Gemis om je pluskinderen: wat als plusouders uit elkaar gaan? Vier moedige getuigenissen

Als plusouders uit erlkaar gaan, neem je niet alleen afscheid van je relatie, maar ook van de pluskinderen. Hoewel je soms jarenlang deel uitmaakte van hun leven, houdt het contact vaak op. Hoe is het om die band doorgeknipt te zien? Lees deze moedige getuigenissen, en ontdek het advies van de relatietherapeut.

Joris (51) kreeg jaren na de breuk een bezoek van zijn ex-pluszoon

Joris: “De zonen van Elke waren dertien en tien toen ik bij hen introk. Vic, de oudste, vond het maar niks dat ik bij hen kwam wonen, maar zijn broer Leo beschouwde me vanaf dag één als zijn maatje. Leo had ADHD, wat vooral op school voor veel problemen zorgde, maar ik vond hem ook superlief en aanhankelijk. Ik bracht hem altijd naar het voetbal en bleef dan supporteren. En als het weer eens fout liep in de klas, kon ik er met hem over praten. We hadden een klik. Tussen Vic en mij liep het helaas almaar stroever. Na vier jaar stelde hij zijn moeder voor de keuze: als ik niet vertrok, ging hij bij zijn vader wonen.

Leo was helemaal van slag toen zijn moeder de relatie verbrak. Toen ik klaarstond om te vertrekken, klampte hij zich huilend aan me vast. Dat moment vergeet ik nooit. Elke vond het geen goed idee dat ik Leo nog opzocht. Dat zou het alleen maar pijnlijker maken, vond ze. Leo mocht me wel af en toe bellen. Een magere troost, maar als ik hem te hard miste, ging ik soms naar zijn voetbaltraining om hem even te kunnen zien. We hielden ook contact via Facebook. In de jaren die volgden, verloren we elkaar wel meer uit het oog. Tot hij op een avond, hij was toen een jaar of twintig, ineens aan mijn deur stond.

Het was uit met zijn lief en hij zocht een plek om te slapen en een luisterend oor. We hebben de hele nacht zitten praten en ook herinneringen opgehaald aan vroeger. Sindsdien zien Leo en ik elkaar weer regelmatig en dat doet ons allebei veel deugd. Toen hij vorig jaar trouwde, heeft hij me zelfs uitgenodigd op de receptie. Dat deed me wel iets. Ik heb zelf geen kinderen, en Leo heeft al een vader, maar ik weet zeker: ik zal voor altijd zijn maatje blijven.“

Dorien (37) zorgde jaren voor haar plusdochter, maar voelt zich nu een kennis

Dorien: “Vanaf onze eerste ontmoeting klikte het tussen mij en Klara, Jefs zesjarige dochter. Ze vond het heerlijk om me in de keuken te helpen en om samen te knutselen. En ze vond dat ik beter kon voorlezen dan wie ook. Toen Jef en ik nog een dochter kregen, Fien, werd Klara de bovenste beste grote zus. Het was aan Klara’s hand dat Fien haar eerste stapjes zette. En toen Fien voor het eerst naar de kleuterklas ging, stonden Klara en ik samen een traantje weg te pinken. Die twee waren onafscheidelijk: waar de grote zus ging, dribbelde de kleine haar achterna. Tussen Jef en mij liep het helaas fout. Ik ben nog lang gebleven, vooral voor de meisjes. Hen uit elkaar halen leek me hartverscheurend. Maar toen het na acht jaar toch tot een breuk kwam, zat er niets anders op dan met Fien te verhuizen.

Onze dochter is nu één week bij mij en één week bij haar papa, als Klara daar ook is. De meisjes zien elkaar dus regelmatig, maar voor mij is het telkens weer op mijn tanden bijten als ik Fien bij Jef afzet. Klara staat meestal al aan de deur om haar zusje op te wachten. We praten even, waarna ik alleen terugfiets naar mijn lege huis. Als ik de keuze had, zou ik Fien en Klara graag af en toe allebei bij mij hebben. Maar ik weet: ik heb geen enkel recht op Klara, ook al heb ik acht jaar mee voor haar gezorgd. Door onze wekelijkse praatjes blijf ik nog een beetje op de hoogte van hoe het met haar gaat, maar toch voel ik me louter een kennis die even aan de deur passeert. Ik kan alleen maar hopen dat ik later, als ze terugdenkt aan haar jeugd, een plaats krijg in haar herinnering.”

