Als je je man kwijtraakt, word je van de ene op de andere dag weduwe. Vreselijk natuurlijk. Maar wat als je ex-man sterft? Hoe ga je dan om met de rouw? Anja maakte het mee.

De vader van mijn kinderen

Anja (52): “Ik was aan het joggen met een vriendin toen ik eind oktober telefoon kreeg van mijn oudste zoon. ‘Papa is vannacht gestorven’, klonk het aan de andere kant van de lijn. Ik viel stil, letterlijk en figuurlijk. Mijn benen weigerden dienst en ik kon geen woord meer uitbrengen.

Bruno, de vader van mijn twee jongens, was er niet meer. Een paar dagen daarvoor had hij een zwaar verkeersongeval gehad en hij werd sindsdien in een kunstmatige coma gehouden. Zijn toestand was kritiek, dat wist ik, maar toch kwam het nieuws van zijn overlijden aan als een mokerslag. Bruno en ik zijn twintig jaar een koppel geweest, waarvan achttien jaar getrouwd. We hebben mooie tijden gekend en hebben samen twee fantastische zonen op de wereld gezet. Maar op een gegeven moment was het op tussen ons.

In 2011 zijn we uit elkaar gegaan, zonder grote woordenwisselingen. Onze jongens, op dat moment vijftien en zestien jaar oud, bleven bij mij wonen, maar sprongen regelmatig binnen bij hun vader, die op fietsafstand woonde. De afspraken in verband met hun studies en financiën regelden Bruno en ik voornamelijk per mail.

Af en toe kwamen we elkaar nog weleens tegen, op een feestje bij gezamenlijke vrienden of een afstudeerreceptie van de kinderen. Dan zeiden we gedag en babbelden we even, maar dat was het dan ook. We hadden allebei intussen een nieuwe relatie, Bruno had samen met zijn nieuwe partner ook nog een dochtertje gekregen. En toen ging hij dood.

Als een vloedgolf

Het verdriet overspoelde me als een vloedgolf: bruusk, onverwacht en totaal. In de eerste dagen na zijn overlijden kon ik aan niets anders denken en voelde ik heel sterk de behoefte om over Bruno te praten. Maar met wie? Mijn vriend reageerde lief en begrijpend, maar hij had Bruno nooit gekend. Mijn kinderen waren hun papa kwijt en hadden hun eigen verdriet. Ik vond niet dat ik hen met mijn gevoelens kon lastigvallen. Mijn zus reageerde verbaasd toen ik vertelde wat Bruno’s dood met me deed. Reageerde ik niet wat overdreven, waren we niet al jaren uit elkaar?

Ik voelde me alleen met mijn verdriet. Bruno en ik waren zo’n groot stuk van elkaars leven geweest, maar nu hij dood was, was ik louter een toeschouwer aan de zijlijn. Mijn naam stond niet op zijn overlijdensbericht, zelfs niet als ‘de moeder van zijn zonen’. Door de coronamaatregelen vond de afscheidsdienst plaats in beperkte kring, met maximaal vijftien aanwezigen. Uiteraard was ik daar niet bij. Dat ik thuis de uitvaart kon volgen via livestream, vond ik fijn, maar het maakte dat ik me toch een beetje een voyeur voelde.

Ik keek naar Bruno’s vrouw en dochtertje, naar mijn ex-schoonfamilie, naar Bruno’s beste vriend. Ik zag hoe mijn zonen naar voren gingen om iets te vertellen over hun vader. Ik luisterde naar de muziek; sommige liedjes herkende ik als Bruno’s lievelingsnummers, andere waren me vreemd. Ik keek naar de talrijke foto’s die tijdens de dienst geprojecteerd werden. Bijna uitsluitend kiekjes van het prille gezinsgeluk met zijn nieuwe vrouw en dochtertje, alsof hij alleen maar de laatste acht jaar had geleefd. Onze jongens kwamen hooguit een paar keer in beeld. Het sneed door mijn hart.

Maar ik brak pas echt toen ik de ceremoniemeester naar Bruno’s weduwe hoorde verwijzen als ‘de liefde van zijn leven’. En ik, wat was ík dan voor hem geweest? Een of andere vluchtige passant met wie hij alleen maar ongeluk had gekend? ’s Avonds kreeg ik een sms-bericht van Bruno’s broer. ‘Dit moet ook voor jou een trieste en moeilijke dag zijn geweest. Ik denk aan je.’ Dat ene berichtje maakte veel goed en gaf me, hoe raar het misschien ook mag klinken, de erkenning die ik toch wel had gemist.

Ik ben na Bruno’s dood wekenlang van slag geweest. Het voelde vooral heel onwerkelijk dat ik hem nooit meer zou tegenkomen. Misschien was het anders geweest als hij gestorven was na een lange ziekte, of als ik afscheid had kunnen nemen, wie weet. Nu voelde ik alleen maar rauw verdriet, terwijl ik bovendien worstelde met de vraag of ik wel recht had op dat verdriet.

Op kerstdag hebben mijn zonen en ik een lange wandeling gemaakt en voor het eerst na Bruno’s dood veel over hem gepraat. De jongens vonden het zalig en hingen aan mijn lippen toen ik anekdotes vertelde over hun vader vroeger. Op hun beurt vertelden ze me waarom ze hem graag zagen en wanneer ze hem vooral misten. Het was een fijne, warme dag, waarop Bruno’s aanwezigheid bijna tastbaar was.

Sindsdien blader ik regelmatig door de fotoalbums van onze twee decennia samen, nu eens glimlachend om een leuke herinnering, dan weer in tranen. Voor Bruno, omdat hij zo jong is gestorven. Voor mijn zonen, omdat ze nu geen vader meer hebben. Maar ook voor mezelf, omdat ik mijn ex nooit meer zal zien. Ik besef nu: het is niet omdat ik al jaren gelukkig ben met mijn lieve huidige vriend, dat ik niet mag rouwen om de man die ooit zo veel voor me betekend heeft.”

Meer openhartige verhalen:

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!