Na ‘Shalom Allemaal!’ krijgen we opnieuw de kans om binnen te kijken achter de gevels van de chique Joodse herenhuizen in Antwerpen. ‘Rough Diamonds’ is een spannende nieuwe misdaadreeks op Eén, met Ini Massez in de rol van haar leven.
Ze is de vaste stem in de radioreclamespotjes van Libelle Lekker, maar waarschijnlijk ken je Ini Massez (47) beter van één van haar vele rollen op tv. Als haar naam niet meteen een belletje doet rinkelen, dan haar foto zeker wel. Al meer dan twintig jaar draait ze mee in tal van series, waaronder ‘Salamander’, ‘Ella’, ‘Vermist’, ‘Loslopend Wild’ en ‘Knokke Off’.
Toch heeft ze nu pas haar eerste grote hoofdrol in een dramareeks te pakken, maar wat voor één. In ‘Rough Diamonds’, eerder al te zien op Netflix en nu dé nieuwe zondagavond-reeks op Eén, speelt Ini Massez de dochter van een ultraorthodoxe Joodse diamantairsfamilie in Antwerpen. Een intense rol waar ze heel erg van genoten heeft, vertelt ze in Buitenland, Bornem, met zicht op de Schelde. Echtgenoot Geert verbouwde hier samen met een vriend een ponton en zette er een huisje op. Zo beland ik op een nazomerse zaterdagochtend op de mooiste plek waar ik voor Libelle ooit een interview deed.
Over ‘Rough Diamonds’
Nadat Yanki Wolfson, één van de zonen uit een Joodse diamantairsfamilie in Antwerpen, uit het leven stapt, komt aan het licht dat het familiebedrijf door zijn gesjoemel in moeilijke papieren zit. Broer Eli (Robbie Cleiren) en zus Adina (Ini Massez) proberen de zaak weer op de rails te krijgen, samen met hun andere broer Noah (Kevin Janssens). Hij brak jaren geleden met zijn geloof en trok naar Londen, maar wordt nu teruggehaald om mee puin te ruimen. Nu op Eén op zondagavond.
Ini, tot voor kort had ik weinig weet van hoe de chassidisch Joodse gemeenschap in Antwerpen leeft. Jij wel?
“Nee, totaal niet! Daarom vond ik het ook zo verrijkend om deze rol te spelen, ik heb me daar echt in vastgebeten. Mijn schoonheidsspecialiste zit in de Antwerpse jodenbuurt, dus ik zag hen wel geregeld, maar ik dacht altijd: ik ben blij dat ik niet in zo’n gezin ben geboren. Maar dat beeld heb ik toch moeten bijstellen.
Als voorbereiding heb ik me maandenlang ondergedompeld in hun cultuur. Ik had een Joods gezin in Antwerpen waar ik vaak naartoe ging en waar ik mocht helpen bij de voorbereiding van hun feesten. We zijn ook samen naar de synagoge geweest. Ik kon hen alles vragen, onder andere over hun 613 ‘mitswot’ of voorschriften waaraan ze zich nauwgezet moeten houden: drie keer per dag bidden, hun voedsel zegenen, geen varkensvlees en melk samen eten, een pruik of een keppeltje dragen…”
Dat van die pruik had ik dus helemaal niet door. Ik dacht dat je met geföhnde haren rondliep, tot ik je in de vierde aflevering je pruik zag opzetten.
“Elke getrouwde Joodse vrouw draagt een pruik. En in de betere Joodse families heeft een vrouw zelfs meerdere pruiken, afhankelijk van de gelegenheid. Ik zou het niet kunnen, leven volgens al die strenge voorschriften.
Maar veel van mijn vooroordelen bleken helemaal niet te kloppen. Ik schrok van de levendigheid in die gezinnen, hoe sterke vrouwen er de scepter zwaaien, en hoeveel humor ze hebben! In deze serie tref je natuurlijk een gezin in volle crisis, maar ik hoop wel dat je voelt hoe verbonden Joodse families zijn.”
