Tineke kreeg een paar jaar geleden een beroerte. Sindsdien heeft ze veel last van overprikkeling.
Tineke (49): “Op een zondagochtend in februari 2020 is mijn leven drastisch veranderd. Mijn man lag nog in bed, en ook de kinderen sliepen nog na een avondje uit. Ik stond in de keuken wasgoed op te vouwen toen ik me plots onwel voelde worden. Ik kreeg stekende hoofdpijn, wankelde op mijn benen en zag alles dubbel.
Omdat ik meteen voelde dat er iets mis was, ging ik mijn man wekken. Die schrok toen ik iets tegen hem wilde zeggen: hij verstond me niet, zo onverstaanbaar praatte ik, en mijn mond hing helemaal scheef. Hij is onmiddellijk met mij naar de spoeddienst gereden. De diagnose: een beroerte. Er was iets misgegaan met de bloedtoevoer naar mijn hersenen. Of ik er iets aan zou overhouden, zou de tijd moeten uitwijzen.
De maanden erop stonden in het teken van mijn revalidatie. Ik volgde kine om mijn evenwichtsproblemen de baas te worden en kreeg logo om weer duidelijk te leren praten. Al bij al mag ik van geluk spreken: ik kan het nog navertellen, en omdat ik relatief jong was, is mijn herstel redelijk vlot verlopen. Je zou kunnen zeggen dat ik grotendeels genezen ben.
Tegelijk is niets meer zoals vroeger. Sinds mijn beroerte ben ik veel sneller moe. Ik moet mijn energie verdelen over de dag: als ik ’s avonds iets te doen heb, moet ik overdag rusten, en best ook niet te veel plannen maken voor de dag erna. Ik heb ook nog veel last van hoofdpijn, vergeetachtigheid en concentratiestoornissen.
Maar het allermoeilijkste vind ik mijn overprikkeling. Mijn hersenen filteren niet meer, waardoor zintuiglijke prikkels bij mij veel harder binnenkomen en ik meer moeite heb om ze te verwerken. Ik ben vooral gevoelig voor geluiden: het gezoem van de vaatwasmachine, een liedje op de radio, een vrachtwagen die op straat voorbijrijdt. Al die geluidsprikkels komen bij mij op hetzelfde niveau binnen, waardoor het moeilijk is om een gesprek te voeren.
Mijn hersenen filteren niet meer, waardoor zintuiglijke prikkels bij mij veel harder binnenkomen en ik meer moeite heb om ze te verwerken
Bovendien kan zo’n brij van geluiden me zelfs misselijk maken, tot overgevens toe. Vroeger gingen mijn man en ik graag naar concerten en festivals, maar daar is nu geen sprake meer van. Het openbaar vervoer nemen: geen denken meer aan. Zelfs op restaurant gaan, is moeilijk door het geroezemoes, het gekletter van bestek op borden, de achtergrondmuziek.
Soms ga ik wel mee uit eten met mijn man en kinderen omdat ik niet altijd de spelbreker wil zijn, maar zo’n uitje is voor mij echt uitputtend. En achteraf moet ik het steevast bekopen met hoofdpijn. Idem dito na een kappersbezoek. Mijn kapster houdt er rekening mee dat ik zo overspoeld word door de omgevingsgeluiden – stromend water, blazende haardrogers, babbelende klanten – dat ze niet meer gezellig met me kan kletsen. Maar leuk is anders.
Ook geuren en licht komen bij mij harder binnen, wat mede verklaart waarom plaatsen als een restaurant of kapsalon zo moeilijk voor me zijn. Zelfs als er op straat iemand voorbij wandelt die zwaar geparfumeerd is, kan ik ineens misselijk en duizelig worden. Hetzelfde gebeurt in een ruimte met flikkerende lampjes of met fel licht, zoals van een tl-lamp. Als ik naar buiten ga, draag ik daarom bijna altijd een zonnebril, ook als de zon nauwelijks schijnt. En ik ga de deur niet uit zonder oordoppen, om het straatlawaai te dempen.
Ik werkte vroeger als leerkracht op een middelbare school. Na mijn beroerte heb ik nog lang gehoopt dat ik op een dag weer voor de klas zou kunnen staan. Toen het duidelijk werd dat dat er niet meer inzat, was ik troosteloos. Gelukkig kon ik aan de slag bij mijn broer, die een bedrijfje runt. Ik doe allerlei administratieve klusjes voor hem, deeltijds en in mijn eigen tempo.
Toen duidelijk werd dat ik nooit meer voor de klas zou kunnen staan, was ik troosteloos
Om geconcentreerd te kunnen werken, draag ik oortjes met noise cancelling. Dat is voor mij echt een hulp. Ik kan niet meer zonder en draag ze ook regelmatig als ik zit te lezen of naar een serie kijk op mijn laptop, om me beter te kunnen focussen. Boodschappen doe ik niet meer op vrijdag of zaterdag, wegens veel te druk. Moet het uitzonderlijk toch, dan ben ik de rest van de dag geen mens meer. Dat er steeds meer supermarkten zijn die prikkelarme uren invoeren, met gedimd licht en minder geluiden, juich ik dan ook enorm toe.
Eerlijk is eerlijk: ik wist niet dat zoveel mensen tegenwoordig kampen met zintuiglijke overprikkeling, ook zonder beroerte of ander hersenletsel. Maar ik doe er mijn voordeel mee: van mij mag de vraag naar meer prikkelarme omgevingen of momenten gerust nog toenemen. In de horeca bijvoorbeeld, of in zwembaden, fitnesscentra, winkelstraten of shoppingcentra. Het zou mijn leven en dat veel anderen een stuk draaglijker en aangenamer maken.”
Uit: Libelle 29/2023
Meer lezen:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!