Openhartig: “Je pensioen, dat is de tijd van je leven… toch?”

Met pensioen? Sommigen kijken ernaar uit, anderen hebben twijfels. Omdat ze bang zijn dat ze zich gaan vervelen, omdat aanzienlijk minder is dan gedacht, omdat nonstop samen zijn met je partner. Drie zestigers hebben het eerlijk en open over hun (nakende) pensioen.

Maria maakt zich zorgen over het inkomensverlies

“Ik moet het elke maand met dik vijfhonderd euro minder doen, omdat ik een gemengd pensioen krijg – een staats- en een burgerlijk pensioen”

• Werkte 10 jaar in de privésector, en vervolgens 32 jaar bij het CLB.
• Is sinds tien jaar gescheiden, heeft één dochter en twee kleinkinderen.
• Ging met pensioen op 1 januari 2020.

Maria (65): “Dossiers opvolgen, telefoontjes met collega’s uit heel Vlaanderen, bijscholingen. Ik heb me geen dag verveeld tijdens mijn CLB-carrière. Tijdens de 32 jaar dat ik er werkte, zag ik ons team groeien na een fusie, werkwijzes veranderen en collega’s komen en gaan. Met mijn 65 jaar lijk ik vandaag wel de laatste der Mohikanen – veel collega’s stopten al eerder.

Misschien had ik dat zelf ook wel gewild, maar toen mijn man me verliet op mijn vijfenvijftigste en ik opnieuw een woonlening van tien jaar moest afsluiten, was het duidelijk dat een vervroegd pensioen er voor mij niet inzat. Ik ben dus blijven werken uit voldoening, maar ook omwille van het financiële plaatje.

Omdat ik het op mijn werk nog lekker druk had, was ik pas sinds het laatste half jaar een beetje bezig met mijn pensioen. In overleg met mijn baas besloot ik het schooljaar niet af te ronden, maar in januari 2020 te stoppen: de officiële startdatum van mijn pensioen. Zo blijf ik gespaard van de veranderingen die het nieuwe jaar zal meebrengen. Dat was een meevaller voor me, en het zorgde mee voor mooie, laatste maanden zonder stress.

Omdat ik mijn loopbaan gewoon heb afgerond, verloopt mijn pensioenregeling ook erg vlot. Via MyPension – heel handig! – kon ik alles volgen en berekende ik dat ik het met dik vijfhonderd euro minder per maand moet doen, omdat ik een gemengd pensioen krijg – een staats- en een burgerlijk pensioen. De eerste jaren van mijn loopbaan werkte ik in de import- en exportsector, pas de afgelopen twintig jaren had ik het ambtenarenstatuut. Met een fulltime ambtenarenpensioen zou het verschil met mijn laatste loon kleiner zijn.

Dat inkomensverlies houdt me bezig. De extraatjes die ik nu aan mijn dochter – die ook alleenstaand is – kan geven, vallen misschien weg. Anderzijds zal ik als gepensioneerde ook wel geld besparen op benzine en kleding, dus dat scheelt.

Aan mijn collega’s heb ik al verklapt wat mijn grootste angst is: ik ben bang dat ik lui ga worden (lacht) Alhoewel, dat zit niet echt in mij, volgens mijn collega’s. Ik zit in het bestuur van Femma, heb een grote vriendenkring, zal meer tijd en aandacht hebben voor mijn moeder van 87, voor de kleinkinderen en voor de vrienden en buren. In onze buurt zijn we hecht, met sommige ben ik bevriend sinds we kleuters zijn. Veel van hen zijn al met pensioen en het lijkt wel of zij meer uitkijken naar mijn pensioen dan ik. (lacht)

Ik heb me voorgenomen om eerst een sabbatperiode te nemen – studenten doen dat ook, hè. Tijd die ik nodig zal hebben om alles even te laten bezinken, en te beslissen of ik vrijwilligerswerk zal doen of toch een flexi-job neem of nodig zal hebben om die financiële gap op te vangen. Oh, en er staan hier al tien boeken op de plank waarvoor ik eindelijk tijd zal hebben om ze te lezen. Hopelijk geven mijn pensioendagen me evenveel voldoening als mijn werkdagen. Maar dat is dus afwachten. We zien wel, dag per dag.”

Marleen zit boordevol plannen

 “Ik kijk ernaar uit om van alles te doen met mijn zus. En om samen met mijn man te kokkerellen en te fitnessen. En danslessen gaan we ook volgen”

• Werkte tot haar veertigste voor verschillende bedrijven en tot het einde van haar carrière als fulltime management assistent.
• Is getrouwd, heeft twee kinderen en vier kleinkinderen.
• Ging met pensioen op 1 januari 2020.

