Werken in shiften: deze lezeressen doen het al jaren
In de nacht van zaterdag 26 op zondag 27 oktober draaien we de klok een uur terug, en wordt ons bioritme weer even door elkaar geschud. Maar ach, voor deze shiftwerkers voelt het alsof de klok élke week verzet wordt!
Tania en haar man Sander zijn allebei verpleegkundige in een woonzorgcentrum
Tania (41): ” ‘Goedemorgen Annie, wat zie je er weer beeldig uit!’ Elke keer als ik met Sander op ronde ging in het rusthuis, smolt mijn hart een beetje meer. Hij en de ‘oudjes’, het was zo aandoenlijk om te zien. Sander had al enkele jaren op de teller staan toen ik zijn collega werd. Ik keek naar hem op, en uiteindelijk viel ik als een blok voor hem. En hij voor mij. (lacht)
De eerste jaren waren we onafscheidelijk, omdat we in dezelfde ploeg zaten. Na elke shift – we hebben de vroege, de late en de nachtshift – ging ik met hem mee naar huis. Na de vroege gingen we altijd wandelen in de bossen, na de late keken we een serie tot we alle twee in slaap dommelden en na de nacht dronken we eerst een slaapmutsje vooraleer we onder de wol kropen. Het was heerlijk om al die tijd samen te zijn.
Tot onze kinderwens de kop opstak en we onze levens heel anders moesten organiseren. Want er is geen enkele crèche of voorschoolse opvang waar je om vijf uur ’s morgens of tien uur ’s avonds terechtkunt. Om die reden solliciteerde Sander voor hoofdverpleegkundige op een andere afdeling. Zo kon hij zijn uurrooster afstemmen op het mijne. Heb ik de vroege, dan doet hij de late, zodat hij de kinderen naar school kan brengen en ik ze na mijn shift kan gaan halen. Of omgekeerd natuurlijk.
“Een nine to five zou ik zo’n sleur vinden! De uren slaap die ik mis, haal ik wel in als ik op pensioen ben”
We zien elkaar wel een stuk minder dan vroeger, maar de dagen dat we samen thuis zijn, moet alles en iedereen wijken. Dan logeren de kindjes bij de grootouders, en maken we het extra gezellig. Soms staan we met z’n tweeën uren te kokkerellen met een glaasje wijn, maar evengoed bestellen we een pizza en komen we de zetel niet uit.
Die wisselende shiften zijn slopend, daar ga ik niet over liegen, maar ik denk niet dat ik gelukkig zou worden van een nine to five. Twee jaar geleden was ik zes maanden thuis na een nekoperatie. Het heeft enkele weken geduurd om aan het ‘gewone’ leven gewend te raken, maar eens ik het ritme te pakken had, voelde ik me fitter dan ooit. Maar de sleur die in mijn dagen kroop, vond ik vreselijk. Doe mij voor nu maar de onregelmatige uren. De uren slaap die ik mis, haal ik wel in als ik op pensioen ben.”
Jolien vliegt de hele wereld rond als stewardess
Jolien (35): “Cancún, Bali, Los Angeles… Als stewardess heb ik het geluk om op de mooiste plekken ter wereld te komen. Soms zien we niet veel van het land, en zijn we alweer weg voor we goed en wel geland zijn. Maar soms blijven we een dag of drie ter plekke en kunnen we de stad ontdekken. Heerlijk werken is dat! (lacht) Iedereen noemt me een gelukzak en ik ga dat zeker niet tegenspreken, maar mensen vergeten dat zo’n lange vluchten een aanslag op je lichaam en geest zijn.
