind is er niet klaar voor. Wat nu?
Marc Litière: “Er zijn dan verschillende mogelijkheden. Je kunt je kind toch naar het eerste leerjaar laten gaan en ondersteunen met bepaalde extra zorg, binnen en/of buiten de school. Of je kunt je kind nog een jaar laten doorkleuteren. Dat is een goede optie voor kinderen die er algemeen en fysiek nog niet klaar voor zijn. Voor kinderen die motorisch zeer zwak zijn, is de brugklas of speelleerklas een optie. Nadeel is dan dat je kind uit de school wordt weggetrokken, omdat de burgklas een onderdeel is van het buitengewoon onderwijs. Eigenlijk zou er in elke school een brugklas moeten zijn.”
Bron: Klasse