Weten we genoeg over de menopauze? De verrassende resultaten van onze Libelle-enquête
Vroeg of laat komt elke vrouw in de menopauze, en die kan best een impact hebben op je fysieke en mentale gezondheidsgevoel. Libelle peilde daarom, in samenwerking met Theramex België, in een grote gezondheidsenquête of er toch nog een taboe rond hangt en of we wel alle mogelijke klachten én behandelingen kennen. Benieuwd naar de resultaten? Lees dan snel verder!
Onze gezondheid is van het grootste belang en daar moeten we met z’n allen zorg voor dragen. Misschien nog een tikje meer als je in de overgang zit. Kijk maar naar politica Gwendolyn Rutten die in een opiniestuk meer aandacht vroeg voor de menopauze, naar Katja Retsin die er een podcast over maakte en naar Evi Hanssen die een boek schreef over de ‘perimenopauzedip’.
De resultaten uit onze enquête
Maar je kunt pas goed voor jezelf zorgen als je weet waar je aan toe bent. Maar hoe zit het nu eigenlijk met die kennis van Belgische vrouwen over de (peri)menopauze en alles wat daarbij komt kijken? We vroegen ernaar in een gezondheidsenquête die werd ingevuld door 2.794 vrouwen (35+), van wie 1.792 Libelle-lezeressen en 1.002 niet-lezeressen representatief voor alle Belgische vrouwen ouder dan 35.
(Peri)menopauze of overgang?
Menopauze en postmenopauze zijn goed gekend bij de Belgische vrouwen, maar slechts 4 op de 10 hebben al gehoord van de perimenopauze
Je bent officieel in de menopauze als je een jaar lang geen bloedverlies meer hebt gehad. Dan is de ‘voorraad eicellen’ waarmee je geboren werd op en ben je niet langer vruchtbaar. De perimenopauze of de overgang (de term die vaak ook voor de menopauze wordt gebruikt) is de periode vóór de menopauze en de periode erna, waarin hormonen als oestrogeen, progesteron en testosteron flink gaan schommelen.
De menopauzeklachten
59% van de Belgische vrouwen weet niét dat depressieve gevoelens een klacht van de menopauze kan zijn
Op de vraag welke klachten kunnen voorkomen bij de menopauze, vinkte slechts 33% van de respondenten in onze gezondheidsenquête ‘opvliegers’, ‘nachtelijk zweten’ en ‘hormonale schommelingen’ aan. Maar er zijn ook heel wat symptomen die nog minder of helemaal niet in verband worden gebracht met de (peri)menopauze.
- 82% weet niet dat concentratieproblemen een gevolg kunnen zijn van de menopauze.
- Slecht slapen? 60% denkt daarbij niet meteen aan de overgang.
- Osteoporose is bij 68% niet gekend als gevolg van de menopauze.
- Duizeligheid? Ook dat kan een gevolg zijn van de overgang, al weet 92% van de vrouwen dat niet.
- 59% van de Belgische vrouwen weet niét dat depressie een symptoom kan zijn.
Zeker dat laatste is iets om alert voor te zijn, al is niet iedereen kwetsbaarder voor een depressie tijdens de overgang, weet professor en gynaecoloog Herman Depypere van het UZ Gent: “Wie in het verleden al met een endogene depressie (waarbij erfelijkheid en hormonen een belangrijke rol spelen, red.) te maken kreeg, loopt het risico op een ‘nieuwe’ depressie. Dat komt omdat een depressie vaak voorkomt in periodes van belasting: na een zwangerschap bijvoorbeeld, of een scheiding. Ook de overgang kan een trigger zijn.”
“Wat wél iedereen kan overkomen tijdens de overgang is een burn-out. De combinatie van menopauzeklachten (vermoeidheid, slecht slapen, concentratieproblemen…) kan ervoor zorgen dat je na een tijd door de knieën gaat. Dat kan gelukkig wel vermeden worden door een goede behandeling. Als de basis goed zit (een gezond lichaam, een goede nachtrust en een goede weerstand) dan volgt de rest vanzelf.”
