Mijn verhaal: Erna en haar dochter vangen minderjarige vluchtelingen op

Erna doet al jarenlang waardevol werk als voogd, maar sinds kort vangt haar gezin ook minderjarige vluchtelingen op. Dit is haar verhaal.

Erna (57): “Elk kind heeft recht op een veilige omgeving. Vanuit die overtuiging ben ik met pleegzorg begonnen. Ik bood al langer hulp aan niet-begeleide minderjarigen in opvangcentra, als voogd. Soms waren daar erg jonge kinderen bij. Als ik dan vroeg waarom zo’n kind niet naar een pleeggezin ging, was het antwoord meestal dat er gewoonweg niet genoeg opvanggezinnen waren. Toen ik dat thuis aan mijn dochter vertelde, antwoordde ze: ‘Waarom worden wij dan geen pleeggezin?’

We hebben toen vrij snel beslist: we gaan dit doen! Zo is in september vorig jaar Mo bij ons terechtgekomen. Hij was amper negen toen zijn ouders hem vanuit Syrië met mensensmokkelaars meestuurden. Hij had heel veel meegemaakt op zijn tocht naar België. Hij had veel bloed gezien en zelfs overleden kinderen, vertelde hij. De huisarts waar ik hem voor een check-up mee naartoe nam, was gechoqueerd door de ontbering die ze bij Mo zag.

De eerste maanden waren niet gemakkelijk. Mo sprak enkel Arabisch, communiceren deden we via Google Translate. ’s Nachts liep hij rond in huis, omdat hij niet kon slapen door de vele nachtmerries. Als ik ’s avonds het licht in zijn kamer wilde uitdoen, werd hij bijna hysterisch van angst. Vandaag slaapt hij gelukkig beter, en nu hij Nederlands spreekt, kunnen we ook veel makkelijker met elkaar praten. Vanaf de eerste dag zei hij ‘mama’ tegen mij. Via WhatsApp belt hij regelmatig met zijn ouders in Syrië, en dan zwaai ik vanop de achtergrond even naar zijn moeder. Ze ziet dat haar zoon veilig is, en dat is het belangrijkste.

Enkele maanden geleden hebben we ook de zorg voor Anna op ons genomen, die gevlucht is voor de oorlog in Oekraïne. Ze is zeventien en woont met haar familie op de Krim, maar ze studeerde net enkele maanden in Lviv toen de gevechten losbarstten. Vanuit Polen heeft ze het vliegtuig naar Brussel genomen. Hoewel ze goed Engels spreekt, verliep het contact met Anna enorm stroef. Ze sprak heel weinig, leek erg wantrouwig en als iemand haar uit oprechte interesse een vraag stelde, gaf ze geen antwoord. Hoeveel moeite we ook deden, ze negeerde iedereen.

“Ik merk dat pleegzorg ons leven verrijkt, maar je moet er wel met een open blik aan beginnen. Het vraagt flexibiliteit en veerkracht”

Je mag natuurlijk niet vergeten dat ze uit een heel andere cultuur komt en daar op een andere manier opgevoed is. Dat ze moest wennen aan een nieuwe omgeving, daar had ik dus absoluut begrip voor, maar tegelijk zijn openheid en beleefdheid voor mij heel belangrijk. Dat heb ik Anna ook duidelijk gemaakt, en na veel gesprekken veranderde haar gedrag stilaan.

Ze begon Nederlands te leren, nam een studentenjob aan en maakte zelfs nieuwe vrienden, maar het blijft een broos evenwicht. Opvoeden is nooit gemakkelijk, en zeker niet bij een pleegkind dat al veel meegemaakt heeft. Dat voel ik aan de discussies die ik soms met Anna heb. In vlagen kan ze heel opstandig zijn en uiteraard botst het weleens tussen ons. Ik vind het moeilijk om dan in te schatten of het nu typisch pubergedrag is, of dat ze misschien met andere dingen worstelt.

Ik probeer mezelf ook voortdurend in vraag te stellen: ben ik niet te streng of te los, ben ik wel goed bezig… Ik merk dat pleegzorg ons leven verrijkt, maar je moet er wel met een open blik aan beginnen. Het vraagt flexibiliteit en veerkracht. Op voorhand weet je niets van het kind dat je in huis krijgt. Je kent hun karakter, familie of voorgeschiedenis niet.

Mo vertelt veel, met hem hebben we een hechte band ontwikkeld, maar zijn hele verhaal zullen we misschien nooit kennen. Maar dat hoeft ook niet. Zolang hij zich maar goed voelt bij ons. Onlangs is hij erkend als vluchteling, waardoor zijn ouders dankzij het recht op gezinshereniging ook naar België kunnen komen. Tot het zover is, blijft Mo hier. Het geeft een goed gevoel om een schakel te kunnen zijn in zijn leven. Wat hij nu leert en ervaart, zal hij altijd blijven meedragen.

Ik hoop dat ook Anna zich sterker zal voelen als ze ooit terugkeert of ergens anders haar leven verderzet. Ik heb haar al vaak gezegd dat ik trots op haar ben. Ze kan en ze durft hier veel meer dan in haar thuisland, waar ze amper vrienden had en voortdurend op haar hoede was voor het regime.

Een kind rust, stabiliteit en kansen bieden, daar gaat het om. Ik zal de blik in de ogen van Mo nooit vergeten toen we hem voor het eerst mee naar zee namen. Al dat water, hij vond het fantastisch. Het jongetje dat gebukt ging onder trauma’s leek even helemaal verdwenen. Dat vind ik de grootste stap die je als pleeggezin kan zetten: een kind de kans geven om opnieuw kind te zijn.”

Tekst: Lien Lammar

MEER OPENHARTIGE VERHALEN:

• Mijn verhaal: Kathleen werd dagenlang gegijzeld door haar ex
• Mijn verhaal: Benedicte werd verliefd op de thuisverpleegster die haar vrouw had verzorgd
• Mijn verhaal: Grégory’s camping werd zwaar getroffen door de overstromingen van vorig jaar

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!