Na het overlijden van haar vader, leefden Linda en haar mama in een bubbel. Ze zorgden voor elkaar en raakten geïsoleerd van de buitenwereld. Nu haar mama ook is overleden, probeert Linda uit haar sociaal isolement te geraken.

Linda (53): “Mijn dementerende moeder is onlangs naar een woonzorgcentrum verhuisd en dat maakte meer in me los dan ik kon voorzien. Haar vertrek brak mijn hart, want tot dan toe hadden we altijd samengewoond. Ik bleef alleen achter in ons appartement en voelde me ontheemd. De laatste jaren was onze band door haar ziekte langzaam afgebrokkeld. En nu ze definitief elders woonde, kwam het pijnlijke besef dat er niemand meer was met wie ik mijn zorgen kan delen.

Ik kon niet anders dan aan mezelf toegeven dat de vereenzaming eigenlijk al jarenlang stilletjes mijn leven was binnengeslopen. Daarom heb ik me na lang aarzelen en met een bang hartje ingeschreven voor een praatgroep rond eenzaamheid. Toen de woorden over mijn lippen rolden – ik ben eenzaam – was ik opgelucht, alsof mijn geheim eindelijk op tafel lag. Maar tegelijk voelde ik me kwetsbaar, want uit gewoonte heb ik veel te lang in deze situatie berust en de drempel om het isolement te doorbreken is nu hoog.

Met twee in een bubbel

Hoewel ik mezelf zeker niet asociaal vind, is relaties opbouwen nooit mijn specialiteit geweest. Ik groeide op als enig kind en was het gewend mezelf bezig te houden. Mijn vader overleed plots toen ik amper zeven was. Ik geraakte daardoor erg aan mijn moeder gehecht, bang dat ook haar iets zou overkomen. Mama was mijn ankerpunt. Er was veel liefde tussen ons, maar ik besef nu dat onze unieke band aan de basis ligt van mijn sociaal isolement.
Mijn moeder liep wat verloren en probeerde het verlies van mijn vader te verwerken door zich aan mij vast te klampen. Ze herhaalde het vaak, het werd een soort van lijfspreuk: ‘Wij zijn een team en hebben niemand anders nodig!’ Vermoedelijk wilde ze mij een veilig gevoel geven, maar tegelijk bouwde ze een onzichtbaar muurtje rond mij. Het zal van nature ook wel in mijn karakter zitten, maar mama voedde onbewust mijn terughoudendheid naar andere mensen toe.

Echte vrienden heb ik nooit gehad, net zoals mama. Wij leefden met twee in een bubbel en zorgden voor elkaar. Al haar aandacht ging naar mij en ik kan me niet herinneren dat ik ooit andere contacten miste. Als ik eens droevig was, omdat ik niet gevraagd werd voor een verjaardagsfeestje, dan zei mama dat zo’n feestjes toch meestal stom waren en dat wij toch elkaar hadden. Vervolgens gingen we de dag van het feestje naar een ijssalon en vergat ik mijn verdriet. Mama verbood me nooit expliciet om andere mensen te leren kennen, maar diep vanbinnen vreesde ik haar te kwetsen als ik mijn hart voor anderen zou openstellen. Zij had na mijn vader geen partners meer. Wat zou er met haar gebeuren als haar enige dochter zou afhaken?

Ik had lang geleden een paar korte relaties, maar die bleven nooit duren, omdat ik te weinig investeerde en waarschijnlijk ook omdat mijn moeder een te grote plaats in mijn leven innam. Toen ik naar Spanje wilde met een vriendje, ging ze gewoon mee, want dat was gezelliger. De jaren gingen voorbij en ik bleef met mijn moeder samenwonen. Mijn dagen zagen er steevast hetzelfde uit. Overdag werken, naar de winkel, samen koken en tv-kijken. Meer dan een paar oppervlakkige contacten, zoals met de kassierster in de supermarkt, had ik niet. Op het werk deed ik me altijd vrolijk voor. Omdat ik niks interessants had om over mee te praten, loog ik soms verhalen bij elkaar. Ik had zelfs imaginaire vrienden, Luc en Nancy. Dan was ik met hen naar Rome geweest en vertelde aan de collega’s over hoe prachtig ik het Colosseum vond, terwijl ik er niet geweest was.

Praatgroepen & vrijwilligerswerk

En nu zit ik dus in een praatgroep, want ik besef dat ik al die jaren sociale connectie gemist heb. Ik heb geen twintig vrienden nodig, maar wil graag een paar warme contacten die mijn leven kunnen verrijken. Alleen, hoe pak ik het aan om die mensen te vinden? Hoe creëer ik verbondenheid met anderen? Eerst dacht ik in de praatgroep automatisch vrienden te maken, maar het is niet omdat je eenzelfde probleem deelt, dat je karakterieel of
qua interesses ook aansluiting vindt bij elkaar.
Ik probeer alleszins om alle tips die ik krijg in de praktijk te brengen en dat kost best wat energie. Vrijwilligerswerk, altijd en overal sociaal zijn en mensen aanspreken…

Ik ben ingeschreven voor een taalcursus in de hoop mijn netwerk zo wat te kunnen verruimen. Daar leerde ik toevallig een dame kennen van wie de mama ook dementerend is. We zijn eens samen gaan wandelen om erover te praten. Dat klinkt simpel, maar voor mij is dat een doorbraak. En nee, ik neem mama niks kwalijk, want ik ga ervan uit dat zij altijd het beste met me voorhad. Tenslotte heb ik zelf ook nooit echt voldoende moeite gedaan om een band met iemand op te bouwen. De onzekerheid sluimert – ben ik wel interessant genoeg? – maar ik geloof dat ik er met goeie wil wel zal komen en dat het muurtje rond mij stilaan afgebroken kan worden.”

Tekst: Tessa Vanherck

Meer openhartige verhalen:

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!