Eva (34) schreef een brief met herinneringen, maar verstuurde hem niet

Eva: “Pieter was nog aan het scheiden toen ik hem leerde kennen. Zijn zoon Senne was drie jaar, zus Noortje elf maanden. We spraken af om elkaar voorlopig alleen te zien als de kinderen niet bij hem waren, maar daar is weinig van in huis gekomen. Pieter was voor zijn job veel op de baan, met de nodige files en stress tot gevolg. Want Noortje moest opgehaald worden in de crèche en Senne in de nabewaking. Omdat ik al om vijf uur thuis ben van mijn werk, heb ik voorgesteld om de kinderen op te pikken als hij dacht dat hij het niet zou halen. Eerst wachtte ik tot Pieter er was en verdween dan, maar ook daar kwam al snel verandering in. Terwijl hij onderweg was, kon ik toch net zo goed beginnen te koken? Zo rolde ik als vanzelf in Pieters gezinnetje, want natuurlijk bleef ik daarna mee-eten. En terwijl Pieter de kinderen naar bed bracht, ruimde ik de keuken op.

Drie jaar zijn we samen geweest, drie jaar heb ik met veel liefde mee voor zijn kinderen gezorgd. Toen onze relatie stukliep, bleef ik achter met een driedubbel gebroken hart: ik was niet alleen Pieter kwijt, maar ook Senne en Noortje. Nooit meer die armpjes rond mijn nek, nooit meer samen onder een dekentje naar ‘Paw Patrol’ kijken, nooit meer gewekt worden met een plakzoen. Ik moet nog altijd huilen als ik eraan denk dat ze te klein waren om later nog te weten wie ik ben en hoe hecht we zijn geweest. Misschien herkennen ze me niet eens als ze me volgend jaar tegenkomen. In de eerste weken van groot verdriet heb ik hen een lange brief geschreven. Een brief met mijn herinneringen aan hen en aan alle dingen die we samen hebben gedaan. Ik denk niet dat ik die brief ooit zal posten; ik deed het vooral voor mezelf, om dit hoofdstuk te kunnen afsluiten. Intussen ben ik opnieuw aan het daten. Maar ik ben selectief: ik ga niet opnieuw in zee met iemand die al kinderen heeft. Niet nog eens.”

Marlies (48) en haar zoon missen hun plusgezin

Marlies: “Toen Frederik en ik gingen samenwonen, besefte ik dat een samengesteld gezin geen sprookje is en dat het pittig zou worden om, naast de zorg voor mijn eigen zoon, te gaan plusmoederen over zijn twee kinderen. Maar wat ik schromelijk heb onderschat, is hoe ik me zou gaan hechten aan Frederiks kinderen, en hoe pijnlijk het zou zijn om hen uit mijn leven te zien verdwijnen.

Frederik en ik werden een koppel in juni 2014. Ons eerste uitstapje samen met de kinderen, naar zee, was meteen een voltreffer. Ik zie nog voor me hoe ze met z’n drieën op de achterbank zaten. Op de terugweg, na een dag vol strandplezier, was het een getater van jewelste achteraan in de auto. De zomer erna is hij met zijn kinderen bij ons ingetrokken. Max woont zeven dagen op zeven bij mij, Frederik had zijn kinderen één week op twee.

Vooral Max en Boris waren vanaf het begin twee handen op één buik. Ze noemden elkaar ‘broer’ en gingen samen naar de scouts. Oona was introverter dan haar broer, maar ik voelde aan alles dat ook zij graag bij ons was. Als ik aan het koken was en ze kwam erbij zitten, wist ik dat ze iets kwijt wilde. Zes jaar lang zag ik Oona en Boris opgroeien, van kind tot puber. Ik kende de namen van hun vrienden, gaf verjaardagsfeestjes met wafels voor de klas, en troostte hen als ze verdrietig waren. Het plusmoederen ging me goed af. Maar dat lag zeker ook aan Oona en Boris zelf: het was niet moeilijk om hen in mijn hart te sluiten.