Marleen (63): “Op mijn negentiende vond ik mijn eerste job, en die heb ik altijd erg graag gedaan. Ik heb alle kansen gegrepen om cursussen te volgen en me bij te scholen, maakte promotie tot management assistent en ontdekte het geheim van fijn samenwerken. Met empathie kom je ver, mijn collega’s gaven me energie!

Ik legde de lat altijd hoog en kende iedereen in het bedrijf. Ik zou tot mijn 65ste werken, daar was ik – iedereen – van overtuigd. Tot een val én een breuk me op 62-jarige leeftijd thuis hielden. Ik moest rusten en revalideren, en zat vijf maanden thuis. Die periode maakte me onzeker: de ene dag dacht ik dat ik mijn werk niet meer ging kunnen, de andere dag miste ik de job heel erg. Ik ben uiteindelijk sneller dan gepland opnieuw gestart, maar na enkele dagen was het duidelijk dat ik me niet meer 100% kon geven zoals anders. Ik was doodop, had nog pijn. Mijn kleinzoon sloeg de nagel op de kop: ‘Mammie, waarom ga jij opnieuw werken?’ De nacht erop lag ik wakker en heb ik beslist om te stoppen met werken. Heel onverwacht, wat sneller dan gedacht, maar de situatie dwong me.

Tijdens die vijf maanden thuis had ik al mogen proeven van het ‘gepensioneerde leven’. Het was niet eens echt een test, want ik vond het heerlijk om mijn man – die al langer gepensioneerd was – bij me te hebben, om de kleinkinderen te zien, om te genieten van kleine dingen. Het luchtte me ook op om even niet meer te hoeven pendelen: het traject Mechelen – Anderlecht kostte me twee uur per dag. Het zorgde er ook voor dat terugkeren naar de job die ik altijd met hart en ziel had gedaan zwaarder was. Sinds ik besliste om met pensioen te gaan, telde ik de dagen een beetje af. Ik leidde intussen met veel plezier mijn opvolgster op, maar toen ook dat goed liep, was er nog weinig zinvols aan mijn job. Na enkele afscheidsfeestjes was ik helemaal klaar voor die volgende episode.

Wat me wel afschrikt aan mijn pensioen is het loonverlies. Ik zal elke maand moeten toekomen met duizend euro netto minder, da’s niet niks. Ik heb nogal een dure smaak, verzorg me graag goed, koop waar ik zin in heb. Ik merk dat ik anders omspring met geld. Ik koop enkel nog dingen die ik echt nodig heb. En probeer het ook te relativeren: geld is niet alles.

Wie het hardst juichte toen ze hoorde dat ik met pensioen ging, was mijn jongere zus – al enkele maanden zelf met pensioen. Ze vond altijd al dat ik te hard werkte, dat ik te oververmoeid was, en ze miste me als zus. Ik kijk ernaar uit om terug samen dingen te doen. En om meer tijd met mijn man door te brengen: samen kokkerellen, fietsen, fitnessen. En danslessen gaan we ook volgen. En ik droom er ook al van om mijn kleinkinderen op te vangen na schooltijd. Een ontspannen mammie wil ik zijn met energie en geduld. De kinderen hebben een heerlijk leeftijd dus die timing zit perfect!”

Danny wil vooral blijven afspreken met collega’s

“Mijn collega’s zijn de beste, ze zijn mijn vrienden. Dankzij hen doe ik mijn job met de glimlach. En ze zijn de reden waarom ik niet uitkijk naar mijn pensioen”

• Heeft gewerkt als internationaal vrachtwagenchauffeur, was 22 jaar aan de slag als chauffeur/magazijnier bij Brucargo en zal zijn carrière eindigen als bevoorradingschauffeur van de duty free shops op Brussels Airport.
• Is getrouwd en heeft een zoon van 24.
• Gaat in mei 2020 met pensioen.

Danny (59): “Ik heb mijn jobs altijd graag gedaan, maar met het team waarin ik sinds twee jaar zit, klikt het wel heel erg goed. Mijn collega’s zijn de beste, ze zijn mijn vrienden. Ze zorgen ervoor dat de tijd op het werk vliegt, dat ik met energie en met de glimlach mijn job doe. En ze zijn ook de reden waarom ik niet uitkijk naar mijn pensioen. Ik had nog langer kunnen werken, maar ik begon te sukkelen met mijn knieën waardoor ik binnenkort met vervroegd pensioen ga.

