“Op vakantie heb ik stiekem van het schriftje op de hotelkamer geproefd”
De ene verslaving is al wat ongewoner dan de andere. Leen kan het maar niet laten om papier te eten, een geheim dat ze verborgen houdt voor haar omgeving.
Een gekke gewoonte
Leen (41): “Als ik mijn man tegen de kinderen hoor zeggen dat ze zuiniger moeten zijn met het printpapier, voel ik mijn wangen rood worden. Hij heeft natuurlijk geen idee dat ík diegene ben die het papier er zo fel doorjaagt. En al helemaal niet omdat ik het opeet. Terwijl ik het uitspreek, besef ik hoe onbegrijpelijk en beetje getikt dat klinkt. Ik ben nochtans een doodnormale vrouw: ik heb een man en kinderen, een job, geen psychische problemen. Ik schaam me voor mijn gekke gewoonte, en ben er maar tegen een paar mensen in mijn leven open over: mijn moeder en een paar vriendinnen. Tegen mijn man kan ik het absoluut niet zeggen. Hij zou proberen om me er vanaf te helpen, en dat kan en wil ik niet. Hij denkt dat ik gewoon veel kauwgom eet.
Mijn man heeft geen idee dat ík diegene ben die het printerpapier er zo fel doorjaagt, wel tot zo’n vijf A-4 vellen per dag
De allereerste keer dat ik papier in mijn mond stak, was tijdens de zwangerschap van mijn oudste, ondertussen veertien jaar geleden. Ik zag gekleurde post-its liggen, ik rook die specifieke, beetje chemische papiergeur, en er kwam een soort dwang over mij: ik móést ervan eten. Erna voelde ik een enorme schaamte, maar het papier was zo lekker dat ik het mijn hele zwangerschap bleef doen. Ik heb het tegen niemand verteld, ook niet tegen de gynaecoloog. De gêne was te groot. Bovendien wist ik dat het tijdens zwangerschappen wel vaker voorkomt dat vrouwen zin krijgen om gekke dingen te eten. Ik heb zelfs gehoord van mensen die plots modder begonnen te eten. Toen mijn zoon er was, vond ik dat gekleurde papier opeens niet meer lekker ruiken en smaken en ben ik ermee gestopt. Dat ging jaren goed, maar toen ik rugproblemen kreeg, veel pijn had en niet kon werken, ben ik toch weer gezwicht. Voor wit printpapier deze keer. Ik ben er sindsdien niet meer mee gestopt.
Vermomd als stukjes kauwgom
Ik scheur het in stukjes van zowat vijf op vijf centimeter, die ik doorheen de dag opeet. Per dag gaat het om vier tot vijf A4-vellen. Als ik ga werken, stop ik mijn pakketje papier in keukenrol. Als ik gestresseerd ben, of als ik mezelf wil belonen omdat ik een taak snel heb afgerond, neem ik een velletje. Iemand die verslaafd is aan chocolade of sigaretten, zal die mechanismen wel herkennen. Of het nu goed of slecht gaat, je kunt altijd wel een reden verzinnen waarom je jezelf mag ‘trakteren’. Voor wie het niet begrijpt, denk ik dat de vergelijking met snoep of tabak nog het beste opgaat. Je vindt iets lekker, het wordt een gewoonte en op den duur een verslaving. En toch blijft dit moeilijker te vatten dan een andere verslaving, dat zie ik ook wel in. Ik kan zelf niet anders zeggen dan dat ik papier gewoon héél lekker vind.
Ik rook die specifieke, beetje chemische papiergeur, en er kwam een soort dwang over mij: ik móést ervan eten
Ik word altijd eerst getriggerd door de geur. Papier ruikt heerlijk. Als ik bijvoorbeeld in de Hema kom, is de papiergeur het eerste wat mij opvalt. Dan krijg ik zo veel zin in een stukje dat ik een velletje uit mijn handtas neem en opeet. Het ziet eruit alsof ik kauwgom kauw, dus het kan in het openbaar. Er zit altijd papier in mijn jas, en in mijn handtas voor noodgevallen. Als ik op reis ga, neem ik ook altijd een voorraad mee in mijn koffer, maar als we langer weggaan, lukt dat niet. Het zou te zwaar wegen en te erg opvallen.
Toen ik deze zomer twee weken wegging met mijn man en kinderen, had ik zo weinig bij dat ik niet anders kon dan op sommige dagen niets eten. Ik wilde graag weten of ik dat zou kunnen. Niet dus, ik heb van het schriftje in de hotelkamer geproefd. Wel maar één keer, want de smaak was heel vies. En dan vind ik er niks aan. Het gaat me dus echt om de geur en de smaak, en net daarom denk ik niet dat er een diepere psychologische uitleg achter zit.
Bekend aan de huisarts
Waarom ik het dan wel doe? Misschien omdat ik beter ruik dan anderen? Misschien omdat het iets helemaal alleen van mezelf is? Ik heb drie kinderen, een drukke job… Misschien is papier eten een soort ultieme me-time? Het zou allemaal kunnen, maar ik hou het op: ik eet het graag. En kwaad kan het niet, denk ik, al denkt mijn huisarts daar anders over. Niet zo lang geleden heb ik het aan haar verteld. Ik voelde me al eventjes futloos, en natuurlijk vroeg zij naar mijn eetpatroon. Ik heb haar toen bekend dat ik papier eet… ‘Papier? Eet jij papier?’, vroeg ze met grote ogen. Zoiets had ze nog nooit gehoord. Ze schreef me voedingssupplementen voor omdat niet-eetbare dingen eten soms kan wijzen op tekorten. Ik neem de pillen, maar mijn zin in papier gaat er niet mee over.
Er zit altijd papier in mijn jas, en in mijn handtas voor noodgevallen
De dokter raadde me ook stellig aan om ermee te stoppen, maar dat is nu net zo moeilijk. Het is een verslaving, en bovendien een waar ik geen last van heb. Ik heb geen maag- of darmklachten, en de futloosheid heeft ook niks te maken met het papier, volgens mij. Ik probeer wel te minderen, mijn vroegere voorraad voor een dag probeer ik nu over drie dagen te spreiden. Ook mijn vriendinnen en moeder proberen het me af te raden. ‘Het kán niet gezond zijn, Leen,’ zegt mijn moeder dan. Ik weet dat, en toch kan ik het niet laten.”
