Mijn verhaal: Ronny kon jarenlang moeilijk lezen en schrijven en overwon pas op zijn 49ste zijn schaamte

Jarenlang was Ronny bang om uitgelachen te worden, maar toen zijn dochter naar school begon te gaan, werd zijn wil om haar te kunnen helpen met haar huiswerk groter dan zijn angst. Dit is zijn verhaal.

Ronny (60): “Ik koester geen wrok, en ik neem niemand iets kwalijk, maar ik ben in mijn jeugd nooit gestimuleerd om goede schoolresultaten te behalen. In het eerste leerjaar werd vrij snel duidelijk dat ik geen bolleboos was. Niet dat ik dom was, maar eerder traag van begrip. Ik moest altijd aan de meester vragen om de uitleg nog eens te herhalen. Dat deed hij een eerste en een tweede keer, maar de derde keer negeerde hij mijn opgestoken vinger.

Bovendien was ik een struise jongen, en werd ik door de anderen uitgemaakt voor dikzak en lomperik. Nu zou zoiets niet meer door de beugel kunnen, maar in die tijd werd je dan achteraan in de klas gezet. Enkel de slimme kinderen mochten vooraan zitten en kregen aandacht van de leraars.

“Toen ik op het werk een verkeerde berekening maakte, vroeg mijn baas zich hardop af of ik wel naar school was geweest”

Mijn ouders waren hardwerkende mensen die weinig tijd hadden om de rapporten van hun vijf kinderen te controleren. Voor hen was het vooral belangrijk dat we naar school gingen zodat ze kindergeld konden ontvangen. Maar zodra ik oud genoeg was om te gaan werken beslisten ze mij uit mijn lijden te verlossen. Op mijn veertiende ging ik aan de slag in een bedrijfje dat ramen en deuren plaatste.

Ik had de lagere school afgemaakt, dus ik kende de basisregels van rekenen en spelling, maar ik maakte veel fouten. Toen ik tijdens het meet- en zaagwerk een verkeerde berekening maakte, vroeg mijn baas zich hardop af of ik wel naar school was geweest. Mijn zelfvertrouwen zakte diep onder nul, en daarna heb ik nooit nog een job gedaan waarvoor ik moest schrijven of rekenen. Ik ging in een meubelfabriek aan de slag, en kwam uiteindelijk in de Antwerpse haven terecht, waar ik achtendertig jaar met heel veel plezier gewerkt heb.

Als havenarbeider zat ik in mijn comfortzone, want ik moest vooral fysieke arbeid verrichten. Omdat ik een betrouwbare werkkracht was met veel ervaring had ik gerust gepromoveerd kunnen worden tot ploegbaas. Maar door mijn onzekerheid heb ik nooit de stap naar promotie durven te zetten. Ik heb mijn laaggeletterdheid jarenlang verstopt voor de buitenwereld.

Ook in de voetbalclub waar ik altijd actief ben geweest, heb ik kansen laten liggen. Ooit vroegen ze me op een bestuursvergadering om notities te nemen. In die tijd wist ik zelfs niet of je voetbal met een t of een d moet schrijven. Ik was zo beschaamd over mijn notities dat ik er opzettelijk een kop koffie over gemorst heb. Thuis heb ik mijn vrouw gevraagd om alles foutloos over te schrijven.

“Toen ik vader werd, vond ik het heel erg dat ik mijn dochter niet zou kunnen helpen bij haar huiswerk”

Ik ben heel sociaal, en anderen zagen me als haantje-de-voorste, maar diep vanbinnen leefde ik constant in angst, bang om uitgelachen te worden. Als je laaggeletterd bent, zijn de meest voor de hand liggende dingen zoals een formulier invullen aan een loket of het doorgeven van je rekeningnummer een hele opdracht.

Toen ik op mijn zesendertigste vader werd, vond ik het heel erg dat ik mijn dochter niet zou kunnen helpen bij haar huiswerk. Enkele jaren later nam ik een vriendin in vertrouwen die lesgaf bij het Centrum voor Basiseducatie. Zij overtuigde mij ervan om de eerste stap te zetten en eens langs te gaan bij het volwassenenonderwijs. Ik heb lang getwijfeld, en het heeft me gigantisch veel moeite gekost om de schaamte uit mijn jeugd te overwinnen, maar ik wilde doorzetten voor mijn dochter.

Tijdens de kennismaking vroeg de leerkracht mij om een kort tekstje op een blad te schrijven. Ik ben er zeker van dat er minstens twintig fouten op het papier stonden, maar toch feliciteerde ze mij voor mijn verdienstelijke poging. Dat was de eerste keer in mijn leven dat iemand mij een compliment gaf over mijn schoolwerk.

“De digitalisering is overal. Mensen staan er niet bij stil hoe moeilijk dat is voor laaggeletterden”

Sindsdien ga ik elke week trouw naar de les, nu al elf jaar. Ik volgde zowel cursussen Nederlands als Engels, rekenen, schrijven, begrijpend lezen en zelfs computerles. De lessen zijn praktisch en laagdrempelig, en de docenten zijn mensen met een gouden hart en engelengeduld. Ik ben hen zo dankbaar. Zij hebben mijn leven veranderd.

Onze maatschappij evolueert razendsnel, en de digitalisering is overal. Mensen staan er niet bij stil hoe moeilijk dat is voor laaggeletterden. Probeer maar eens online een treinticket te kopen of een digitale parkeermeter te gebruiken als je amper kunt lezen of schrijven. Vroeger kon je hulp vragen aan bankbedienden of mensen achter het loket, maar nu krijg je overal de opmerking ‘Zet het maar op mail’, of ‘Download de app’. Dat zijn voor veel mensen onmogelijke opdrachten.

Ik ben er heel trots op dat ik mijn schaamte en mijn angst heb overwonnen, maar ik wil mijn stem gebruiken om lotgenoten te helpen. Ik word nog elke week een beetje slimmer. Dat geweldige gevoel wens ik iedereen toe.”

1 op de 7 volwassenen in Vlaanderen en Brussel heeft moeite met lezen, schrijven, rekenen of digitale toepassingen. De Centra voor Basiseducatie ondersteunen laaggeletterde volwassenen om hun kansen in de samenleving te vergroten. Dit jaar bestaat Basiseducatie dertig jaar en verandert het haar naam in Ligo. Meer info: ligo.be

Uit: Libelle 18/2021 – Tekst: Ans Vroom

Meer openhartige verhalen:

• Mijn verhaal: Mona en haar gezin werden het slachtoffer van een administratieve fout met verregaande gevolgen
• Mijn verhaal: Katriens mama leefde na het overlijden van haar man op in het woonzorgcentrum
• Mijn verhaal: Rina was nog een tienermeisje toen ze haar baby afstond voor adoptie

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!