“Mensen staan kniehoog in het water en kijken radeloos toe hoe hun hebben en houden wordt buitengedragen”

Koen Strobbe keerde na twintig jaar in het zuiden van Frankrijk met zijn vrouw Ilse en zoon Kwinten terug naar ons land.

Over de zondvloed die door zijn dorp raasde

Wanneer ik deze column schrijf, heeft het dorp waar wij wonen net de zondvloed over zich heen gehad. Mensen staan kniehoog in het water en kijken radeloos toe hoe hun hebben en houden door vriendelijke buren naar buiten wordt gedragen. Aan elk van de stukken hangt een herinnering vast. Liefdevolle herinneringen waarvoor straks enkel nog een plekje op de plaatselijke stortplaats is gereserveerd. Met wrange trots zien de buurtbewoners dat hun gemeente een van de hoofdpunten in het televisienieuws is.

Ik raak met een van hen, een boer van bijna tachtig, aan de praat. Ik heb hem al vaker gezien, en dacht altijd: je zou hem maar net zeventig geven. Nu ziet hij er negentig uit. Met hangende schouders vertelt hij dat hij de routine kent die nu gaat komen. Zijn zoon komt straks, in detail, foto’s maken van alles wat er kapot is gegaan. En als dat dossier klaar is, is het bang wachten op de expert van de verzekering. Hij hoopt dat hij op zijn minst een déél van de reële schade vergoed zal kunnen krijgen. Want de tijden zijn veranderd. Vroeger was die expert een bekende, die niet alleen zijn kennis gebruikte, maar ook een grote portie medelijden en begrip meebracht. Hij dronk een kop koffie mee en luisterde geduldig naar de miserie.

Vandaag is alles anders geworden. Net als je de verzekering nodig hebt, is ze vaak meer een tegenstander dan een bondgenoot. Op alles wordt afgedongen. ‘Dat was toch al oud, meneer, en heeft u er nog een factuurtje van?’ Verzekeraars zijn niet meer de bekenden uit het dorp, maar anonieme winstmolens ‘ergens in de stad’ geworden. Elke euro die ze niet uitkeren, gaat rechtstreeks naar de winst van het bedrijf. Hij zal heel blij zijn als de helft van wat verloren is op de een of andere manier wordt vergoed.

Klimaatpraat

En hij zou natuurlijk geen boer zijn als hij het niet nog eens uitgebreid over het veranderende klimaat zou hebben. Grinnikend zucht hij dat de wetenschappers weleens definitief uit hun pijp mogen komen: gaan we nu een woestijn worden, of komt de zee weldra naar hier? De ene dag is het te droog, de andere dag te nat. En dat zij, de boeren, voor al die miserie verantwoordelijk zouden zijn, dat is al helemaal een grap. Als hij zijn dochter bezoekt, die achter Antwerpen woont, ziet hij kilometerslang fabrieken hun gigantische rookwolken uitstoten.

Maar o wee dat dáár iemand een opmerking over durft te maken. Dan wordt er meteen gedreigd met werkgelegenheid en dure gevolgen. Van de boeren zijn ze niet zo bang, zelfs al leggen die het verkeer of de toegang tot de havens lam. Niemand denkt blijkbaar nog aan wat er een paar jaar geleden met het gas is gebeurd, dat zo verschrikkelijk duur werd omdat we alles moesten importeren, en overgeleverd waren aan de willekeur van buitenlandse producenten. Willen ze daar in Brussel écht dat zoiets ooit met het dagelijkse brood, de worst en de patatten gaat gebeuren? Dat de mensen honger gaan lijden omdat ze hun eten niet meer kunnen betalen? Awel, ze zijn goed op weg, de mannen in hun kostuum.


Onder zijn strijdvaardigheid zie ik gelatenheid en onbegrip voor wat er met de wereld aan het gebeuren is. Met het slijkspoor dat van onder zijn voordeur komt als bewijs. Een oude man die centimeters verwijderd is van opgeven.
Hij kijkt op zijn horloge en zegt dat hij naar zijn zoon moet: de koeien moeten eten, die trekken zich niets aan van het weer. Hij sloft naar zijn tractor en rijdt in een zwarte dieselwolk de glibberige weg op. Ik ben blij voor hem dat de koeien er zijn om hem wat af te leiden van zijn gedachten.

De kans is groot dat het op het ogenblik dat dit stukje verschijnt al een tijdje mooi weer is. Het zou zelfs kunnen dat de weerman al oproept om de tuin niet meer te besproeien en de auto niet onnodig te wassen. Omdat het grondwaterpeil weer eens ‘historisch laag’ staat. Het is een grapje dat de bejaarde boer in het dorp maakte, met een hulpeloos lachje op zijn gezicht, terwijl hij kniehoog in het water stond.

Meer columns lezen?

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!