De behandeling van menopauzeklachten
58% van de Belgische vrouwen probeert medische klachten – en dus ook menopauzeklachten – eerst zelf op te lossen
Dat klinkt herkenbaar voor professor Herman Depypere: “De meesten minimaliseren de ongemakken. ‘Het is wat het is’, denken ze, of: ‘het gaat wel over’. De klachten verdwijnen wel, maar dat kan soms jaren duren. Met de juiste behandeling kun je de klachten wel verzachten of verminderen.”
29% van de vrouwen weet zelfs niet welke behandelingen er allemaal bestaan voor menopauze-klachten
De bekendste is hormoontherapie, maar die is slechts gekend bij 32% van de vrouwen die we bevroegen in onze gezondheidsenquête. Herman Depypere: “Door genoeg te bewegen, gezond te eten en op gewicht te blijven, kom je al een heel eind. Wie last heeft van warmteopwellingen, stijve spieren, hartkloppingen, een verminderd libido… kan gebaat zijn met bio-identieke hormonen.”
“Mensen staan er soms weigerachtig tegenover en denken dat als ze hormonen nemen ze ook borstkanker krijgen, maar dat is niet zo, wel integendeel. Hormoontherapie heeft een positief effect op de gezondheid: het is goed voor het hart en de bloedvaten, en het houdt de dichtheid van de botten in stand – waardoor het risico op osteoporose weer kleiner wordt. Met hormoontherapie kun je trouwens op elk moment beginnen, en elk moment weer stoppen. Het is soms zoeken naar de juiste dosis, maar eens die goed zit, kan het verlichting brengen.”.
Op consultatie bij de menopauzeconsulent
1 op de 8 Belgische vrouwen heeft nog nooit gehoord van een ‘menopauzeconsulent’
Als je in de overgang zit, kun je terecht bij onder meer je huisarts en je gynaecoloog. Maar ook menopauzeconsulenten zijn opgeleid om je te begeleiden. Alleen zijn zij nog niet zo bekend, blijkt uit onze gezondheidsenquête. Professor Herman Depypere legt het je graag uit: “Een menopauzeconsulent is net als een vroedvrouw of een borstverpleegkundige een onmisbare sidekick van de gynaecoloog. Consulenten staan altijd dichter bij de patiënte, waardoor ze een veel beter idee hebben van wat er allemaal speelt. Menopauzeconsulenten zijn dus zeker niet de grote rivalen van de gynaecologen, maar we werken juist heel nauw samen, in het belang van de patiënte.”
Menopauzekennis bij de Libelle-lezeres
Wist je trouwens dat de Libelle-lezeres een betere kennis blijkt te hebben over de menopauze dan de doorsnee vrouw? “Verbazen doet me dat niet”, zegt professor Herman Depypere. “Libelle spreekt meerdere generaties vrouwen aan. De jongere dames denken wellicht nog lang niet aan de menopauze, maar gaan bij het lezen van een artikel misschien wel symptomen herkennen bij hun mama. Vrouwen rond de vijftig zijn waarschijnlijk wat alerter na het lezen van een menopauzeartikel, en gaan klachten sneller linken aan de overgang. Dat is goed, want herkenning is heel belangrijk in het menopauzeverhaal. Daarom dat ik van mening ben dat iedereen, ook mannen, al van jongs af aan moeten geïnformeerd worden over de menopauze. Het is zo’n belangrijke levensfase, maar er is nog te weinig aandacht voor.”
Ook op het nieuwe platform Women in Menopause vind je heel veel relevante informatie over alles wat bij de menopauze komt kijken. Het platform is speciaal ontwikkeld om vrouwen de tools aan te reiken om deze levensfase niet lijdzaam te ondergaan, maar er bewust en krachtig mee om te gaan, door middel van inzichten in onderzoeken, praktische tips en advies en ook gedeelde ervaringen van andere vrouwen.
Meer weten over de menopauze?
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!