Deze lezeressen bloeiden helemaal op tijdens hun pensioen

Met pensioen gaan, is zoveel spannender dan het clichébeeld van achter je begonia’s naar buiten zitten turen. Vraag maar aan Anne, Renilde en Wiske.

Mijn pensioen, mijn lang leven!

Anne stapte in het bestuur van Markant en vond er verbondenheid

Anne (68): “Mijn leerlingen op school, dat was mijn lang leven. Jarenlang heb ik met hart en ziel lesgegeven. Dat waren gasten uit het technisch en het beroepsonderwijs, dus daar zat serieus wat pit in, maar ik vond het héérlijk. Toen ik met pensioen ging, had ik nooit durven denken dat ik nadien een nóg mooiere periode tegemoet zou gaan.”

Het ontbrekende puzzelstukje

“Ik heb altijd geweten dat ik me nog wilde engageren, ik was immers nog maar eenenzestig en mijn man was enkele jaren voordien mee in het bedrijf van onze zoon gestapt. Ik wist maar al te goed hoe ik het níét wilde: een gezapig, kabbelend leventje met weinig nieuwe dingen erin, daarvoor heb ik veel te veel energie. Dus toen ik met pensioen ging, ben ik heel bewust op zoek gegaan naar iets wat leerrijk was, cultureel en maatschappelijk geïnspireerd, met de focus op verbondenheid.

“Ik wilde geen gezapig, kabbelend leventje. Daarvoor heb ik veel te veel energie”

Al snel kwam ik bij Markant vzw uit, het ‘netwerk van en voor ondernemende vrouwen’. Amper enkele maanden later was er een vacature in het bestuur van Hasselt. Zonder veel nadenken ben ik erin gestapt, als buitenstaander had ik immers een fris oog op de dingen. Ik zat nog in de flow van het onderwijs, waarbij je de dingen makkelijk aanpakt, organiseert en oppikt. Eerlijk? Ik heb me wel moeten bewijzen in het begin, want wie dacht ik wel dat ik was, ik was niet eens van Hasselt! (lacht) Zo herinner ik me nog dat we destijds de nieuwsbrieven printten en zelf gingen bussen, iets wat intussen gelukkig volledig digitaal verloopt.

Dat vrouwengegeven, de diepe vriendschappen die daar ontstaan, dat heb ik nooit eerder zo gevoeld. We zorgen ook goed voor mekaar, dat gaat van een kaartje sturen bij een verjaardag, tot eten brengen naar iemand die ziek is. Veel van onze leden zijn ook weduwe, of alleenstaand. En als we dan eens een etentje organiseren in een goed restaurant waar ze zelf niet alleen zouden binnenstappen, dan zie je ze blinken. Helemaal opgetut, met een frisgeknipte coupe, een nieuw jurkje en hun lievelingsjuwelen… mooi, toch?

Nu, zeven jaar later, kan ik zeggen dat Markant echt het ontbrekende puzzelstukje in mijn leven was. Het is geweldig om inspirerende dingen te mogen doen met zo’n fijne groep vrouwen. Weet je, we hebben een leeftijd bereikt dat je nog maar heel weinig tegen je goesting doet en dat is heel bevrijdend. Geen dubbele agenda’s voor ons!”

Kampen bouwen met de kleinzonen

“Onze activiteiten beperken zich tot de week, dus het weekend is sowieso vrij. Dat mag ook wel, als ik zie dat ik al snel enkele uren per dag bezig ben voor Markant. Dit soort dingen doe je dus echt vanuit een soort passie, al zeker niet voor de vrijwilligersvergoeding die ik krijg. Ik ben daarnaast ook nog oma, van twee schatten van zeven en acht. Al heb ik daar wel duidelijke afspraken over gemaakt met mijn zoon, nog vóór hij aan kinderen begon. (lacht) Nu, ik zal hem en mijn schoondochter áltijd depanneren als ik kan, maar een vaste regeling? Nee, dat is niks voor mij.

“Dat pensioen mag nog wel eventjes duren van mij!”

Ik zeg altijd dat mijn man en ik ‘gelegenheidsgeluksbrengers’ zijn en die momenten zijn goud waard. Als ik de jongens van school ga halen, weten ze bijvoorbeeld dat ik voor hen in de auto een pretpakketje heb klaargelegd: een bakje met allerlei lekkers erin. Soms koop ik zomaar iets leuks voor hen, gewoon, omdat het kan. Maar evengoed neem ik hen mee naar een museum, of bouwen we een kamp en kruipen we mee over de grond tot onze botten kraken. Tijdens de lockdown vorig jaar heb ik élke avond voorgelezen, via FaceTime, tot ik er hees van werd. Heerlijk was dat. Ja, dat pensioen, dat mag nog wel eventjes duren van mij!”

