Koens column: “Hoeveel voornemens komen écht uit onszelf en worden ons niet opgedrongen?”

Koen Strobbe (58) is na twintig jaar in het zuiden van Frankrijk met zijn vrouw Ilse en zoon Kwinten terug in ons land.

Er staan deze week heel wat bezoekjes aan familie en vrienden op het programma, dus onze auto kan best wel een grondige wasbeurt gebruiken. Als ik naar de carwash vertrek, staat de buurman zijn auto met een traditionele emmerspons-en-zeemvel op de oprit te wassen. Ik knik bewonderend en biecht op dat ik liever voor de luiere variant kies.

De buurman lacht groen: hier nat in de kou staan, is ook niet echt zijn ding, maar gisteren werd op een familiediner plots het briljante idee gelanceerd om nieuwjaarsvoornemens te maken. Onder zachte dwang van zijn lieve vrouw koos hij voor ‘minder geld uitgeven aan domme dingen’ en ‘meer bewegen in de buitenlucht’. Waardoor hij dus nu hier staat te bibberen in de vrieskou.

’s Avonds aan tafel vraag ik, half voor de grap, of we ook niet eens wat goede voornemens zouden maken, dit jaar. Maar er is weinig enthousiasme bij de huisgenoten. Ilse zegt pragmatisch dat allerlei studies uitwijzen dat negentig procent van alle voornemens alweer gebroken is op het einde van januari en Kwinten is nog categorieker in zijn afwijzing: op school heeft een lerares een filmpje gestreamd, waarin een psycholoog uitlegt dat mensen bij het begin van een nieuw jaar dénken dat ze dingen anders moeten doen, terwijl je zaken die écht anders moeten gewoon moet aanpakken op om het even welk moment.

Het filmpje gaat ook over onze westerse cultuur, die gebaseerd is op druk. Iedereen stelt eisen en iedereen creëert verwachtingen, waardoor we uiteindelijk zo verlamd worden door al die externe druk, dat we zelfs afhaken voor de simpelste dingen en gewoon helemaal niets meer aan onszelf veranderen. Ilse en ik kijken elkaar schuins aan, met een monkellach op de lippen.

Hoe leuk is het om een tienerzoon in huis te hebben die zelfstandig begint te denken en – waren we niet allemaal zo op een bepaalde leeftijd? – ervan overtuigd is dat hij het allemaal véél beter weet dan mama en papa. Maar hij werpt natuurlijk wel een interessant licht op de hele discussie. Hoeveel van de dingen die we onszelf opleggen, of dat nu nieuwjaarsvoornemens zijn of niet, komen echt uit onszelf? En hoeveel worden er ons eigenlijk min of meer opgedrongen?

Neem nu een van de voornemens die waarschijnlijk (en zeker na de eindeloze reeks feestmaaltijden) met stip op nummer één staat: vermageren… Hoeveel mensen beginnen aan een dieet, puur omdat ze ervan overtuigd zijn dat het goed is voor henzelf? Ik wed dat we niet eens aan vijftig procent komen. Ik denk dat een groot deel van de nieuwe leden van de magerclub vooral wil afvallen om niet op te vallen, omdat ze de blikken en de vele opmerkingen beu zijn.

Natuurlijk is die druk van buitenaf niet altijd slecht: wie rookt of overmatig alcohol drinkt, kan best een zetje gebruiken om van zijn of haar ongezonde gewoonte af te geraken. Een collega op het werk, die al heel haar leven aan de sigaret is en voor de zoveelste keer probeert te stoppen, vertelt dat ze zelf op zoek is gegaan naar die sociale druk. Ze laat zoveel mogelijk mensen uit haar omgeving weten dat ze wil stoppen. Hoe meer mensen het weten, hoe meer druk dat op haar schouders legt om niet af te gaan.

Voor haar betekent die druk steun, en zonder zou haar plan om eindelijk te stoppen nooit lukken. Maar een andere collega, die ons hoort praten, mengt zich in het gesprek en is net ongelooflijk tegen die sociale druk: hij heeft een tijd geleden beslist om minstens vier keer per week een uur stevig te gaan joggen. Al dat zitten op kantoor kan immers niet goed zijn voor een mens.

In het begin vond hij die nieuwe gewoonte fantastisch: de frisse lucht die zijn longen vulde, het bloed dat in zijn slapen bonkte, kortom het heldendom van de nieuwe loper. Maar ondertussen is hij het grondig beu om thuis geen seconde meer in de zetel te kunnen zitten zonder dat er iemand vraagt of hij vandaag al gelopen heeft.

Onder onze kerstboom staat nog een volumineus pak dat ik met nieuwjaar mag openmaken. Pas nu valt me op dat het net groot genoeg is om er zomaar een emmer, een spons en een zeemvel in te verbergen.

Lees meer van Koen Strobbe:

• Koens column: ‘Ik besef dat het een luxe is dat ik mijn kar kan volladen voor mijn feestmaal”
• Koens column: “Aan elke kerstbal hangt een verhaal, je kunt ze toch niet zomaar vervangen door nieuwe?”
• Koens column: “Veel mensen denken dat ik als wijnboer in Frankrijk hele dagen in de zon lag”

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!