Veel van mijn vooroordelen over de Joodse gemeenschap bleken helemaal niet te kloppen
Absoluut. In de serie speel je Adina Glazer, de dochter in een familiebedrijf. Jullie moeten de zaak verderzetten, want er wordt gezegd: ‘het zit in ons bloed.’ Er is geen ontsnappen aan.
“Ik denk dat je dat alleen ten volle begrijpt als je samen een bedrijf runt. Het is niet alleen iets dat hen bindt, het is ook een kwestie van eer. Van een naam die hooggehouden moet worden, laten zien waar je als familie voor staat. De zelfdoding van één van de broers in de eerste aflevering is binnen de Joodse gemeenschap echt een smet op je blazoen.”
Adina runt het bedrijf samen met haar twee broers, gespeeld door Kevin Janssens en Robbie Cleiren. Zij mag die taak echter niet invullen zoals pakweg Barbara Torfs dat bij Schoenen Torfs mocht doen.
“Wij spelen chassidische Joden. Die zijn streng, maar niet ultrastreng. De meisjes mogen bijvoorbeeld studeren en carrière maken. Maar er zijn ook veel beperkingen, ja. Op een bepaald moment moet mijn personage een voorstel doen aan zakenlui, die allemaal in één ruimte dicht bij elkaar staan. Omdat er te weinig afstand kan worden bewaard tussen mannen en vrouwen, mag ze daar niet binnen.
Ik ben ter voorbereiding ook in een Joods klasje geweest. Toen ik de vraag stelde wie er later wilde studeren, staken maar vijf meisjes hun vinger op. Dat verbaasde me. Hun ideaalbeeld is toch dat grote gezin, met de moeder die thuisblijft en voor hen zorgt. Het zit in hun cultuur ingebakken.”
In de reeks spreken jullie een mix van Jiddisch, Vlaams, Engels en Frans, vaak door elkaar in één zin. Spreekt de Joodse gemeenschap in Antwerpen echt zo?
“Ja, ze switchen de hele tijd tussen verschillende talen. De kleine kinderen die in de serie meespelen, zijn bijna allemaal echte Joodse kinderen. Die praten vloeiend Hebreeuws, Jiddisch, Engels en Nederlands. Onwaarschijnlijk! Ik vond dat echt knap. Als je dan ziet hoe wij pas in het vijfde leerjaar onze eerste les Frans krijgen…”
Was het niet moeilijk om dat Jiddisch onder de knie te krijgen?
“Ik heb een redelijk goed gevoel voor talen, ik ben heel snel weg met dialecten. Maar het was toch pittig studeren, ja. Want er zit wat oud-Duits in die taal, maar de klanken zijn toch anders. We kregen een coach die ons hielp, en verder was het veel oefenen, oefenen, oefenen. We moesten ook Hebreeuws leren, want de zegeningen van drank en voedsel gebeurt met Hebreeuwse spreuken. Dat is dus puur vanbuiten leren (begint Hebreeuwse zegeningen op te zeggen met diepe klanken vanuit de keel).
Urenlang heb ik die litanieën ingestudeerd voor de laatste aflevering waarin we Jom Kipoer vieren. Soms werd ik ’s nachts badend in het zweet wakker: ‘Ik kan ze niet meer!’ En dan begon ik ze weer op te zeggen tot ik in slaap viel. Als je dan ziet dat ze uiteindelijk in de gemonteerde scène maar één zegening gebruikt hebben… Had dat dan gezegd, dan had ik niet zoveel hoeven te studeren!” (lacht)
Urenlang heb ik Hebreeuwse litanieën ingestudeerd. Soms werd ik ’s nachts wakker: ‘Help! Ik kan ze niet meer!’ En dan begon ik opnieuw tot ik in slaap viel
Moet je soms vermageren voor een rol? Ik had de indruk dat je nu heel scherp stond.