Renilde wil zich nu nog meer inzetten voor haar vrijwilligerswerk

Renilde (65): “Bij ons thuis was het vroeger altijd open huis. Mijn moeder verkocht bloemen, terwijl mijn vader groenten kweekte. Er zat altijd wel een nonneke uit het rusthuis mee aan tafel en als iemand plots tien selders nodig had, wisten we dat dat vaak een alibi was om thuis even weg te zijn. (lacht) Dus dat onder de mensen zijn en graag willen helpen, heb ik van geen vreemden, denk ik.”

Helpen geeft energie

“Ik ben eigenlijk altijd heel actief geweest, al van toen ik werkte. Op mijn vijfenveertigste ben ik zelfs nog Gezinswetenschappen gaan bijstuderen! Het stond voor mij dus vast dat ik na mijn pensioen niet op mijn lauweren zou gaan rusten. Het vrijwilligerswerk dat ik al jaren deed, het begeleiden van minderjarige asielzoekers, zou ik verderzetten, of beter: er nog meer tijd voor vrijmaken.

“Ik zie me dit gerust nog doen tot ik zeventig ben”

Het is iets waar ik ongelooflijk veel energie uit haal: minderjarigen ‘naar de volwassenheid’ begeleiden, zoals dat zo mooi heet. Vroeger nam ik verlof op mijn job om met ‘mijn mannen’ bezig te zijn – toen waren er dat zo’n vijf per jaar. Nu ik met pensioen ben, kan ik dat uitbouwen tot tien per jaar. Ik ben nu nog jong, gezond en energiek genoeg en ik ken het klappen van de zweep intussen, dus het is nú dat het moet gebeuren. Ik zie me dit gerust nog doen tot ik zeventig ben.”

Mondjesmaat vertrouwen winnen

“Mijn jongeren komen veelal uit Afrika, Iran en Irak, en nu ook Afghanistan. Als ze hier aankomen, hebben ze vaak een lange, zware tocht achter de rug, met mensensmokkelaars, maandenlange miserie en soms zelfs misbruik. Vluchten doe je niet voor je plezier, geloof me.

Mijn taak is heel divers: via een tolk ga ik met hen in gesprek en check ik hun gegevens. Zodra de asielprocedure ingaat, begeleid ik hen vanuit Fedasil naar een nieuwe woonplaats. Ik breng alle papierwerk mee in orde, maar zorg er ook voor dat ze ingeschreven worden in een school en ook effectief gáán en het daar niet te bont maken. Dus ja, ik ga op mijn vijfenzestigste nog naar oudercontacten. (lacht)

Het duurt vaak een hele tijd om het vertrouwen van zo’n jongere te winnen. Ik ben voor hen een soort oma, denk ik, iemand die van op afstand over hen waakt. Het is al gebeurd dat ik met een meisje mee naar de gynaecoloog ging, om dan te lezen in een verslag hoe een besnijdenis haar heeft verminkt voor het leven. Zoiets raakt me vol in mijn moederhart en doet je eens te meer beseffen hoe extra kwetsbaar zij zijn en hoe goed wij het hier hebben.”

En dan laat je ze los …

“Ik zie soms om me heen hoe dat pensioen echt een paniekmoment is. Wat nu? Zelf ben ik nooit bang geweest om nieuwe dingen te doen, integendeel, ik zoek dat zelfs op. Snel moeten schakelen, dingen bijleren voor de job… ik heb dat altijd graag gedaan. Toen onze kinderen nog klein waren, hadden ze veel zorg nodig – ze hebben allebei mucoviscidose – en toen ben ik een tijdje thuisgebleven. Maar dat zag ik me niet lang doen, hoor. Toen wist ik al dat ik later, zolang het kon, zo actief mogelijk wilde blijven.

“Ik ben nooit bang geweest om nieuwe dingen te doen”

Op de dag dat mijn jongeren achttien zijn, stopt mijn voogdij. Dan gaan we een kebab eten, geef ik hen een rugzak met wat spulletjes in, een lijst met telefoonnummers én een dikke knuffel. Maar de bewondering voor hen blijft: wat deze plantrekkers pur sang op zo’n korte tijd realiseren, met een enorme veerkracht, daar kunnen wij veel van leren. Werken met die jongeren, heeft mijn leven zoveel rijker gemaakt. Ook mijn man en kinderen zijn helemaal mee, soms door een kast te helpen verhuizen, of door spullen in te zamelen. Dat is fijn, want dit is eigenlijk een drievijfdejob.

Ik heb gelukkig nog genoeg tijd voor andere dingen: weekendjes weg met vriendinnen, een museumbezoek of genieten van een goed boek. Maar de zondagochtend, die is van mij. Dan ga ik in m’n eentje twaalf kilometer wandelen en kan ik m’n hoofd helemaal leegmaken. Om er dan weer tegenaan te gaan!”