Dat ik geen bevoorrechte getuige meer mag zijn van de grote en kleine dingen in het leven van Boris en Oona, daar heb ik me bij moeten neerleggen

Als het aan mij gelegen had, waren hun vader en ik nog altijd samen. Dan waren we in therapie gegaan om de brokken te lijmen toen de liefde tussen ons begon te tanen. Maar Frederik gooide meteen de handdoek in de ring. In de herfst van 2021 is hij vertrokken, samen met de kinderen. Mijn huis, dat altijd vol leven was, was opeens leeg en stil. Frederik vond het beter dat ik geen contact meer had met zijn kinderen. Ik miste hen enorm en dacht elke dag wel even aan hen.

Ook Max had het enorm moeilijk. Dat mijn kind zoveel verdriet had, sneed nog dieper in mijn hart dan mijn eigen pijn. Gelukkig bleven Max en Boris elkaar wel nog zien op de scouts. Het is op een quizavond van de scouts dat Frederik en ik voor het eerst weer even gepraat hebben. Na enige aarzeling vond Frederik het oké dat zijn zoon af en toe naar ons kwam. Sindsdien waait Boris regelmatig bij ons aan, wat zalig is voor Max, maar net zo goed voor mij. Oona heb ik niet meer gezien, maar de lijn met haar is ook niet helemaal afgesloten: ik hoor soms via Boris hoe het met haar gaat en we sturen elkaar af en toe een berichtje. Dat ik geen bevoorrechte getuige meer mag zijn van de grote en kleine dingen in hun leven, daar heb ik me bij moeten neerleggen. Maar ik hoop wel dat we op een of andere manier contact kunnen blijven houden.”

Advies van de relatietherapeut: wat als plusouders uit elkaar gaan?

Tussen plusouders en kinderen is het niet altijd rozengeur en maneschijn. Vaak wordt daardoor de band vanzelf minder evident als de partners uit elkaar gaan. Maar wat als je als plusouder wél een goed contact hebt met de kinderen? Als jullie jarenlang op een warme en intensieve manier in elkaars leven zijn geweest? Therapeut Cindy Schepers, gespecialiseerd in nieuw samengestelde gezinnen, geeft advies.

Erkennen van het rouwproces

Therapeut Cindy Schepers: “In dat geval zorgt het afscheid van de actieve plusouderrol voor een extra element in het rouwproces waar je na een scheiding door moet. Plusouders mogen gerust voor zichzelf erkennen dat dit een rouwproces is. Inclusief de emoties die daarbij horen, zoals woede, verdriet en machteloosheid.

Als je na de scheiding vertelt dat je je pluskind mist, stuit je soms op onbegrip: ‘Je wist toch waaraan je begon?’ Maatschappelijk is er geen erkenning voor wat je op dat moment doormaakt; er zijn geen gangbare rituelen of omgangsvormen, geen rechten waarop je je kunt beroepen. Als ex-plusouder maak je nergens aanspraak op. Je kunt alleen maar hopen dat je je pluskind mag blijven zien, als je dat graag wilt.”

De goodwill van je ex

“Je ex heeft inderdaad een soort poortwachtersfunctie. Wil die niet dat er nog contact is kind, dan houdt het meestal op, zeker als het om jonge kinderen gaat. Vindt hij of zij het wel oké dat jullie de band blijven onderhouden, dan is er meer mogelijk. Wat hierbij zeker meespeelt, is hoe de scheiding verliep. Een ex-partner die kwaad of gekrenkt is, zal de poort wellicht sneller dichthouden.

Vraag je af waarom je graag contact wilt blijven houden met je pluskind

Het is belangrijk dat je erover waakt dat je het kind niet pusht of met een loyauteitsprobleem opzadelt. Hij of zij moet vrij kunnen kiezen. Dat kan een probleem zijn, bijvoorbeeld als je pluskind voelt dat papa of mama ertegen is. Een kind mag zich nergens toe verplicht voelen, alleen omdat je ooit zijn plusouder was.

Vraag je af waarom je graag contact wilt blijven houden met je pluskind. Antwoord daar zo eerlijk mogelijk op. Is het vanuit een gevoel van onrechtvaardigheid of eenzaamheid, of wil je misschien via het kind een lijn openhouden met je vroegere leven, of met je ex? Dan zijn je motieven niet zuiver genoeg. Ben je er echter van overtuigd dat je van meerwaarde kunt blijven in het leven van je pluskind, ook al is je zorgende rol gestopt, en dat jullie samen op zoek kunnen gaan naar een nieuwe invulling van jullie relatie, dan kan het wél de moeite waard zijn om ervoor te ijveren.”

Meer openhartige verhalen lees je hier:

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!