“Nee. Ik heb altijd rondere en minder ronde periodes gehad. Maar ik ben er nooit echt mee bezig geweest. Het vervelende is dat ik nu in de menopauze zit en ik mijn gewicht niet meer onder controle heb. Iedereen doet daar lacherig over, maar ik vind dat wel heftig.
Voor de serie ‘Knokke Off’ moest ik allemaal dure kleding van Natan dragen. In die draaiperiode ben ik zes kilo bijgekomen, zomaar, zonder iets aan mijn eetpatroon te veranderen. Je ziet dat niet in mijn gezicht, maar vier kilo is een kledingmaat, hé. Op het einde van die reeks kreeg ik dus mijn rits niet meer dicht. (lacht)
Ik ben nu een nieuwe serie aan het draaien en op de set zitten we met een aantal vrouwen in dezelfde fase. De vapeurs. Het kletsnat wakker worden ’s nachts van het zweten. De extra beharing die je ineens krijgt. Heel vervelend hoor, die hormonen.”
Je acteert al van je 23ste. Heb je schrik om met het ouder worden minder kansen te krijgen als actrice?
“Nee, dat niet. Ik weiger zo te denken, want als je dat begint te geloven, dan maak je je wereld wellicht ook kleiner. Je creëert je realiteit met wat je gelooft hé…
Tijdens corona was mijn agenda leeg, alle producties werden uitgesteld. Het enige wat ik nog had toen, was mijn stemmenwerk voor reclamespotjes en tekenfilms. En nu zit mijn agenda weer vol. Zoals alles in het leven gaat een carrière met eb en vloed. Ik wil geen doemdenker zijn.”
Je begon al heel jong met mediteren. Kun je daarom zo goed om met de eb- en vloedperiodes in het leven?
“Mediteren heeft mij heel erg op de grond gezet. Je kunt dat het best vergelijken met een trampoline. Hoe hoger je springt, hoe dieper je landt. Dus hoe ‘hoger’ je in bewustzijn gaat, hoe aardser en ‘echter’ alles wordt, ook al klinkt dat misschien heel raar wat ik zeg.
Toen ik met mediteren begon, was dat absoluut nog niet zo populair als vandaag. Ik schaamde mij er een beetje voor, want het was toen nog een soort hekserij voor geitenwollensokken. Gelukkig is dat nu anders. Ik ben blij dat ik altijd trouw ben gebleven aan dat diepe gevoel vanbinnen dat mij de weg wees. Ook al koos ik soms een pad waar anderen lacherig over deden of hun wenkbrauwen voor optrokken.”
Wat was de aanleiding om te beginnen mediteren?
“Ik zat in mijn eerste jaar aan de theaterschool toen ik heel zwaar ziek werd. Het was alsof ik helemaal vastzat in mijn emoties, ik kon mij niet uitdrukken. Ik ben toen in therapie gegaan – zonder dat mijn ouders het wisten, ik betaalde dat met het geld van mijn vakantiejob. En die vrouw heeft me leren mediteren.
Dat was… zo’n moment van wakker worden. Ik zat op die stoel en kon niet meer bewegen. Als actrice moet je sowieso op zoek gaan naar je authenticiteit, naar wie je écht bent. Mediteren heeft me daar ontzettend bij geholpen. Ik ben heel chaotisch. Dat is de aard van het beestje en ik heb geleerd dat dat niet erg is. Door te mediteren kan ik gewoon ‘zijn’. Het is oprecht één van de grootste rijkdommen in mijn leven.”
Nog een rijkdom: naast plusdochter Lola zijn er je kinderen Pien, Jakoba en Felix. Ze zijn intussen negenentwintig, negentien, achttien en dertien. Wat heeft het moeder worden je geleerd?
