“Op de trein zijn er twee soorten mensen: de Luidruchtige Levensverteller en de Fluisterende Mysterieuzeling”

Koen Strobbe keerde na twintig jaar in het zuiden van Frankrijk met zijn vrouw Ilse en zoon Kwinten terug naar ons land.

Over spraakwatervallen en fluisteraars

Op de trein naar het werk zit een man voor wie de term ‘spraakwaterval’ lijkt te zijn uitgevonden. In een niet te stoppen woordenvloed vertelt hij heel zijn leven aan een jongedame die tegenover hem zit. Ik stel me voor dat de dame en hij collega’s zijn, ongetwijfeld bij een of ander ministerie. Eigenlijk wil ik liever mijn boek lezen, maar niet alleen is het daarvoor te druk als iemand zo luidop zit te vertellen, een mens begint natuurlijk ook als vanzelf te luisteren.

Het lijkt wel alsof de man denkt dat hij op een trein naar nergens zit en dat hij alles wat hij nog wil zeggen absoluut hier en nu met zijn reiscompagnon, en bij uitbreiding de hele coupé, moet delen. Zijn monoloog, die zich uitstrekt van hondenrassen, over zijn scheiding, tot zijn nakende pensioenplannen, doet me denken aan een stoomtrein die over de rails dendert zonder ooit te vertragen.

Hoewel ik zelf meer een fan ben van ingetogenheid en discretie, kan ik niet ontkennen dat er iets bewonderenswaardigs is aan zo’n totale ongeremdheid. In een tijdperk waarin privacy vaak een schaars goed lijkt te zijn, hebben mensen zoals deze man een verfrissende lakse houding ten opzichte van het delen van hun leven met wildvreemden. Ze lijken zich geen zorgen te maken over wie er luistert of wat anderen van hen denken. Ze zijn gewoon zichzelf, zonder pretentie of terughoudendheid.

Als u ooit in een koffiebar, een trein of een willekeurige openbare ruimte bent geweest, weet u precies waar ik het over heb. Die totale ongeremdheid van vertellen doet me ook denken aan de verschillen tussen culturen, als het gaat om luidruchtigheid en openheid. Nederlanders en Amerikanen lijken bijvoorbeeld veel minder bezorgd te zijn over het delen van persoonlijke details in het openbaar.

Als ik van mijn werk over de Antwerpse Meir naar het station loop, hoor ik ze vaak al van ver aankomen, de Nederlanders: luid tegen elkaar roepend hoe lekker ze gegeten hebben, hoe lastig de dag op het werk was, of welke collega ze absoluut wel of niet leuk vinden. En toen we deze zomer in New York rondliepen, viel het me ook op hoe de gemiddelde Amerikaan op straat keihard tegen z’n metgezellen of tegen z’n telefoon praat, alsof er geen wereld rondom bestaat. Hele huishoudelijke ruzies kun je zo meevolgen, als je enkele straten lang in het kielzog loopt.

Betekent dat nu dat ik absoluut niet hou van treinreizigers met een ingebouwde megafoon in hun keel? Absoluut niet. Mijn grootmoeder zei immers al: in het leven moeten er van alle soorten zijn. Op de trein zijn dat dan (minstens) twee soorten: de Luidruchtige Levensverteller en de Fluisterende Mysterieuzeling. Want die laatste heb je ook. Ze vormen het volmaakte tegendeel van de man die vandaag de trein vult met zijn stem.

En ook zij kunnen een treinreis interessant maken. Want als zo’n vrouw of man dan stilletjes tegen een reisgezel of in de telefoon zit te fluisteren, word je vanzelf nieuwsgierig naar waarover het gaat, en spits je je oren. Waarop dit soort mensen zich dan nog meer als een schaduw achter hun laptop of telefoon gaan verschuilen, alsof zij de hoeders zijn van grote geheimen die ze aan niemand mogen prijsgeven, en de treinwanden oren hebben. Even vermakelijk dus, maar zo volledig anders dan onze vriend vandaag, die zijn stem lijkt getraind te hebben om elk detail van zijn leven te delen met iedereen binnen een straal van honderd meter.

Terwijl de trein na deze bijzonder levendige rit het station binnenrijdt en ik mijn boek dan maar wegstop, bedenk ik met een glimlach dat er in de gemiddelde treincoupé ruimte is voor zowel de spraakwatervallen als de fluisteraars van deze wereld. Want allemaal dragen ze bij aan de kleurrijke veelzijdigheid van hoe mensen zijn.

Als ik opsta en mijn jas en rugzak neem, loopt de man voor wie de wereld een podium is, luid vertellend naar buiten. En ik geef graag toe dat hij, op zijn eigen luidruchtige manier, mijn reis nét dat tikje interessanter en boeiender heeft gemaakt dan wanneer ik enkel in mijn boek had zitten lezen.

Meer van onze columnisten:

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!