Wiske woont sinds haar pensioen permanent op een boot

Wiske (73): “ ‘Dit is het!’ ik weet het nog goed, het moment waarop mijn man Jos en ik beslisten om voltijds op onze boot te gaan wonen. Het was ergens in de Noorse fjorden, tijdens onze eerste lange trip van drie maanden. We waren net met pensioen en hadden onze oude hobbyboot ingeruild voor een nieuwer exemplaar, waar we na jaren van keihard werken in onze drankenhandel eindelijk volop van wilden gaan genieten. De vaarmicrobe kregen we jaren eerder al te pakken, tijdens een weekendje op de boot van vrienden. Dat gevoel van vrijheid dat ons toen overviel, dat vergeet ik nooit meer.”

Bezit is ballast

“Nu, dit was eigenlijk helemaal niet het plan, hoor. Jos wilde rustig op Linkeroever gaan wonen, terwijl ik een appartementje midden in de stad verkoos. Uiteindelijk hebben we met de boot het beste van de twee werelden: we liggen aangemeerd vlak voor het MAS in Antwerpen en varen normaal gezien uit tussen april en oktober. Meestal gaat het dan richting Scandinavië, Frankrijk of Engeland, soms volstaat een tripje naar Zeeland. 

Je huis inruilen voor een boot, dat is niet voor iedereen weggelegd. ‘Bezit is ballast’, zeg ik altijd. Toen we ons huis verkochten, hebben we echt al onze meubelen en kunstwerken weggegeven aan jonge gasten die destijds bij ons in het bedrijf hebben gewerkt, of aan mensen die het heel hard nodig hadden. Soms gebeurt het dat we ergens worden uitgenodigd en ik iets van onze spulletjes herken.

Intussen heb ik ook al enkele huizen van familie mee moeten leegmaken en dan valt het me altijd op hoeveel rommel je bijeensprokkelt. Pas op, ik was ook zo, maar met een boot van tien en een halve meter op drie en een halve meter moet je het noodgedwongen doen met minder en dat is heel bevrijdend. Zo ben ik best een fiere vrouw, met heel wat kleurrijke juwelen en als ik dan eens iets nieuws koop, neem ik altijd afscheid van iets anders. Je leert gewoon zuiniger zijn, dat is ook zo met waterverbruik, of eten maken. Ik kook elke dag vers, en dat vergt een goede planning én creativiteit, want veel plaats heb ik hier niet.”

Genieten én geven

“We leren ook constant nieuwe mensen kennen, met talloze interessante ontmoetingen onderweg. Andere culturen maken je zoveel rijker, daar ben ik echt van overtuigd. En als we aangemeerd liggen in Antwerpen, is het steevast de zoete inval. De meeste van onze vrienden zijn dan nog eens een stuk jonger, zeker zo’n vijftien jaar. Je moet je omringen met jonge mensen, die houden je scherp. In een gezin heb je die dynamiek tussen verschillende leeftijden automatisch, bij ons zijn het onze vrienden.

“Andere culturen maken je zoveel rijker”

Daarnaast zijn Jos en ik ook gewoon echte levensgenieters. Zo heb ik in ons vroegere stamcafé al op zowat alle tafels gedanst. En voor mijn zeventigste verjaardag gaf ik een enorm feest, voor wel honderdvijfenzeventig man, plezant dat dat was! Ik ben eigenlijk altijd bezig, dat is mijn natuur. Het leven op een boot houdt je sowieso langer jong, je moest eens weten hoe vaak per dag ik door m’n knieën moet om iets te pakken, of om iets schoon te maken!

De maanden dat we niet uitvaren, in de winter dus, zet ik me dan ook graag in voor goede doelen. Je krijgt daar zoveel voor terug. Dat sociale kantje heeft er altijd in gezeten, dat zag ik ook bij mijn moeder, die vrijwilligerswerk deed. Van soep maken voor de afkickkliniek Free Clinic tot samen met Jos pintjes tappen achter de toog van theatergezelschap Tutti Fratelli, dat contact met de mensen daar is goud waard. Het doet je eens te meer beseffen wat je hebt én het houdt je jong.

“Ons leven nu is en blijft een cadeau, waar we ook aanmeren”

Jos en ik, wij leven echt van dag tot dag, je weet immers niet wat morgen brengt. Ons leven nu is en blijft een cadeau, waar we ook aanmeren. Ik weet niet of we dit soort leven zullen kunnen blijven volhouden, daar durf en wil ik eerlijk gezegd niet te veel over nadenken. Ik heb de chance iemand te hebben die mij doodgraag ziet en eigenlijk is dat voldoende.”

Uit: Libelle 03/2022 – Tekst: Nele Caubergs

VERDER LEZEN:

• Openhartig: “Je pensioen, dat is de tijd van je leven… toch?”
• Openhartig: voor deze vrouwen begon het leven pas écht bij 50
• Mijn verhaal: Jenny vond een nieuwe liefde in volle lockdown

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!