Het zorgt wel voor wat onzekerheid: ik ben bang om sociaal wat stil te vallen, en de kwaliteit van mijn pensioen zal bepaald worden door de toestand van mijn knieën. Ik fiets graag, ga geregeld op reis, maar met kapotte knieën is niet alles meer mogelijk. Alles hangt dus af van de injecties die ik momenteel krijg, of van de operatie die ik misschien zal moeten ondergaan. Want ik heb nog veel plannen om mijn pensioen mee op te vullen: internationale motorcross is een passie, en met het oog daarop heb ik deze zomer al een reis gepland naar Finland en Noorwegen. Ik zou ook graag een mountainbikerace doen door Marokko. En thuis zal ik me bezig houden met de was en de plas en kook ik het potje van de dag.

Mijn vrouw is nog niet met pensioen, maar ik neem het huishouden met plezier voor mijn rekening. Over het financiële plaatje maak ik me geen zorgen. We hebben voldoende spaargeld, en dat vangt het loonverlies zeker op. En verder wil ik blijven afspreken met collega’s – eentje gaan drinken, samen iets gaan eten. Dat zou van mij een tevreden ‘man op rust’ maken.”

De deskundige over de pensioenshock

Wilfried Van Craen (68) is psychotherapeut en auteur van de boeken ‘Gerijpte Wijsheid’, en ‘Weet je, ik heb het ook niet gemakkelijk’ dat net uit is bij uitgeverij Manteau.

“Veel van ons beantwoorden de vraag hoe het met ons gaat, het liefst met: ‘druk, druk, druk’. Je lijkt pas belangrijk als je het druk hebt. Vanuit die gedachte vallen veel mensen samen met hun job, en klopt voor hen de gedachte: ik ben wat ik doe. Het is net die groep die moeite zal hebben met het pensioen. Als je als harde werker onvoorbereid en plots stopt met werken, kun je in een zwart gat belanden, met twijfels over je identiteit: wie ben ik nog zonder mijn carrière? Het risico op een burn-out wordt groter, in de groep van mensen tussen 60 en 65 jaar doet zich trouwens een piekvan burn-out-gevallen voor.

Daarom is het slim om een tijdje voor je met pensioen gaat, enkele parallelle bezigheden te starten. Zoals…

• Vrijwilligerswerk. Als vrijwilliger wordt er op je gerekend en voel je je erkend. Je collega’s vallen dan wel weg, maar je krijgt een nieuw netwerk in de plaats. Zelf doe ik bijvoorbeeld vrijwilligerswerk voor Amnesty international, spring ik bij in een hondencafé in Gent en ben ik actief bij Extinction Rebellion.
• Nog even verder werken, in kortere werkweken. Niets zo prettig om je ervaring en wijsheid door te geven aan een jongere generatie. Het zorgt voor veel voldoening en een zachtere overgang naar je echte pensioen.
• Eropuit trekken. Trek de natuur in, of de stad, doe vrijwilligerswerk… Het zorgt voor verbinding met anderen (of met de natuur en dieren) en verkleint het risico op eenzaamheid en gepieker. En het geeft structuur aan je dag.

4 wat-te-doen-met-je-pensioen-tips

• Blijf je verwonderen. Met het ouder worden verlies je die verwondering, want je hebt zogezegd alles al gezien. Maar verwondering is de sleutel tot levensdynamiek en -energie. Als je je kunt blijven verwonderen (over natuur, landschappen, kunst, kinderen…) blijven anderen zich ook makkelijker verwonderen over jou.
• Omring je met inspirerende, energieke en positieve mensen (of lees erover), want hun energie straalt ook op jou af.
• Opnieuw leren samenleven met je partner is soms moeilijk en kan tot ergernissen leiden. Door voldoende hobby’s en andere bezigheden te hebben, heb je thuis iets te vertellen en die gesprekken werken verbindend. Het vergemakkelijkt het fulltime bij elkaar zijn.
• Veel tijd hebben maakt je gevoeliger voor piekeren, waardoor je vatbaarder wordt voor negatieve en depressieve stemmingen en moodswings. Zorg ervoor dat je een activiteit hebt waarin je volledig kunt opgaan, zoals tuinieren, handwerk doen of beter nog een sociale bezigheid.”

Uit: Libelle 1/2020 – Tekst: Els De Ridder

Lees ook:

• Openhartig: voor deze vrouwen begon het leven pas écht bij 50
• Sweet sixty: deze (bijna) zestigers rocken, bloggen en sporten de sterren van de hemel
• Zes 70-plussers getuigen: “Op pensioen? Geen denken aan!”

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!