In een ander land opnieuw beginnen met je hele gezin: we dromen er misschien allemaal weleens van, maar Sara dééd het gewoon. Hier lees je haar column over het leven met kinderen zoals het is, in Zweden.
Wie is Sara? 44, getrouwd met Phil en mama van twee karaktervolle kids, Elias (16) en Stina (13). Ze ruilden hun Hasseltse stadswoning in voor het lagom leven in Småland, Zweden.
Het was het bericht over de Zweedse Aina Wifalk dat me deed nadenken over mijn – verre – toekomst hier in Zweden afgelopen week. Dat de naam geen belletje doet rinkelen is niet verwonderlijk – en wees gerust, ik kende haar ook niet –, maar de foto die bij het bericht hoorde, verraadde waardoor ze bekend raakte. Aina ontwierp in 1978 namelijk iets wat het leven van veel oudjes zou veranderen: de rollator.
Bang om oud te worden
Met een intussen moderner exemplaar zie ik hier dagelijks kranige dames en heren door het dorp wandelen. Ze lachen hartelijk, of maken tijd voor een praatje als ze een bekende tegenkomen. Dan parkeren ze hun rollator aan de kant van het pad en zetten zich rustig neer op het hiervoor voorziene zitje. Als ze uitgerust en uitgepraat zijn, zetten ze elk hun eigen weg verder. Amper weerstand hier, zo lijkt het wel, vooral dankbaarheid voor dit handige karretje. In het parkje rond het rusthuis, op het pad langs het meer of in de supermarkt, deze rollator is hun weg naar meer vrijheid. Ze lijken gelukkig.
Hoe zou het er hier in het woonzorgcentrum aan toegaan, denk ik, als ik de mevrouw met de rollator in het park zie wandelen…
Oud worden, veel mensen zijn er bang voor. Veel hangt echter af hoe je naar leeftijd kijkt. En welke blik je oudere mensen toewerpt. Want die grijze haren staan niet enkel voor behoorlijk wat jaren op de teller, maar ook voor ervaring, maturiteit, levenswijsheid en zelfkennis. We vergeten soms dat deze mensen een bron van kennis en inspiratie kunnen zijn. Is het de fysieke achteruitgang, of het gebrek aan respect en het bijna kinderlijk behandelen van ouderen dat ons afschrikt?
Toegegeven, als ik denk aan het typische beeld dat nog steeds bestaat van het rusthuis, word ik ook niet vrolijk. Ik stel me de ietwat weeë geur voor die er hangt, het rijtje oudjes dat voor het raam werd gezet ‘zodat ze iets hebben om naar te kijken’, het maagsparend kleurloos avondeten dat al om vijf uur in de namiddag geserveerd wordt. Hoe zou het er hier aan toegaan, heb ik meermaals gedacht als ik enthousiast ‘hej hej’ zeg tegen de mevrouw met de rollator die op wandel is, samen met een vriendelijke medewerkster van het plaatselijke woonzorgcentrum. Zou het er hier gemoedelijker zijn? Zouden er kaarsjes op de tafels staan?
Oud worden in Zweden
Het personeel volgt het ritme van de bewoners, niet andersom…
Ik dacht terug aan het artikel dat ik onlangs las in Knack, waarin uitgelegd werd waarom de Zweden wél naar het woonzorgcentrum willen. Knack reisde naar het hoge noorden en zocht uit wat het Zweeds systeem zo anders maakte. De eerste bewoner die ze spraken was 89 en vatte het samen als ‘het is alsof ik in een luxehotel woon’. Het is vooral de rust die er opvalt, het personeel volgt het ritme van de bewoners en niet andersom, vertelt een Vlaamse welzijnsambassadeur die er op bezoek is.
In gedachte wandel ik het woonzorgcentrum hier in het dorp binnen en sla een praatje met de bewoners. Ik snuif er de sfeer op, vraag hen of ze gelukkig zijn, en of ze het respect krijgen dat ze verdienen. Of ze trots zijn op hun grijze haren en rimpels die verraden hoe oud ze zijn. Voorlopig blijft het bij een gedachte, en wandel ik rustig verder. Maar de nieuwsgierigheid wordt groter, want op een dag zal ik ook oud zijn. Of het dan in Zweden is, of terug in België, stilletjes hoop ik dat ik even vrolijk door het dorp mag wandelen, mét of zonder rollator.
Meer verhalen uit Zweden:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!