(Denkt lang na) “Moeder worden was voor mij echt de roep van de buik. Ik ben twee keer thuis bevallen en één keer poliklinisch, elke keer met mijn zus erbij als vroedvrouw. Eén van de dingen die ik nooit – maar dan echt nooit – zal vergeten, is dat ik bij mijn eerste bevalling tijdens mijn weeën in het ziekenhuis de gynaecologe in de verte tegen mijn zus hoorde zeggen: ‘Pfff, daar durft ze niet door.’
Het was alsof er een vuur in mij wakker werd! Vijf minuten later is Pien geboren. Ik heb een zacht karakter en ben heel conflictvermijdend. Maar als het nodig is, dan kan ik vechten. Dat gevoel van: ‘Hier sta ik, en hoe zwaar de storm ook wordt, ik blijf overeind.’ Het was een kracht die meegekomen is met moeder worden, en die heeft me sindsdien nooit meer verlaten.”
Dat gevoel van: ‘Hier sta ik, en hoe zwaar de storm ook wordt, ik blijf overeind’ is meegekomen met het moederschap. Het is een kracht die me sindsdien nooit meer verlaten heeft
Je was onlangs te gast met je twee dochters op Radio 2 naar aanleiding van Moederdag. Ze vertelden hoe fijn het was dat jij zo ‘echt’ was als moeder, en hoe dat ervoor zorgde dat zij zichzelf konden zijn.
“Ja, dat vond ik een heel mooi compliment. Toen ik pas moeder werd, wilde ik alles perfect doen. Maar de cupcakes bakkende moeder die elke dag aan de schoolpoort staat… ik kon het niet. Ik werd doodongelukkig van dat ideaalbeeld. Toen heb ik de klik gemaakt om dat los te laten. ‘Mama is maar een titel, een rol’, heb ik tegen mezelf gezegd. ‘Ik ben gewoon nog altijd Ini. Ik heb kinderen gekregen, en ik ga mijn best doen.’
Elke ouder wil dat z’n kinderen dolgelukkig worden, dat ze geen schrammetje op hun ziel krijgen. Maar je maakt altijd fouten. Ik vond het fijn om te horen dat ze zichzelf kunnen zijn. Dat ze wat ze vanbinnen voelen ook mogen uitdragen. Echt zijn vind ik héél belangrijk.”
Ik vind ook dat jij heel echt acteert, met een enorme naturel.
“Dank je.” (Denkt na) “Vroeger kon ik soms weleens denken: hoe ga ik zus of zo spelen? Maar als je personage oog in oog staat met de verkrachter van haar dochter en je moet die man neerschieten… dat gevoel kun je niet bedénken. Dus nu weet ik: zodra ik mijn tekst ken, is het gewoon op ‘enter’ duwen, en dan rolt het er wel uit.
Bij de opnames van ‘Ella’ heb ik geleerd dat ik niet meer mag nadenken op de set. Ik had zoveel scènes op een dag, dat was gewoon: de kraan opendraaien en zien wat er komt. En als dat hoofd er niet meer tussen zit, dan voelt het soms alsof ik word overgenomen door iets groters. Dat er geen ruis meer is, dat alles rondom en in mij stil wordt en dat ik een kanaal ben voor dat grotere dat door mij heen gespeeld wil worden. Dat zijn van die momenten dat je voelt dat je echt mensen raakt en dat ik na een draaidag diep vervuld naar buiten stap, dat alles één is geworden.”
Een beetje zoals mediteren, Ini. Dat zal het resultaat zijn van al die jaren trainen.
“Misschien is dat inderdaad wel zo. Als ik vroeger begon te mediteren, moest de boel eerst aan de kant staan en moest ik gedoucht zijn. Maar intussen kan ik heel snel een staat van zen bereiken.” (lacht)
Wie met vragen zit rond zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de website zelfmoord1813.be.
Tekst: Annelies Dyck • Foto: Ann De Wulf • Locatie: cadeaudelescaut.be
Meer lezen:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!