“Aan de jetlag zal ik nooit wennen, het is een vermoeidheid die lang blijft nazinderen”
Dikwijls ben ik een tiental uren onderweg. Tijdens zo’n shift zou ik een uurtje kunnen dutten, maar daar komt vaak niets van in huis. In een vliegtuig is het gewoon te krap, te luid en te koud. Dat ben ik inmiddels wel gewend, maar waar ik nooit aan zal wennen, is de jetlag. Het is een vermoeidheid die lang blijft nazinderen, die je niet wegkrijgt op één nacht. En dat wordt alleen maar erger naarmate ik ouder word – ook al ben ik nog maar vijfendertig. Daarom stap ik over enkele weken over naar de kortere vluchten. Ik zal dan nog steeds dagen tien tot twaalf uur van huis weg zijn, maar wel zonder jetlag.”
Bij politieagente Kristel had het ploegenwerk een grote invloed op haar gewicht
Kristel (52): “Tien jaar lang was ik leerkracht lager onderwijs, en zagen mijn dagen er allemaal hetzelfde uit. Om halfacht zat ik aan de ontbijttafel, om kwart over twaalf at ik een slaatje, om zes uur ’s avonds een warme maaltijd en tijdens de speeltijden at ik een stuk fruit als tussendoortje.
Tot ik me zo rond mijn dertigste omschoolde tot politieagente en ik plots in ploegen moest werken. Ik sloeg maaltijden over, omdat ik gewoon geen tijd had om te eten. Als ik de vroege had, bleef ik liefst zo lang mogelijk in bed liggen. En na een late shift vond ik het de moeite niet meer om nog te eten, terwijl het al van ’s middags geleden was. Op nog geen jaar tijd kwam ik vijftien kilo bij. Als ik in de spiegel keek, herkende ik mezelf niet meer.
“Op nog geen jaar tijd kwam ik vijftien kilo bij, door de ongezonde tussendoortjes die ik at”
Uiteindelijk klopte ik bij een diëtiste aan die, tot mijn grote verbazing, alleen maar begrip had. ‘Veel shiftwerkers hebben overgewicht’, vertelde ze me. Ik besefte dat ik tijdens de werkuren vaak greep naar ongezonde tussendoortjes die me niet alleen een energieboost gaven, maar ook extra kilo’s. Samen met de diëtiste stelde ik voor elke shift een eetschema op, met drie grotere maaltijden en drie tussendoortjes. Zo zit ik nu soms om vier uur in de namiddag aan tafel met een groot bord spaghetti.”
Sonja is cipier en doet de nachtdienst, waardoor ze haar man weinig ziet
Sonja (41): “De badkamer, dat is een van de zeldzame plekken waar mijn man en ik samen zijn. Om negen uur ’s avonds maakt hij zich stilaan klaar om onder de wol te kruipen – hij trekt zijn pyjama aan en poetst zijn tanden, terwijl ik me klaarmaak voor een nieuwe werkdag, of zeg maar nacht. ’s Morgens zien we elkaar daar weer, als hij zich klaarmaakt voor zijn werkdag en ik mijn uniform inruil voor mijn pyjama.
Sinds ik enkel nog nachtshiften doe, nu een vijftal jaar, slapen mijn man en ik niet meer samen. Dat was, zeker in het begin, behoorlijk moeilijk. Van intimiteit was geen sprake meer, terwijl we dat allebei altijd belangrijk hebben gevonden.
“We treffen elkaar vooral in de badkamer, wanneer hij zijn pyjama aantrekt om te gaan slapen en ik me klaarmaak om te gaan werken”
Maar inmiddels hebben we daarin een weg gevonden. Hoewel ik ook op mijn vrije dagen overdag slaap en ’s nachts wakker ben – zo ben ik minder moe op dagen dat ik wel moet werken – ga ik ’s morgens wat eerder slapen, of blijft mijn man wat langer liggen, zodat we toch een uur of twee samen onder de lakens vertoeven. Soms is dat al slapend, maar veel vaker hebben we het dan gewoon gezellig met elkaar. (lacht) De spontaniteit is misschien wat zoek, maar een relatie is altijd werken, ook als je geen shiften doet.”
Meer interessante artikels:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!